«Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթար»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|eu}} (6), {{Link GA|de}} (3) |
No edit summary |
||
Տող 21.
'''Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթար''' ([[Ուկրաիներեն|ուկր]].՝ ''Чорнобильська катастрофа'' - ''չեռնոբիլյան աղետ''), [[1986]] թ. [[ապրիլի 26]]-ին [[Ուկրաինա]]յի [[Չեռնոբիլ]] քաղաքում տեղի ունեցած [[Չեռնոբիլի ատոմակայան|ատոմակայանի]] չորրորդ էներգաբլոկի վթար։
Տեղի է ունեցել ռեակտորի պայթյունի հետևանքով և շրջակա տարածքները ենթարկել է ռադիոակտիվ ճառագայթման։ Վթարը ամենախոշորն է իր հետևանքներով ատոմային վթարների մեջ։ Ավերածությունը պայթուցիկ բնույթ էր կրում, [[Միջուկային ռեակտոր|ռեակտորը]] ամբողջությամբ ավերվել է, և շրջակա միջավայր արտանետվել են մեծ քանակությամբ [[Ռադիոակտիվություն|ռադիոակտիվ]] նյութեր: Այս վթարը ատոմային էներգետիկայի պատմության մեջ ամենախոշորն է ինչպես զոհերի քանակով, այնպես էլ տնտեսական վնասով: [[Ռադիացիոն վթար|Վթարից]] հետո առաջին երեք ամիսների ընթացքում մահացել է 31 հոգի, իսկ ճառագայթման հետևանքները, որոնք բացահայտվել են 15 տարիների ընթացքում, դարձել են 60-80 մարդու մահվան պատճառ<ref name=proatom>[http://proatom.ru/modules.php?name=News&file=print&sid=191 Кто помог создать «чернобыльский миф» (Таблица 1. Стереотипы общественного мнения в отношении Чернобыля)]</ref><ref name=ran>[http://www.ibrae.ac.ru/russian/chernobyl-3d/society/III_5_4.htm Чернобыль между домыслами и фактами]</ref>: 134 մարդ տարբեր աստիճանի [[ճառագայթային հիվանդություն]] են ստացել, ավելի քան 115 հազար մարդ տարհանվել է 30 կիլոմետրանոց ճառագայթման գոտուց<ref name=ran/>: Հետևանքների վերացման համար մոբիլիզացվել են նշանակալի ռեսուրսներ, ավելի քան 600 հազար մարդ մասնակցել է վթարի հետևանքների լիկվիդացման գործում<ref name=Legacy >[http://www.iaea.org/Publications/Booklets/Chernobyl/chernobyl.pdf Chernobyl’s Legacy: Summary Report] {{ref-en}}.</ref>:
Ի տարբերություն [[Հիրոսիմայի և Նագասակիի ատոմային ռմբակոծումներ|Հիրոսիմա և Նագասակիի ռմբակոծությունների]]՝ պայթյունը հիշեցնում էր շատ հզոր «կեղտոտ ռումբի»՝ հիմնական վնասող գործոնը դարձել էր [[ռադիոակտիվ աղտոտում]]ը:
Ռեակտորի այրումից առաջացած ամպը օդի մեջ տարածել է բազմաթիվ ռադիոակտիվ նյութեր, և առաջին հերթին [[յոդ]]ի և [[ցեզիում]]ի ռադիոնուկլիդներ, մեծամասնությամբ [[Եվրոպա]]յի տարածքում: Ամենամեծ քանակությամբ ռադիոակտիվ տեղումներ դիտվել են [[Խորհրդային Միություն|Խորհրդային Միության]] տարածքում, որը գտնվում էր ռեակտորի մոտակայքում: Այժմ դրանք պատկանում են [[Բելառուս|Բելառուսի Հանրապետության]], [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] և [[Ուկրաինա]]յի տարածքներին<ref>[http://www.who.int/ionizing_radiation/chernobyl/chernobyl_digest_report_RUS.pdf Наследие Чернобыля: Медицинские, экологические и социально-экономические последствия]</ref>:
Չեռնոբիլի վթարը ԽՍՀՄ-ի համար դարձել էր մեծ հասարակա-քաղաքական նշանակության իրադարձություն: Այս ամենը որոշակի հետք է թողել վթարի պատճառների հետաքննության ընթացքի վրա<ref name= Jarosh>Чернобыль. 20 лет спустя. Преступление без наказания. А. Ярошинская. — М.: Время, 2006.</ref>: Ժամանակի ընթացքում վթարի հանգամանքների և փաստերի վերարտադրումը փոխվել է, և մինչ այժմ որևէ կոնսենսուսի չեն հասել:
[[Կատեգորիա:Աղետներ]]
| |||