«Լազեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Լազերի աշխատանքի սկզբունքը: Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|af}} (2), {{Link GA|ru}}
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Laser pointers.jpg|մինի|300px|աջից|Կարմիր (635 nm), կանաչ (532 nm), և կապտա-երկնագույն (445 nm) լազերներ]]
=== Լազերի աշխատանքի սկզբունքը ===
Լազեր ( {{lang-en2|'''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation}} լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման միջոցով), [[օպտիկա]]կան [[քվանտային գեներատոր]], [[մոնոքրոմատիկ լույս|մոնոքրոմատիկ]] [[կոհերենտություն|կոհերենտ]] [[լույս]]ի աղբյուր՝ լուսային ճառագայթի բարձր ուղղորդվածությամբ։
[[Ֆիզիկա]]յի կարևորագույն բարձունքներից մեկը [[քվանտային գեներատոր]]ի կամ լազերի ստեղծումն է։ Լազերը դա մոնոքրոմատիկ կոհերենտ [[լույսի աղբյուր]] է [[լուսային ճառագայթ]]ի բարձր ուղղորդվածությամբ։ Լազեր բառը (անգլ. light amplification by stimulated emission of radiation) նշանակում է լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման արդյունքում։
Հիմնարար ֆիզիկական երևույթը կայանումհարկադրական ճառագայթումն է, ճառագայթի հարկադրաբար արձակման մեջ։ Դաինչը տեղի է ունենում [[ֆոտոն]]ի և գրգռված [[ատոմ]]ի փոխազդեցության արդյունքում։
Ֆոտոնի գրգռված ատոմի հետ փոխազդեցության արդյունքում ատոմը գալիս է նորմալ վիճակի, իսկ ավելցուկային [[էներգիա]]ն արձակվում է ֆոտոնի տեսքով։ Ընդ որում այդ ֆոտոնը ունենում է նույն էներգիան, ուղվածությունըուղղվածությունը և [[բևեռականություն]]ը, ինչ որ առաջինը։ Այսպիսով պրոցեսի արդյունքում առաջացավ 2 նմանատիպ ֆոտոն։ Այդ ֆոտոներրի հետագա փոխազդեցությունների արդյունքում կատարվում է [[շղթայական ռեակցիա]] առաջանում են բազմապատիկ թվով նմանատիպ [[ֆոտոնների հոսք]], որոնք բացարձակ ճշտությամբ շաժվում են նույն ուղղությամբ։ Դա բերում է խիտ նեղ ուղվածությամբ բարձր էներգիայով[[էներգիա]]յով լուսային ճառագայթի գոյացման։ Ճառագայթի գոյացման և պահպանման համար անհրաժեշտ է միջավայր, որում գրգռված վիճակի ատոմները կլինեն ավելի շատ, քան նորմալ վիճակի ատոմները, քանի որ ֆոտոնի փոխազդեցությունը չգրգռված ատոմի հետ կբերի ֆոտոնի վերացման։
 
Այդպիսի միջավայրը կոչվում է ինվերս ատոմների էնրգիայով բնակեցված։ Այսպիսով, բացի գրգռված ատոմից ֆոտոնի ստիպողաբար արձակումից տեղի է ունենում ինքնավերականգնող պրոցես՝ ֆոտոնի առաքում գրգռված վիճակից նորմալ վիճակի անցնելիս և ֆոտոնի կլանում նորմալ վիճակից գրգռված վիճակի անցնելիս : Այդ երեք պրոցեսների և ատոմի 2 վիճակների մասին հիմարար տեսությունը տրվել է [[Ալբերտ Այնշտայն]]ի կողմից 1916 թվականին։
 
Լազերների տեսակներն են`
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Լազեր» էջից