|
[[Պատկեր:Locomotive - Locomotora (4380362871).jpg|250px|մինի|աջից]]
'''Լոկոմոտիվ''' ( {{lang-fr|locomotive}}, {{lang-lat|loco moveo}} - տեղաշարժում եմ), քարշի [[Տրանսպորտ|տրանսպորտայինտրանսպորտ]]ային միջոց ռելսային ուղիով [[Գնացք դեպի Յումա|գնացքներ]] կամ առանձին [[վագոն|վագոններ]]ներ տեղափոխելու համար:համար։ Ժամանակակից լոկոմոտիվները բաժանվում են երկու խմբի՝ [[Ջերմային շարժիչ|ջերմային]] և [[Էլեկտրակայան|էլեկտրական]]: ։
Ջերմային են [[շոգեքարշ|շոգեքարշերը]]երը, [[Շոգետուրբին|շոգետուրբաքարշերը]], ջերմաքարշերը, մոտոքարշերը, գազաաուրբաքարշերը:գազաաուրբաքարշերը։ Ջերմային լոկոմոտիվները ունեն [[էներգիա]] արտադրող սեփական ուժային [[Սարք|սարքավորումներսարք]]:ավորումներ։ Շոգեքարշի ուժային սարքավորումն է [[շոգեմեքենա|շոգեմեքենան]]ն, շոգետուրբաքարշինը՝ շոգետուրբինը, ջերմաքարշինը և մոտորաքարշինը՝ ներքին այրման [[շարժիչ|շարժիչը]]ը, գազատուրբաքարշինը՝ գազատուրբինը:գազատուրբինը։ էլեկտրական լոկոմոտիվներ են հպումային և կուտակիչային Էչեկարաքարշերը:Էչեկարաքարշերը։ Հպումային էլեկտրաքարշերն էներգիա ստանում են էլեկտրահպումային ցանցից:ցանցից։ Կուտակիչային էլեկտրաքարշերն ունեն կուտակիչ մարտկոցներ, որոնք պարբերաբար [[Լիցք|լիցքավորվումլիցք]]ավորվում են [[հոսանք|հոսանքի]]ի մշտական [[աղբյուր]]ից:ից։ Լոկոմոտիվների այս հիմնական տեսակներից բացի գոյություն ունեն նաև զուգակցված լոկոմոտիվներ՝ դիզելա-էլեկտրաքարշեր, ջերմա-շոգեքարշեր, հպումային-կուտակիչային էլեկտրաքարշեր և այլն, որոնք մեծ կիրառություն չունեն:չունեն։ Լոկոմտիվիի դեր են կատարում նաև մոտորային վագոնները, ինչպես նաև ավտո և մոտոդրեզինները, որոնք, ի տարբերություն լոկոմոտիվների, ունեն ուղևորների և ծանրոցների տեղեր:տեղեր։
Ըստ կատարած աշխատանքի բնույթի լոկոմոտիվները լինում են մագիստրալային և արտադրվող:արտադրվող։ Մագիստրալային լոկոմոտիվներն օգտագործվում են ընդհանուր երկաթուղիներով գնացքներ տեղափոխելու համար, իսկ արդրվող լոկոմոտիվները՝ [[Գործարան|գործարաններիգործարան]]ների ներքին գծերում, [[Հանք|հանքերումհանք]]երում, [[հանքախորշ|հանքախորշերում]]երում և նման այլ տեղերում փոխադրումներ կատարելու համար:համար։ Մագիստրալային լոկոմոտիվները լինում են [[մարդ|մարդատար]]ատար, [[Բեռն|բեռնատարբեռն]]ատար և մանևրային՝ կայարանում աշխատելու համար:համար։ Բոլոր լոկոմոտիվները բնութագրվում են իրենց անվանական [[Հզորություն|հզորությամբ]], քարշի [[Ուժ|ուժովուժ]]ով, արագությամբ, օգտագործվող էներգիայի տեսակով:տեսակով։
Առաջին լոկոմոտիվ շոգեքարշը կառուցվել է [[XIX դար]]ի սկզբին ([[1803 թվական|1803]]-[[1814 թվական|1814]]), Մեծ Բրիտանիայում:Բրիտանիայում։ [[XX դար]]ի սկզբին շոգեքարշերը աստիճանաբար սկսեցին իրենց տեղը զիջել ավելի հզոր, լոկոմոտիվներին՝ ջերմաքարշերին և էլեկտրաքարշերին:էլեկտրաքարշերին։ ժամանակակից լոկոմոտիվները իրենց հզորությամբ հնարավորություն են տալիս տեղափոխելու 8-9 հազար կշիռ ունեցող գնացքներ:գնացքներ։ Ստեղծված են տուրբագնացքներ, որոնք ունեն ավիացիոն [[Գազատուրբինային էլեմենտ|գազատուրբին]] և կարող են զարգացնել 200 [[Կիլոմետր|կիլոմտր]] ժամ [[արագություն]] :։ Փորձարկվում են [[Ռեակտիվ շարժիչ|ռեակտիվ]] և տուրբապտուտակավոր շարժիչով լոկոմոտիվներ:լոկոմոտիվներ։ [[1960 թվական|1960-ական թվականներ]]ից նախագծվում են փոփոխական հոսանքի էլեկտրաքարշեր՝ 8000 կիլովատ (10700 [[ձիաուժ]]) հզորությամբ և ջերմաքարշեր՝ յուրաքանչյուր սեկցիան 4500 կիլովատ (600 ձիաուժ) հզորությամբ:հզորությամբ։▼
▲Առաջին լոկոմոտիվ շոգեքարշը կառուցվել է [[XIX դար]]ի սկզբին ([[1803 թվական|1803]]-[[1814 թվական|1814]]), Մեծ Բրիտանիայում: [[XX դար]]ի սկզբին շոգեքարշերը աստիճանաբար սկսեցին իրենց տեղը զիջել ավելի հզոր, լոկոմոտիվներին՝ ջերմաքարշերին և էլեկտրաքարշերին: ժամանակակից լոկոմոտիվները իրենց հզորությամբ հնարավորություն են տալիս տեղափոխելու 8-9 հազար կշիռ ունեցող գնացքներ: Ստեղծված են տուրբագնացքներ, որոնք ունեն ավիացիոն [[Գազատուրբինային էլեմենտ|գազատուրբին]] և կարող են զարգացնել 200 [[Կիլոմետր|կիլոմտր]] ժամ [[արագություն]]: Փորձարկվում են [[Ռեակտիվ շարժիչ|ռեակտիվ]] և տուրբապտուտակավոր շարժիչով լոկոմոտիվներ: [[1960 թվական|1960-ական թվականներ]]ից նախագծվում են փոփոխական հոսանքի էլեկտրաքարշեր՝ 8000 կիլովատ (10700 [[ձիաուժ]]) հզորությամբ և ջերմաքարշեր՝ յուրաքանչյուր սեկցիան 4500 կիլովատ (600 ձիաուժ) հզորությամբ:
{{ՀՍՀ}}
| 