«Հովսեփ Օրբելի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 37.
==Կենսագրություն==
1904 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի արական 3-րդ գիմնազիան, 1911 թվականին` [[Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան]]ի պատմաբանասիրական ֆակուլտետը՝ զուգահեռ հաճախելով նաև արևելագիտական ֆակուլտետի հայ-վրաց-պարսկական բաժնի դասընթացներին:
Ուսանողական տարիներից զբաղվել է գիտական գործունեությամբ. Բրոկհաուզի և Եֆրոնի նոր հանրագիտական բառարանի համար գրել է հայկական, վրացական և մահմեդական արվեստին վերաբերող հոդվածներ, Ն. Մառի ղեկավարությամբ մասնակցել է Անիի պեղումներին և այլ հնագիտական արշավախմբերի:
1909 թվականին ուսումնասիրել է [[Լեռնային Ղարաբաղ]]ի հայկական արձանագրությունները: 1911 թվականից աշխատել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի հայ-վրացական բանասիրության ամբիոնում: 1911-1912 թթ., ԳԱ գործուղմամբ, ուսումնասիրել է Սոկսի հայերի և քրդերի բարբառն ու բանահյուսությունը, Էրզրումի, Բայազետի, Վանի, Աղթամարի, Բագավանի ճարտարապետական հուշարձանները, հնագիտական պեղումներ կատարել [[Թոփրակկալե]]ում և [[Հայկաբերդ]]ում: 1912 թվականին ընտրվել է Սանկտ Պետերբուրգի Ռուսաստանի հնագիտական ընկերության անդամ: 1914 թվականից Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի արևելագիտական ֆակուլտետում դասավանդել է հնագիտություն և Հայաստանի պատմություն, հայկական արձանագրագիտություն, քրդերեն: 1916 թվականին [[Նիկողայոս Մառ]]ի հետ [[Վան]]ում պեղումների ժամանակ հայտնաբերել է Սարդուրի Բ-ի մեծածավալ սեպագիր արձանագրությունը:
1917-1918 թթ. շարունակել Է աշխատանքը Պետրոգրադի համալսարանում, դասավւսնդել նաև Հնագիտության ինստիտուտում, Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանում, ընտրվել Է Պետական հնագիտական հանձնաժողովի խորհրդի անդամ, Մոսկովյան հնագիտության ընկերության իսկական անդամ: 1919 թվականին՝ Խորհրդային Ռուսաստանի լուսժողկոմատի՝ թանգարանների գործերով կոլեգիայի գիտության քարտուղար, մեծ աշխատանք Է կատարել մասնավոր հավաքածուների թանգարանային նմուշները պետական սեփականություն դարձնելու ուղղությամբ: Մասնակցել Է Նյութական մշակույթի պատմության ռուսաստանյան (հետագայում՝ պետ.) ակադեմիայի հիմնադրմանը, 1919 թվականի օգոստոսին ընտրվել Է այդ ակադեմիայի անդամ, գլխավորել Հայաստանի և Վրաստանի հնագիտության ու արվեստի բաժինը: 1920 թվականին՝ Պետրոգրադի Էրմիտաժի ավանդապահ, 1926 թվականին հիմնադրել և գլխավորել է Արևելքի բաժինը, 1934-1951 թթ.՝ [[Էրմիտաժ]]ի տնօրեն:
[[Հայրենական պատերազմ]]ի (1941- 1945) սկզբին կազմակերպել է Էրմիտաժի գեղարվեստի արժեքների տարհանումը [[Սվերդլովսկ]] (այժմ՝ [[Եկատերինբուրգ]]), այնուհետև մնալով պաշարված Լենինգրադում՝ ապահովել է էրմիտաժի և մի շարք այլ հավաքածուների՝ քաղաքում գտնվող թանգարանային նմուշների պահպանումը:
1946 թվականին [[Նյուրնբերգի դատավարություն|Նյուրնբերգի դատավարության]]ը մասնակցել է որպես մեղադրող կողմի վկա:
==Զբաղեցրած պաշտոնները==▼
* Ս.Պետերբուրգի (ապա՝ [[Լենինգրադ]]ի) համալսարանի պրիվատ-դոց., դոց. (1914-1918), պրոֆ. (1919-1933, 1955-1961)
* Հայ-վրացական բանասիրության (1925-1929), նյութական մշակույթի (1929-1931)
*1928֊ 1929 թթ. և 1936 թվականին, որպես գիտական արշավախմբի ղեկավար, աշխատել է Դաղստանում, Հայաստանում (ուսումնասիրել է Գառնիի, Պտղնիի, Փարպիի, Աշտարակի, Ամբերդի հուշարձանները)
*1937-1938 թթ. (համատեղության կարգով)՝ ԽՍՀՄ ԳԱ Նյութական մշակույթի պատմության ինստիտուտի տնօրեն, 1938 թվականին՝ Արմֆանի (ԽՍՀՄ ԳԱ հայկական մասնաճյուղ) նախագահության նախագահ
*1951-1953 թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտական արշավախմբերի խորհրդատու ղեկավար
*1955-1956 թթ.՝ Լենինգրադի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, 1956 թվականին, միաժամանակ՝ Մերձավոր և Միջին Արևելքի պատմության ամբիոնի վարիչ
*1956 թվականին հիմնադրել է և ցկյանս ղեկավարել ԽՍՀՄ ԳԱ Արևելագիտության ինստիտուտի Լենինգրադի բաժանմունքը
== Աշխատություններ ==
Տող 59 ⟶ 83՝
Ծաղկաձորում գործում է [[Օրբելի եղբայրներ]]ի թանգարանը (1982)։ Երևանի [[Արաբկիր վարչական շրջան]]ում Օրբելի եղբայրների անունով կոչվել է փողոց:
▲==Զբաղեցրած պաշտոնները==
▲* [[ՀՀ ԳԱԱ]] առաջին նախագահ (1943-1947)։
▲* [[ԽՍՀՄ]] ԳԱ հայկական մասնաճյուղի նախագահության նախագահ (1938-1943)։
▲* ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն (1943-1947),
▲* Ս.Պետերբուրգի (ապա՝ [[Լենինգրադ]]ի) համալսարանի պրիվատ-դոց., դոց. (1914-1918), պրոֆ. (1919-1933, 1955-1961)։
▲* Հայ-վրացական բանասիրության (1925-1929), նյութական մշակույթի (1929-1931), Մերձավոր և Միջին Արևելքի պատմության ամբիոնների վարիչ (1956-1961)։
▲* Էրմիտաժի ավանդապահ (1920-1926), բաժնի վարիչ (1926-1933), տնօրեն (1934-1951)։
▲* ԽՍՀՄ ԳԱ նյութական մշակույթի պատմության ինստիտուտի տնօրեն (1937-1939)։
▲* Լեզվաբանության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող (1953-1956)։
▲* Արևելագիտության ինստիտուտի Լենինգրադի բաժանմունքի վարիչ (1956-1961)։
== Պարգևներ ==
| |||