«Տիեզերքի ընդլայնում»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

Համաձայն ժամանակակից տիեզերաբանական մոդելի՝ տիեզերքն առաջացել է այսպես կոչված [[Մեծ պայթյուն]]ի հետևանքով, որից էլ սկսվել է տիեզերքի ընդլայնումը<ref>Feuerbacher, B.; Scranton, R.։ «Evidence for the Big Bang»։ TalkOrigins։</ref><ref>Wright, E.L. ։ «What is the evidence for the Big Bang?»։ Frequently Asked Questions in Cosmology։UCLA։</ref> (կամ ընդարձակումը)։ Այսինքն՝ մենք ապրում ենք լայնացող, ընդարձակվող Տիեզերքում ([[Մետագալակտիկա]]յում)։ Տիեզերքի ընդարձակումը ապացուցվում է [[կարմիր շեղում]]ով։ Ժամանակակից ֆիզիկան կարմիր շեղումը կարող է բացատրել միայն [[Դոպլերի էֆեկտ]]ով։

 

=== Մեծ պայթյունի հիպոթեզ===

 

Մեծ պայթյունի կամ տաք տիեզերքի գաղափարն առաջին անգամ արտահայտել է ամերիկացի ֆիզիկոս, ազգությամբ ռուս [[Գեորգի Գամով]]ը՝ 1948 թվականին։ Ըստ այս տեսության, տիեզերքի [[նյութ]]ը անհավանական [[խտություն|խիտ]] և [[ջերմաստիճան|տաք]] էր, սկզբնական ջերմաստիճանը հասնում էր մի քանի միլիարդ աստիճանի։ Սակայն հետագայում այդ նյութը ընդարձակվելով, սկսել է սառչել։ Տիեզերքի ընդարձակման հետ նյութը, [[լույս]]ն ու [[ճառագայթում]]ը ավելի ու ավելի են նոսրացել։ Մեծ պայթյունից մոտավորապես միլիարդ տարի անց [[գազ]]ի հսկա ամպերը սկսել են սեղմվել իրենց կենտրոնների շուրջը, և յուրաքանչյուր ամպ վերածվել է [[գալակտիկա]]յի։