«Պեստիցիդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ կետադրական, ձևաչափ, փոխարինվեց: : → ։ (16)
Տող 2.
'''Պեստիցիդ''' ({{lang-lat|pestis}} — «վարակ» և {{lang-lat|caedo}} — «սպանում եմ» բառերից) — նյութ, որն օգտագործվում է [[վնասատուներ]]ի և [[մոլախոտեր]]ի ոչնչացման համար։ Կախված նրանից, թե որ [[օրգանիզմներ]]ի դեմ են դրանք ուղղված՝ պեստիցիդները բաժանվում են խմբերի։ [[Հերբիցիդ]]ները ոչնչացնում են [[բույսեր]]ին, [[ինսեկտիցիդ]]ները՝ [[միջատներ]]ին, [[ֆունգիցիդներ]]ը՝ [[սնկեր]]ին և այլն։
 
Բույսերի պաշտպանության քիմիական միջոցները ներկայումս հանդիսանում են գյուղատնտեսական բույսերի մշակման անբաժանելի մասը ամբողջ աշխարհում:աշխարհում։ Դրանք լայնորեն կիրառվում են նաև պատրաստի արտադրանքի պահպանման, տեղափոխման, շինությունների վարակազերծման ու միջատազերծման համար:համար։ Բույսերի պաշտպանության քիմիական և միկրոկենսաբանական ամբողջ բազմազանությունը միավորվում է մեկ անվան տակ` պեստիցիդներ:պեստիցիդներ։
 
[[1959]] թվականին, երբ բնակչության մեկ անձին բաժին էր ընկնում [[գյուղատնտեսություն]]ում օգտագործվող 5 կգ քիմիական միջոց, գենետիկական շեղումներով ծնված երեխաների թիվը կազմում էր 0,74%:։ [[1983]] թվականին գյուղատնտեսությունում օգտագործվող քիմիական պրեպարատների զանգվածը աճեց մինչև 25 կգ` բնակչության մեկ անձի հաշվով, իսկ գենետիկական շեղումներով ծնվածները կազմում էին 16,5%:։ Կենսաբանների կողմից վաղուց հաստատված է, որ 30%-ով գենետիկորեն փոխված պոպուլյացիան մատնված է այլասերման:այլասերման։ Միջավայրի այլ գործոնների հետ մեկտեղ քիմիական միջոցները որոշակի ներդրում ունեն այս գործընթացներում:գործընթացներում։ {{փաստ}}
 
Արգելված և ժամկետանց պեստիցիդների ընդհանուր քանակությունը կազմում է 13,4 հազար տոննա:տոննա։ Ոչ բոլոր վայրերում են ապահովվում պահպանման բավարար պայմաններ, ինչը պոտենցիալ վտանգ է ներկայացնում [[շրջակա միջավայր]]ի և մարդու առողջության համար:համար։ Դրանց ուտիլիզացիան մինչ այսօր գործնականում չի իրականացվել:իրականացվել։
 
== Պեստիցիդների տեսակներ ==
Տող 13.
* անօրգանական միացություններ ([[ֆտոր]], [[ծծումբ]], [[բարիում]], [[պղինձ]] և այլն պարունակող նյութեր),
* բուսական, սնկային և մանրէային ծագում ունեցող միացություններ ([[պիրեթրիններ]] ([[քրիզանթեմաթթու]]ն և նրա որոշ ածանցյալները), [[անաբագին]], [[նիկոտին]], սնկային և մանրէային պատրաստուկներ, [[հակաբիոտիկներ]]),
* օրգանական միացություններ (քլորօրգանական ([[ԴԴՏ]], [[հեքսաքլորան]], [[ալդրին]], [[կելևան]] և այլն)՝ կուտակվում են կենդանի օրգանիզմներում և թունավոր են, ֆոսֆորօրգանական ([[կարբոֆոս]], [[մետաֆոս]], [[քլորոֆոս]], [[թիոֆոս]] և այլն)՝ քայքայվում Են համեմատաբար կարճ ժամանակահատվածում, կարբամիդային և երկթիոկարբամիդային թթուների ածանցյալներ ([[կարբաթիոն]], [[ցինեբ]] և այլն)՝ թույլ կամ միջին թունավորությամբ, քայքայվում են տարբեր ժամանակահատվածներում, կենդանի օրգանիզմների վրա ազդում են որպես էմբրիոտոքսիկ և մուտածին նյութեր, պիրեթրոիդային պատրաստուկներ ([[ամբուլ]], [[ցիմբուլ]], [[սամիցիդին]]), բարձր, միջին և ցածր թունավորությամբ նյութեր):։
 
Պեստիցիդները ստորաբաժանվում են հետևյալ խմբերի, [[միջատասպաններ]] (ինսեկտիցիդներ), [[տզասպաններ]] (ակարիցիդներ), [[կենդանասպաններ]] (զոոցիդներ, հատկապես [[ողնաշարավոր կենդանիներ]]ի), [[որդասպաններ]] (նեմատոցիդներ), [[սնկասպաններ]] (ֆունգիցիդներ), [[մանրէասպաններ]] (բակտերիցիդներ), [[մոլախոտեր]] ոչնչացնողներ (հերբիցիդներ) և այլն: այլն։
 
Ըստ օրգանիզմի մեջ ներթափանցման և ազդեցության բնույթի՝ պեստիցիդները լինում են աղիքային, շփումային, ֆումիգանտ ([[գոլորշի|գոլորշու]] կամ գազային ձևով՝ [[շնչառական ուղիներ]]ում), համակողմանի:համակողմանի։ Պեստիցիդները լինում են փոշիների, դուստերի, լուծույթների, [[էմուլսիա]]ների, [[խտանյութ]]երի, պինդ նյութերի և այլ ձևերով:ձևերով։ Կիրառվում են մեծ մասամբ սրսկումների, փոշոտման, գազացման (ֆումիգացման), թունավոր գրավչանյութերի, ախտահանման եղանակներով:եղանակներով։ Պեստիցիդների գործածման ժամանակ անհրաժեշտ է պահպանել անվտանգության կանոնները, կանխատեսել վերջնական արդյունքները ոչ միայն որոշակի [[վնասատուներ]]ի, այլև [[կենսահամակեցություն]]ների համար:համար։<ref>Հ․ Այվազյան «Հայաստանի բնաշխարհ», Հայկական Հանրագիտարան հրատարակչություն, 2006թ, Երևան</ref>
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
 
[[Կատեգորիա:Պեստիցիդներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Պեստիցիդ» էջից