«Անմոռուկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Սպանեցիք էս անմոռուկով -_-
չ կետադրական, փոխարինվեց: : → ։ (20)
Տող 19.
 
== Անվան ծագում ==
Եվրոպական և որոշ նորեվրոպական լեզուներում անմոռուկներն ունեն միանման իմաստն արտահայտող անվանումներ<ref>Տես օրինակ՝ [http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/43960/անմոռուկը Ֆասմերի բառարանում{{ref-ru}}]</ref>, օրինակ` {{lang-hy|Անմոռուկ}} (anmoruk), {{lang-ro|nu-mă-uita}}, {{lang-en|forget-me-not}}, {{lang-de|Vergissmeinnicht}}, {{lang-pl|Niezapominajki}}, {{lang-da|Forglem-mig-ej}}, {{lang-nl|vergeet-mij-nietje}}, {{lang-es|nomeolvides}}, {{lang-fr|ne m'oubliez pas}}, {{lang-tr|Unutma beni}}, {{lang-eo|neforgesumino}}, {{lang-zh|勿忘我}}, {{lang-ko|물망초}} (勿忘草, mul mang cho), {{lang-ja|忘れな草、ワスレナグサ}} (wasurenagusa), {{lang-he|זכריני}} (Zichrini), {{lang-fa|فراموشم مکن}} (farâmusham nakon), {{lang-sv|Förgätmigej}}, {{lang-bg|незабравка}}:։
 
==Ձևաբանություն==
Ցողունը ճյուղավորվող է, բարձրությունը՝ 5-40 սմ:սմ։ Տերևները նշտարաձև են, բութ բահանման կամ սրածայր։ [[Ծաղկաբույլ]]ը ողկուզանման է, տերևազուրկ, կրկնակի ոլորքներով, ծաղիկները՝ երկնագույն, մանր կամ միջին մեծության, հազվադեպ՝ մեկական՝ տեղադրված ցողունի վերին մասի տերևածոցերում։ Ծաղկում է ապրիլ-օգոստոսին։ Պտուղը երկարավուն կամ էլիպսաձև քառընկուզիկ է։
 
==Կիրառական նշանակությունը==
Որոշ տեսակներ [[դեղաբույսեր|դեղաբույս]]եր են։ [[Մեղրատու բույսեր|Մեղրատու]] է։
==Տարածվածությունը Հայաստանում==
{{bt-armlat|Անմոռուկ Դարալագյազին|M. daralaghezica}} բնաշխարհիկ է։ Հանդիպում է Սուլեմայի լեռնանցքի (Վայքի մարզ) շրջակայքում, Արայի լեռան ([[Արագածոտնի մարզ|Արագածոտն]]ի մարգ) լանջերին, Ուրծի լեռնաշղթայում ([[Արարատի մարզ|Արարատ]]ի մարզ)։
 
Առավել տարածված են {{bt-armlat|անմոռուկ նոսրածաղիկ|M. sparsiflora}}, {{bt-armlat|անմոռուկ ճմոտ|M. caespitosa}}, {{bt-armlat|անմոռուկ անտառային|M. sylvatica}}, {{bt-armlat|անմոռուկ կաքավկրկուտատերև|M. lithospermifolia}}, {{bt-armlat|անմոռուկ ալպիական|M. alpestris}} և այլ տեսակներ՝ գրեթե բոլոր մարզերի անտառներում, թփուտներում, գետերի և ջրամբարների ափերին, ճահճոտ վայրերում, ալպյան և մերձալպյան մարգագետիններում։
Տող 33.
[[File:Forget Me Nots and Basket 1907.jpg|thumb|250px|1907 թվականի անմոռուկներով [[Զատիկ]]ի շնորհավորական փոստային բացիկ]]
 
Ըստ գերմանական լեգենդի, երբ աստված անվանում է բոլոր բույսերին, ինչ-որ մի փոքրիկ ծաղիկ, որը անուն չէր ստացել, ասում է աստծուն. «Մի մոռացիր ինձ, Տե՛ր»:։ Աստված պատասխանում է, որ դա էլ հենց կլինի նրա անունը"<ref name="Sanders">Sanders, Jack. ''The Secrets of Wildflowers: A Delightful Feast of Little-Known Facts, Folklore, and History.'' Globe Pequot, 2003. ISBN 1-58574-668-1. ISBN 978-1-58574-668-2.</ref>:։ Ըստ մեկ այլ լեգենդի՝ երբ Արարիչը ավարտում է բաշխել ծաղիկների գույները, մի ծաղիկ շշնջում է. «Ինձ մի՛ մոռացիր»:։ Արարչի մոտ միայն մի փոքր երկնագույն էր մնում, որն էլ հենց տալիս է այդ ծաղիկին:ծաղիկին։ Սրա պատճառով են անմոռուկի ծաղիկները ներկված այդքան բաց երկնագույնով:երկնագույնով։
 
