Պորտլանդցեմենտ

Պորտլանդցեմենտ (անգլ․ Port land — Մեծ Բրիտանիայի հարավում գտնվող թերակղզու անվանում), հիմնականում կալցիումի սիլիկատներից բաղկացած հիդրավլիկական կապակցանյութ։ Ստանում են 70—80% կալցիումի կարբոնատից (սովորաբար կրաքարից) և 30-20% կավից (երբեմն դրանց բնական խառնուրդից՝ մերգելներից) պատրսատված արհեստական հումքախառն ուրդը մինչև եռակալումը թրծելու հետևանքով առաջացած կչինկերի և գիպսի (3-7%) համատեղ նուրբ մանրումից։ Երբեմն հումքախառնուրդին ավելացնում են միներալային հավելանյութեր։Ըստ հումքախառնուրդի (շլամ, հումքային ալյուր) պատրաստման տարբերում են Պորտլանդցեմենտի ստացման արտադրական թաց և չոր եղանակներ։ Հումքախառնուրդը թրծվում է առավելապես պւոավող խողովակավաոարաններոսէ, 1450-1500°Շ-ում։ Պորտլանդցեմենտի հատկությունները գլխավորապես պայմանավորված են կլինկերի միներալային բաղադրությամբ և մանրման աստիճանով։ Պորտլանդցեմենտ֊ի կարևորագույն հատկությունը ջրի հետ փոխազդելիս ամրանալն է (ցեմենտաքարի առաջացմամբ)։ Այդ հատկությունը բնութագրվում է Պորտլանդցեմենտի մակնիշով, որը որոշվում է 28 օր խոնավ պայմաններում ամրանալուց հետո ցեմենտի և ավազի (1։3) շաղախից պատրաստված ստանդարտ նմուշների ծռման և սեղմման ամրության սահմաններով։ ՍՍԽՄ-ում Պորտլանդցեմենտի և նրա տարատեսակների համար սահմանված են 300-600 մակնիշներ։ Բացի սովորական Պորտլանդցեմենտից թողարկվում են միմյանցից բաղադրությամբ, հատկություններով և կիրառման բնագավառներով տարբերվող տարատեսակներ՝ պլաստիֆիկացված, հիդրոֆոբ, արագ պնդացող, սուլֆատակայուն, սպիտակ են։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։