«Լիտվական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 47.
| Նշումներ =
}}
'''Լիտվական Խորհրդային Սոցիալիստական հանրապետություն''' (ԼԽՍՀ, Լիտվա) ({{lang-lt|Lietuvos Tarybų Socialistinė Respublika}}, {{lang-ru|Литовская ССР}}), գտնվում է [[ԽՍՀՄ]] եվրոպական մասի [[արևմուտք|արևմտքում]]։ Հարավարևմտքից սահմանակից է [[Լեհաստան|Լեհաստանին]]։ Արևմտքում ողողվում է [[Բալթիկ ծով]]ի ջրերով։

Տարածքը՝ 65,2 հազար2000 կմ քառակուսի, բնակչությունը 35393 539 հազար000 մարդ ([[1984]])։ ԱզգությանԱզգային կազմը ([[1979]]-ի մարդահամարով, հազար մարդ), լիտվացիներ՝ 27122 712 000, [[ռուսներ]]՝ 303 000, [[լեհեր]]՝ 247 000, [[բելոռուսներ]]՝ 58 000 և այլք։ Միջին խտությունը՝ 1 կմ քառակուսու վրա 53,8 մարդ (1983)։

Լիտվական Մայրաքաղաքը՝ԽՍՀ մայրաքաղաքն է [[Վիլնյուս]]ը (535 հազար000, 1984)։ Խոշոր քաղաքներն են (հազար մարդ)․ [[Կաունաս|Կաունասը]]ը (395 000), [[Կլայպեդա|Կլայպեդան]]ն (188 000), [[Շյաուլյա|ՇյաուլյայըՇյաուլյայ]]ը (130 000), [[Պանեվեժիս|Պանեվեժիսը]]ը (112 000, բոլորը [[1983]] թվականին)։ Կառուցվել են նոր քաղաքներ՝ [[Բիրշտոնաս]], [[Ներինգա]], [[Նաույոյի-Ակմյանե]]։ Լիտվան ունի 44 [[Շրջան (վարչական միավոր)|շրջան]], 92 [[քաղաք]] և 22 քտա։ [[1918]]-ի դեկտեմբերին ստեղծվել է ԼԽՍՀ։
 
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Green Bridge in Vilnius3.jpg|մինի|ձախից|«Կանաչ կամուրջ», Վիլնյուս]]
[[1919]] թվականի ապրիլին բուրժուական [[Լեհաստան]]ը զավթել է Վիլնյուսը, նույն թվականի օգոստոսի վերջին Լիտվայում հաստատվել է բուրժուական իշխանություն, [[1926]]-ին թվականին տեղի ունեցավ [[ֆաշիստ|ֆաշիստական]] հեղաշրջում։ [[1940]] թվականի հունիսին Լիտվայի աշխատավորությունը տապալեց ֆաշիստական կառավարությանը և վերականգնեց խորհրդային իշխանությունը։ 1940 թվականի հուլիսի 21-ին կազմավորվեց ԼԽՍՀԼիտվական ԽՍՀ-ն, օգոստոսի 3-ից մտել է ԽՍՀՄ կազմի մեջ։ [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի ([[1941]]-[[1945]]) սկզբից Լիտվայի ամբողջ տարածքը օկուպացրին գերմանաֆաշիստական զորքերը։ Ազատագրվել է ւորհրդային բանակի կողմից ([[1944]]-ի հուլիսից [[1945]]-ի հունվար)։ [[Կոմունիստ|Կոմունիստական]] կուսակցության գլխավորությամբ իրականացված ինդուստրացման, գյուղատնտեսության կոլեկտիվացման և կուլտուրական հեղափոխության շնորհիվ Լիտվայում կառուցվեց սոցիալիստական հասարակարգ։ 1983-ին Լիտվայի կոմունիստական կուսակցության շարքերում եղել է 173911 անդամ և 7309 անդամության թեկնածու, Լիտվայի ԼԿԵՄ-ը՝ 484849484 849 կոմերիտական, արհմիությունները՝ 18054001 աշխատավոր։805 ԼԽՍՀ400 ժողովուրդները,աշխատավոր։ ԽՍՀՄ

Լիտվական եղբայրական ժողովուրդների հետ միասին, ետպատերազմյան հնգամյակներում նշանակալի հաջողությունների են հասել կոմունիստական հասարակարգի կառուցման գործում։ ԼԽՍՀԽՍՀ-ն պարգևատրվել է [[Լենին]]ի ([[1965]]), ժողովուրդների բարեկամության ([[1972]]) և [[Հոկտեմբերյան հեղափոխություն|Հոկտեմբերյան հեղափոխության]] ([[1980]]) շքանշաններով։
 
== Արդյունաբերություն ==