«Նաբաթեա»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''ՆաբաթականՆաբատեայի թագավորությունը''' կամ '''Նաբաթեանթագավորություն''' ({{lang-ar|المملكة النبطية}}), [[Հելլենիզմի դարաշրջան|հելլենիստական դարաշրջան]]ի արաբական պետություն [[Հորդանանի թագավորություն|Հորդանանի թագավորության]] տարածքում ([[մ.թ.ա. 3-րդ դար]]ի վերջ-մ.թ. [[106]])։ Գտնվում էր Հյուսիսային Արաբիայում՝ [[Եգիպտոս]]ի և [[Պաղեստին]]ի հարևանությամբ։ ՁևավորվելԱյն ստեղծվել էր [[մ.թ.ա. 2-րդ դար]]ում։ ԸնկածԱյն ընկած էր [[Սինայի թերակղզի|Սինայի]] և [[Արաբական թերակղզի]]ների հատման տարածքում, ներառում էր [[Հիջազ]]ը։ Հյուսիսում սահմանակցում էր Հուդայի, իսկ արևմուտքում՝ Եգիպտոսի Պտղոմեոսյան թագավորություններին։

Մայրաքաղաքը [[Պետրա]]ն էր (այժմ՝ [[Հորդանան]]ում)՝ հելլենիստական ոճի ժայռափոր տաճարներով և բնակելի շենքերով, խոշոր քաղաքներ էին [[Բոսրա]]ն (այժմ՝ [[Սիրիա]]յում), [[Մադաին Սալեհ]]ը (այժմ՝ [[Սաուդյան Արաբիա]]յում), Նիցանան (այժմ՝ [[Իսրայել]]ում)։

Մինչև [[մ.թ.ա. 3-րդ դար]]ը նաբաթեացիներընաբատեացիները հիմականում զբաղվել են քոչվոր [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]], [[Մ.թ.ա. 2-րդ դար|2]]-[[Մ.թ.ա. 1-ին դար|1-ին դար]]երում նաև՝ [[Երկրագործություն|երկրագործությամբ]]։ [[Մ.թ.ա. 2-րդ դար]]ի կեսին ՆաբաթեանՆաբատեան իր տիրապետությունն է հաստատել Հյուսիսային Հիջազում՝ Եգիպտոսից զավթելով Ամպելոնա նավահանգիստը ([[Կարմիր ծով]]ի ափին), որտեղ խաչվում էին [[Հնդկաստան]]ից և [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակղզու]] հարավից [[Միջերկրական ծով|Միջերկրականի]] ավազանը տանող առևտրական ուղիները, ինչի շնորհիվ Պետրան դարձել է առևտրական կենտրոն։

ՆաբաթեայիՆաբատեայի հայտնի առաջին թագավորը Հարիթաթ I-ն է (թագավորել է մ.թ.ա. 169 թվականից)։ ՆաբաթեանՆաբատեան հզորության է հասել Հարիթաթ III-ի (մ.թ.ա. 87-62 թթ.) օրոք, ով պարտության է մատնել [[Սելևկյաններ]]ին, մ.թ.ա. 85 թվականին գրավել է [[Դամասկոս]]ը՝ [[Ասորիք]]ի հարավային շրջանների հետ, մ.թ.ա. մոտ 84 թվականին հաղթել հրեական զորքին։ Մ.թ.ա. 73-72 թվականներին դաշնակցել է [[Փյունիկիա]]յի հարավում հաստատված Սելևկյան թագուհի Կլեոպատրա-Սելենեին՝ ընդդեմ [[Տիգրան Բ Մեծ]]ի։ Դամասկոսի մոտ հայկական բանակից պարտվելուց հետո Հարիթաթ III-ը զիջել է Դամասկոսը Տիգրան Բ Մեծին և ընդունել նրա գերիշխանությունը (մ.թ.ա. 72-69 թթ.)։