«Սփռուն ներզատական համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սփռուն ներզատական համակարգ,''' (դիֆուզային ներզատական համակարգ) [[ներզատական համակարգ]]ի բաժին, կազմված է ներզատական գեղձ չհանդիսացող օրգաններում գտնվող ներզատական բջիջների ամբողջությունից:ամբողջությունից։ Այս օրգաններն են՝ [[ուրցագեղձ]]ը, [[երիկամ]]ները, [[սիրտ]]ը, [[ընկերք]]ը, [[Մարսողական համակարգ|մարսողական]] ուղին, [[ուղեղ]]ը, [[ճարպային հյուսվածք]]ը, [[արյունատար անոթ]]ները:ները։ Սփռուն ներզատական համակարգի մի մասն է [[APUD-համակարգը]], որի բջիջները ապակարբօքսիլացնում են ամինաթթուներին և սինթեզում հորմոններ:հորմոններ։<ref>Яглов В. В., Яглова Н. В., Итоги и перспективы изучения диффузной эндокринной эпителиальной системы. Клиническая и экспериментальная морфология, 2012, № 3, с.3</ref>

Սփռուն ներզատական համակարգի հիմնական նշաններին ՝՝ բջիջների ցրվածությունը տարբեր օրգաններում:օրգաններում։ Նրա կողմից արտադրվող հորմոններնն ունեն էնդոկրին, նեյրոէնդոկրին, [[պարակրին]] ազդեցություններ:ազդեցություններ։<ref>Приводится по: Фундаментальная и клиническая физиология / Под ред. А. Г. Камкина и А. А. Каменского. — М.: «Академия», 2004.</ref><ref>[http://library.anau.am/images/stories/grqer/Anasnabutsuyun/Animal%20physiology.pdf Ընտանի կենդանիների ֆիզիոլոգիա, Տերտերյան Ե. Ե., Համբարձումյան Գ. Ռ. Մինասյան Ս. Մ. Մխիթարյան Ռ. Ս., Երևան, 2014]</ref>

[[Երիկամ]]ները հիմնական արտազատական ֆունկցիայի հետ մեկտեղ կատարում են նաև ներզատական ֆունկցիա:ֆունկցիա։ Նրանց կողմից սինթեզվում են հետևյալ հորմոնները` [[Էրիթրոպոետին]], [[ռենին-անգիոթենզին-ալդոստերոնային համակարգ|ռենին]] և [[կալցիտրիոլ]]:։

Աջ նախասրտի բջիջները սինթեզում են [[նատրիումամուղ հորմոն|նատրիումամուղ]] (ատրիոպեպտիդ, նատրիումուրետիկ) հորմոն, որի հիմնական նպատակը օրգանիզմից նատրիումի իոնների հեռացումն է, [[արյան ճնշում|արյան ճնշման]] և ծավալի փոքրացումը:փոքրացումը։

Սփռուն ներզատական համակարգի ամենամեծ բաժինը մարսողական ուղու ներզատական մասն է:է։ Ներզատական բջիջների մեծ մասը տեղակայված է ստամոքսում, բարակ աղիներում և ենթաստամոքսային գեղձում:գեղձում։ Դրանց որոշակի քանակ կա նաև կերակրափողում և հաստ աղիներում:աղիներում։

Մարսողական ուղու լորձաթաղանթի բջիջների կողմից արտադրվող հորմոնները կոչվում են [[էնտերինային հորմոն]]ներ:ներ։ Դրանց թվին են դասվում [[գաստրին]]ը, [[սեկրետին]]ը, [[խոլեցիստոկինին]]ը, [[անոթաակտիվ աղիքային պեպտիդ]]ը (ԱԱՊ), [[ստամոքսաարգելակող պեպտիդ]]ը (ՍԱՊ), [[գրելին]]ը, [[էնտերոգաստրին]]ը, [[գլյուկագոն]]ը (էնտերոգլյուկագոն), [[P-նյութ]]ը, [[բոմբեզին]]ը, [[էնկեֆալին]]ը, [[նեյրոթենզին]]ը, [[սոմատոստատին]]ը, [[վիլիկինի]]ը, [[մոթիլինն]]ը և այլ հորմոններ:հորմոններ։ Այս հորմոնները մասնակցում են ստամոքսաաղիքային ուղու ներծծողական, հյութազատական և շարժողական ակտիվության կարգավորմանը:կարգավորմանը։ Դրանցից ոմանք արտադրվում են նաև այլ օրգաններում ու հյուսվածքներում ([[սոմատոստատին]], [[P-նյութ]], [[էնկեֆալին]] և այլն):։

[[Ուրցագեղձ]]ը (թիմուսը) համարվում է օրգանիզմի ներզատական և իմունային համակարգերն ամբողջականացնող օրգան:օրգան։ Այն ապահովում է [[T-լիմֆոցիտ]]ների տարբերակումը, հասունացումն ու արտազատումը:արտազատումը։ Այս գործընթացն իրականանում է ուրցագեղձում սինթեզվող հորմոնային նյութերի` [[թիմոզին]]ի և [[թիմոպոետին]]ի մասնակցությամբ: մասնակցությամբ։

Ճարպային հյուսվածքի կողմից արտադրվող հիմնական հորմոնը [[լեպտին]]ն է, որը մասնակցում է ախորժակի կարգավորմանը:կարգավորմանը։ Այն ազդում է ենթատեսաթմբի վրա և արգելակում քաղցի զգացում առաջ բերող [[Y-նեյրոպեպտիդ]]ի արտադրությունը, առաջացնում հագեցման զգացողություն:զգացողություն։