«Վարդան Արևելցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
→«Հաւաքումն պատմութեան»: ձևավորում, նյութերի ավելացում, փաստերի ավելացում, տվյալների թարմացում |
||
Տող 16.
===«Հաւաքումն պատմութեան»===
Վարդան Արևելցու պատմական բնույթի գլխավոր երկասիրությունը «Հաւաքումն պատմութեան» գիրքն է, որը համընդհանուր պատմություն շարադրելու նոր փորձ էր հայ պատմագրության մեջ։ Բաղկացած է «Նախերգանքից» և հարյուր գլխից։ Բուն պատմությունն սկսում է Բաբելոնյան աշտարակաշինությունից և հասցնում մինչև կաթողիկոս Կոստանդին Ա Բարձրբերդցու մահը (1267 թ)։ Որպես սկզբնաղբյուր հեղինակն օգտագործել է նախորդ գրեթե բոլոր հայ պատմիչների ու մատենագիրների, իր ժամանակակիցներից՝ [[Վանական Վարդապետ]]ի, [[Կիրակոս Գանձակեցի|Կիրակոս Գանձակեցու]] և ուրիշների աշխատությունները, վիմական արձանագրություններ, դիվանատան փաստաթղթեր, ժողովրդական պատումներ, [[Եվսեբիոս Կեսարացի|Եվսեբիոս Կեսարացու]] աշխատությունները։
Ըստ հրեա [[Հովսեպոս Փլավիոս]] և հույն [[Եվսեբիոս Կեսարացի]] պատմագիրների, ինչպես նաև ըստ հայկական ավանդությունների [[Վարդան Արևելցի]]ն [[Նախիջևան]] տեղանունը մեկնաբանվում է որպես [[Նոյ]]ի առաջին իջևանատեղի: Հիմնվելով հնագույն այլ առասպելների վրա՝ Վարդան Արևելցին Նոյի գերեզմանատեղին հիշատակում է [[Վասպուրական]]ի [[Նախճավան]]ում, իսկ նրա կնոջ՝ Նոյեմզարի գերեզմանատեղին՝ [[Մարանդ]]ում: Ավանդաբար Նոյի անվան հետ են կապված Ակոռի գյուղի, Առնոյոտն գավառի, [[Երևան]] քաղաքի, Նպատ լեռան և այլ անվանումներ: Նոյ Նահապետի հիշատակը նշում են Ընդհանրական, ինչպես նաև [[Հայ առաքելական եկեղեցի]]ները: Հայ եկեղեցին Էջմիածնի Մայր տաճարում, որպես սուրբ մասունք, պահում է [[Նոյյան տապան]]ից փայտի մի կտոր. այն, ըստ ավանդության, Մասիսի լանջին հրեշտակից ստացել է [[Մծբին]] քաղաքի եպիսկոպոսը՝ սուրբ [[Հակոբ Մծբնացի]] հայրապետը<br />
Հատկապես արժեքավոր է իր ապրած ժամանակաշրջանի՝ XII դ վերջի և XIII դ պատմական իրադարձությունների նկարագրությունը։ Երկը կարևոր աղբյուր է այդ ժամանակաշրջանի Հայաստանի և հարևան երկրների ու ժողովուրդների պատմության ուսումնասիրության համար։
===Այլ բնույթի աշխատություններ===
| |||