«Զովունի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Հիմնվել է 1965 թվականին, նախկին Ապարանի շրջանի Զովունի գյուղից վերաբնակեցված բնակիչների կողմից։ Նախկին Զովունի գյուղը [[1644]] թվականին Սահակ գրչի հիշատակարանում հիշվում է Ծառաշեն (Ծառիյաշեն) անունով։անունով, Գյուղիգյուղի նախկին անվանումներից է Մոլլաղասում<ref name="Տեղանուններ" />, գյուղը կոչվել է նաև Առաքելոց, կապված գյուղում 3 եկեցի լինելու փաստի հետ։ [[2013]] թվականի [[հունվարի 1]]-ի դրությամբ գյուղի բնակչության թիվը կազմել է 5530 մարդ<ref name="Զովունի ազգաբնակչություն">http://www.armstat.am/file/RegStat/marz/MARZ_07.pdf</ref>։

Զովունի գյուղի բնակչության արմատները գալիս են Պարսկահայքի [[Հեր]] և [[Զարևանդ]] գավառներից, [[Խոյ]]ի շրջանիգավառի Սևդավար և Բելդավար գյուղերից, որոնցնաև Ալաշկերտի, Մուշի և Սալմաստի գավառներից, 1829, 1877-78 և 1915-20 թթ.<ref name="Տեղանուններ" />։ Սևդավար և Բելդավար գյուղերի բնակիչների նախնիները ապրել են [[Արճեշ]] գավառում, որից հետո են տեղափոխվել են Խոյ։ Պատմաբան Գևորգ Շահխաթունյանը 1833 թ. գրել է «Տունք` 24, եկեղեցի հանուն սրբոյն Պետրոսի և Պողոսի։ Խոյի Մարաղա գյուղից են եկած»։ 1828 թվականին ([[Ռուս-պարսկական պատերազմ]]ից հետո) նշված գավառներից մի խումբ հայ ընտանիքներ գաղթել են [[Արևելյան Հայաստան]] ու բնակվել են Հայաստանի տարբեր շրջաններում, նրանց թվում նաև 35 տուն ներկայիս զովունեցիների նախնիները, որոնք տեղավորվել են [[Շենգավիթ]]ում, ապա որոշ ժամանակ հետո բարձրացել [[Արագած]]ի փեշերը։ Որոշ ժամանակ ապրել են նաև [[Արզնի]]ում` [[ասորի]]ների հետ, որից հետո վերջնականապես հաստատվել նախկին [[Ապարանի շրջան]]ի վարչական տարածքում և հիմնվել Մոլլաղասումում` պատմական Ծառաշեն գյուղի տեղում։ 1936 թվականին գյուղը Մոլլաղասումից վերանվանել են Զովունի։ Այդ թվականին գյուղի բնակչությունը կազմել է ընդամենը 203 մարդ։ Գյուղի բնակչության հիմանական զբաղմունքը եղել է հողագործությունն ու անասնապահությունը։

Զովունի գյուղը, որը գտնվում էր [[Ապարան]]ի շրջանում, [[Ապարանի ջրամբար]]ի կառուցման ժամանակ՝ [[1965]]-[[1967]] թթ-ին, ամբողջովին վերաբնակեցվեց [[Երևան]] քաղաքի [[Շահումյանի շրջան]]ի վարչական տարածքում գտնվող Ամո գյուղին կից տարածքում՝տարածքում, իրև հինՀԽՍՀ ԶովունիԳերագույն անվամբ,խորհդրի այնուհետև1972 գյուղըթ. մտավապրիլի [[Նաիրիի շրջան]]4-ի կազմիհրամանագրով մեջ։վերանվանվեց Զովունի<ref name="Տեղանուններ">{{գիրք

* Դարչո ԱբրահամյանիԱբրահամյան, «Զովունի» գիրք (Երևան 1999, «Հրազդան-1» տպարան)

* Մանուկ ՍիմոնյանիՍիմոնյան, «Զովունի. Անցած գնացած հուշերից» գիրք (Երևան 1999, «Տիգրան Մեծ» տպարան)