Անգլիայի թագավոր Հենրի IV-ը ամոռուկը վերցրել է որպես իր 1398 թվականի աքսորի խորհրդանիշ. այն պահպանվել է նաև թագավորի` Անգլիա վերադառնալուց հետո<ref name="Sanders" />:։
 
15-րդ դարում Գերմանիայում համարում էին, որ անմոռուկ կրողներին իրենց սիրեցյալները չեն մոռանա:մոռանա։ Ըստ լեգենդի, միջնադարում, երբ ասպետը և իր սիրեցյալը քայլելիս են եղել գետի ափով, ասպետը խոնարհվել է որ քաղի մի քանի անմոռուկ, բայց զրահի ծանրության պատճառով ընկել է գետը:գետը։ Խորտակվելիս նա նետել է անմոռուկներն իր սիրեցյալին և գոռացել՝ «Չմոռանաս ինձ»:։ Աղջիկները այս պատճառով անմոռուկը հաճախ կրում են որպես հավատարմության և անմնացորդ սիրո խորհրդանիշ:խորհրդանիշ։
 
Մարգարետ Ֆրիմանը, մեջբերելով որոշ տասնհինգերորդ դարի գերմանացի բանաստեղծների, նշում է, որ ծաղիկն ստացել է իր իմաստը, քանի որ կապույտը միջնադարում ասոցացվել է հավատարմության հետ<ref>[http://blog.metmuseum.org/cloistersgardens/2013/05/10/when-this-you-see-remember-me/#more-10480 ''When This You See, Remember Me''], Metmuseum.org Friday, May 10, 2013</ref>:։
===Հիշատակ===
{{Հիմնական|Անմոռուկ (խորհրդանիշ)}}
Նախկինում բրիտանական գաղութ Նյուֆաունդլանդը մինչև Կանադայի 1949 թվականին պորվինցիա դառնալը օգտագործել է անմոռուկը ի հիշատակ՝ պատերազմի ընթացքում մահացած իր բնակիչներին:բնակիչներին։ Մասոններն սկսել են օգտագործել անմոռուկը 1947 թվականին, ի հիշատակ Նացիստական Գերմանիայում զոհված մասոնների<ref>{{cite web|url=http://detroitno2.com/v2/freemasonry/das-vergissmeinnicht/|title=Das Vergissmeinnicht|accessdate=4 July 2011 |author=Jeff Stokes |date=May 31, 2010}}</ref>:։
 
== Հետաքրքիր փաստեր ==
[[Պատկեր:Անմոռուկ.jpg|մինի|180px|Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի միջոցառումների պաշտոնական խորհրդանիշը]]
* Անմոռուկն ընտրվել է [[Հայոց Ցեղասպանություն|Հայոց Ցեղասպանության]] 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումների պաշտոնական խորհրդանիշ<ref>[http://armenpress.am/arm/news/763343/hayoc-cexaspanutyan-100-rd-tarelici-khorhrdanishy-anmoruk.html Հայոց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի խորհրդանիշը անմոռուկ ծաղիկն է]</ref>, որտեղ սև գույնը խորհրդանշում է եղեռնի սարսափն ու ցեղասպանության մասին հիշողությունը:հիշողությունը։ Դեղինը պատկերում է արևի լույսը, որն ապրելու և արարելու հույս է տալիս:տալիս։ Ներսի ճառագայթաձև բաց մանուշակագույնը խորհրդանշում է Ցեղասպանության դատապարտմանն ու ճանաչմանը մասնակից լինելը:լինելը։ Իսկ գերակշռող մանուշակագույնը տարածված է հայկական ինքնագիտակցության հիմքում՝ հայ առաքելական եկեղեցու սպասավորների հանդերձանքի տարրերում:տարրերում։ <ref>[http://armeniangenocide100.org/materials/ Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյա տարելիցի պաշտոնակնա կայք]</ref> <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=VT90VqFgg7c «Անմոռուկ» խորհրդանիշի տեսաներկայացումը]</ref>
* Մասոնները կրծքին կրում են ամոռուկներ որպես հարգանքի տուրք՝ նացիստական համակենտրոնացման ճամբարներում մահացած անկախ քարագործների<ref>[http://www.virtual-loi.co.uk/Forget-Me-Not-Charity/I7.htm Forget Me-Not Charity]</ref>:։
* 1921 թվականին Պետրոգրադում գոյություն է ունեցել ''Myosotis'' հրատարակչությունը, որտեղ հրատարակել է երկու գիրք<ref>[http://www.synnegoria.com/tsvetaeva/WIN/silverage/magazine/myosotis.html «MYOSOTIS»] // Проект «Мир Марины Цветаевой».</ref>.
 
Տող 56.
</gallery>
 
== Ծանոթագրություններ ==
 
{{ծանցանկ}}
 
{{ՀԲ}}
 
 
[[Կատեգորիա:Գաղտրիկազգիներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Անմոռուկ» էջից