|
'''Oրատորիա''', հոգևոր ժանր [[XVII-րդ դար]]ում:ում։ Օրատորիայի ակունքները սկիզբ են առել XII-VIII-րդ դարերի երաժշտությամբ զուգակցվող հոգևոր ներկայացումներից:ներկայացումներից։ Որպես երաժշտական [[ժանր]] այն զարգացավ [[Իտալիա]]յում` հոգևոր տեքստերը դրամատիկորեն ընթերցելու և դրանք երաժշտական ձևափոխումների երնթարկելու հետևանքով:
Իտալիայում օրատորիան երկու տեսակի բաժանվեց` իտալերենով և լատիներենով երգվող օրատորիաներ, ըստ այդմ` Իտալական և Լատինական օրատորիաներ:օրատորիաներ։
XVII-րդ դարում [[Հռոմ]]ում եկեղեցական գործիչ Ֆիլիպ Ներին իր տանը և եկեղեցուն կից աղոթային դահլիճում` օրատորիայում, սկսեց կազմակերել հավատացյալների հավաքներ, որոնց ընթացքում [[Աստվածաշունչ|Աստվածաշնչ]]ից ընթերցվում էին հատվածներ, հնչում էին բարոյական խրատներ, կատարվում էին հոգևոր երգեր:երգեր։ Որպեսզի հոգևոր խորհուրդները, քարոզները շատ ավելի հեշտությամբ ընկալվեն հասարակ ժողովրդի կողմից, Ներին թույլ տվեց, որ քարոզների ու աստվածաշնչյան ընթերցումների ընթացքում կատարվեն նաև ժողովրդական ծագում ունեցող կենցաղային երգերը, ժողովրդական ծագում ունեցող հոգևոր հիմները` [[լաուդ]]ները կամ հոգևոր նոր տեքստերով գրված աշխարհիկ երգերի կատարումները:կատարումները։ Հետագայում լաուդների, աստվածաշնչյան պատմությունը մեկնաբանող քարոզների ու դրանցից հետո ասվող խրատական հետևությունների միաձուլումից ձևավորվեց երաժշտական ժանր, որ ստացավ «օրատորիա» անվանումը:անվանումը։
Օրատորիա ժանրի առաջին օրինակների թվին է պատկանում [[Պալեստրինա]]յի դպրոցի ներկայացուցիչ, կոմպոզիտոր Ջիովանի Ֆրանչեսկո Աներոյի «Հոգևոր հարմոնիկ թատրոնը» երկխոսությունների ժողովածուն:ժողովածուն։
Աներոյից հետո շարունակվեց հոգևոր երկխոսությունների հետագա դրամատիզացիան:դրամատիզացիան։ Նրանցում աստիճանաբար հաստատվեց մոնոդիկ նոր ոճը:ոճը։ Իսկ ժանրին հատուկ երկխոսությունը վերածվեց մի ընդգրկուն [[սյուժե]]ի,ծավալուն պատմության:պատմության։ Ընդ որում` պատմիչի խոսքը` {{lang-lat|tesno}}-ն սկզբում կատարում էր երգչախումբը, իսկ հետո այն ներկայացվեց որպես [[ռեչիտացիա]]յի, [[ասերգ]ի միջոցով,]և հոգևոր այդ պատմությունն աստիճանաբար սկսեց վերածվել հոգևոր դրամայի:դրամայի։ Դրամաները ստացան կոնցերտային բնույթ և հնչում էին իտալերեն լեզվով,և օրատորիայի այս տեսակը ստացավ Իտալական օրատորիա անվանումը:անվանումը։
Զուգահեռաբար զարգացավ նաև Լատինական օրատորիան:օրատորիան։ Հռոմի [[Սան-Մարչելո]] եկեղեցում, Ներիի հավաքույթների հետ միաժամանակ, հոգևոր և աշխարհիկ արիստոկրատիայի շրջանակներում սկսվեցին աղթային հավաքներ, որոնց ընթացքում պրոֆեսիոնալ երաժիշտները լատիներենով էին կատարում ժամերգությունները:ժամերգությունները։ Ըստ էության` դրանք [[պոլիֆոնիա|պոլիֆոնիկ]] [[մոտետ]]ներ էին:էին։ Այդ միաբանության համար երաժշտություն գրեցին [[Օրլանդո Լասսոն]], [[Պալեստրինա]]ն, [[Կավալիերի]]ն:ն։
Պոլիֆոնիկ մոտետից աստիճանաբար ձևավորվեց Լատինական օրատորիան: օրատորիան։
XVII-րդ դարի երկրորդ կեսին Իտալական օրատորիան, հասարակության կողմից լինելով ավելի հասկանալի, պրակտիկայից դուրս մղեց Լատինական օրատորիան:օրատորիան։
[[Կատեգորիա:Երաժշտական եզրույթներ]]
| 