«Առաքել Սարուխան»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սարուխանյան Առաքել Զատիկի Սարուխան (Սարուխանյան) ''' (13հոկտեմբերի հոկտեմբեր13, [[1863]], [[Արտանուջ]] -փետրվարի 6 փետրվար ,[[1949]], [[Բրյուսել]]), հայ պատմաբան, բանասեր, գրող, հասարակական գործիչ։ Ավարտել է Կոստանդա Պոլսիսի [[Կոստանդնուպոլիս|ԿոստանդնուպոլսիՎիեննա]] Վիեննայիյի Մխիթարյանների վարժարանը, աշակերտել է[[Արսեն Այտընյանին։Այտընյան]]ին։ Վերադառնալով հայրենիք՝հայրենիք զբաղվել է մանկավարժական աշխատանքով։ [[1894]]—-[[1911]]-ինթվականներին եղել է [[Մանթաշյան Ալեքսանդր| Ալեքսանդր ՄանթաշյանիՄանթաշյան]]ի նավթարդյունաբերականնավթարդյունաբենական և առևտրական ընկերության լիազոր ներկայացուցիչը (ապա՝ լիազոր վարիչը) [[Բաթում|Բաթումում]]ում, [[Բաքու|Բաքվում]], [[Թիֆլիս|Թիֆլիսում]]ում, [[Պետերբուրգ|Պետերբուրգում]]ում, իսկ [[1911]]—-[[1917]]-ին՝թվականներին՝ մի շարք օտարերկրյա նավթարղ․նավթարղյունաբերական ընկերությունների լիազոր
==Ամսագրերի վարիչ։թղթակցություն==
[[1920]]-ական թվականներիթթ․ սկզբից ապրել է [[Հոլանդիա|Հոլանդիայում]]յում, ապա՝ [[Բելգիա|Բելգիայում]]։յում։ [[1881]]-իցթվականներից պարբերաբար թղթակցել է [[Մշակ|«Մշակ»]] թերթին, իսկ [[1887]]-ից՝թվականից՝ «Հանդես ամսօրյա»-ին, ապա նաև ԿոստանդնուպոլսիԿոստանդա Պոլսի «[[Արևելք]]»-ին։ «Հանդես ամսօրյա»-ում հրապարակած աշխատությունները մինչև [[1925]]-ը թվականը գրել է արևմտահայերեն և ստորագրել Կ․ Տյուրյան ծածկանունով։ Այդ հանդեսում տպագրած հոդվածները վերաբերում են [[ՌափայելՌաֆայել Պատկանյան|Ռափայել Պատկանյանի]]ի, [[Րաֆֆի|ՐաֆֆուՐաֆֆո]]ւ, [[Սունդուկյան Գաբրիել|Գաբրիել ՍունդուկյանիՍունդուկյան]]ի, [[Պերճ Պռոշյան|Պերճ Պռոշյանի]]ի, [[ԳագիկԳրիգոր Արծրունի|ԳագիկԳրիգոր Արծրունու]], [[Լեո|Լեոյի]]յի և այլոցայլ գործունեությանը, [[Կովկաս|Կովկասի հայեր]] հայերիի մշակութային հաստատություններին, հասարակական շարժումներին ևն։և այլն։
==Պատմագիտական աշխատություններ==
Պաշտոնի բերումով շրջագայելով բազմաթիվ երկրներում՝ ուսումնասիրել է հայկական գաղթավայրերի պատմությունն ու մշակույթը։ «[[Սև ծովուծով]]ու ռուսական[[ռուս]]ական եզերքը» ([[1895]]), «Կովկասյան լերանց մեջ» ([[1896]]) ուղեգրական բնույթի գրքերը տեղագրական, ազգագրական, պատմականպատմագրական արժեքավոր փաստեր են բովանդակում մերձսևծովյան և կովկասյան հայկական համայնքների, ինչպես նաև տեղաբնիկ ու եկվոր ժողովուրդների մասին։ Բելգիական [[Բելգիա]]յում և հոլանդական[[հոլանդիա]]յում, արխիվների հիմամբ գրված «ՀոլլանդանՀոլլանդիան և հայերը ԺԶ—ԺԹԺԶ-ԺԹ դարերում» ([[1926]]), «Բելգիա և հայերը» ([[1937]]) երկերը հարուստ տեղեկություններ են պարունակում բելգիացիների և հոլանդացիների հետ հայերի սերտ փոխհարաբերությունների մասին՝ սկսած միջին դարերից։Նադարերից։
==Հասարակական գործունեություն==
Սարուխանը անդրադարձել է նաև [[հայ]]-վրաց․[[Վրացիներ|վրացական]] տնտեսական, քաղաքական ու մշակութային փոխհարաբերություններին և այլ հարցերի («Վրաստան և հայերը», [[1939]])։ «Հայկական խնդիրն և Ազգային սահմանադրությունը Թյուրքիայում» գրքում ([[1912]]) Սարուխանյանը[[Սարուխան]]ը ներկայացրել է [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրությանՕսման]], կայսրության տնտեսական և քաղաքական պատկերը, եվրոպական[[եվրոպա]]յի պետությունների դիվանագիտությունը հայկական հարցում, հայ գործիչների դերը Թուրքիայի[[Թուրքիա]]յի սահմանադրականսահմանադրության շարժման մեջ ևն։և այլն։ «Աղեքսանդր[[Ալեքսանդր ՄանթաշյանցՄանթաշյան]]ց, մեծ վաճառականն ու բարեգործը» ([[1931]]) հուշագրությունում Սարուխանյանը Սարուխանը տեղեկություններ է տալիս Կովկասում հայկական կապիտալի ծագման, ընդլայնման, Բաքվի [[նավթարդյունաբերություն|նավթարդյունաբերության]] զարգացման մասին։ Գրել է նաև գեղարվեստ,գեղարվեստական գործեր, որոնցից հայտնի է «Խորհրդավոր աղջիկընաղջիկն և իր գաղտնիքը» ([[1924]]) ինքնակենսագր․ինքնակենսագրական դրվագներով հյուսված իրապաշտական վեպը։