«Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ուղղագրական, փոխարինվեց: : → ։ (140)
No edit summary
Տող 18.
 
[[Պատկեր:Friedrich C D autograph.png|աջից|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխի ստորագրությունը|մինի]]
'''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ''' ([[Գերմաներեն|գերմ]].՝ Caspar David Fridrich, 5 սեպտեմբերի, 1774([[Գրայֆսվալդ]])-7 մայիսի, 1840 ([[Դրեզդեն]]))՝ [[գերմանացի]] [[գեղանկարիչ]], [[գրաֆիկ]] և [[գծանկարիչ]]։ Նա հանդիսանում է գերմանական վաղ ռոմանտիզմի[[ռոմանտիզմ]]ի նշանավոր ներկայացուցիչներից մեկը։ Իր՝ գեղագիտական ազդեցության վրա հիմնված նոր աշխատանքներով, որոնք սենտիմենտալ տարրեր էին պարունակում և հակադրվում էին ռոմանտիզմի ընդունված գաղափարներին՝ նա մեծապես նպաստել է ժամանակակից արվեստի զարգացմանը։ Ֆրիդրիխի գլխավոր ստեղծագործություններում բարոկկոյի[[բարոկկո]]յի և կլասիցիզմի[[կլասիցիզմ]]ի բնանկարչության ավանդույթների խզումն ընթանում է հեղափոխական ոճով։ Այս նկարների հիմնական թեմատիկան և մոտիվները միավորում են բնապատկերն ու կրոնը միայնության, մահվան, այնկողմյան պատկերացումների ու կորստյան հույսի այլաբանությունների հետ։ Ֆրիդրիխի՝ աշխարհի և ինքնաճանաչողության մելանխոլիկ պատկերները հանդիսանում են ռոմանտիզմի դարաշրջանի նկարչի կերպարի ձևավորման օրինակներ։ Նկարիչն իր գործերում առաջ է քաշում թեմատիկ ազատ տարբերակներ, որոնք դիտողին իր զգայական աշխարհով ներգրավվում են մեկնաբանության գործընթացի մեջ։ Նկարների թեմատիկ ազատությունը 20-րդ դարում Ֆրիդրիխի գործերի վերանայման արդյունքում հանգեցնում է զանազան վերլուծությունների, ինչպես նաև արվեստաբանական, փիլիսոփայական, գրականագիտական, հոգեբանական և աստվածաբանական տեսությունների ստեղծմանը։
 
== Կենսագրություն ==
=== Մանկություն և պատանեկություն ===
[[Պատկեր:GBerlin1844.jpg|մինի|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխի հայրական տունը, 1844]]
[[Պատկեր:Caspar David Friedrich Zentrum.jpg|thumb|Գրայֆսվալդ քաղաքի Կասպար Դավիդ ՖրիդրխՖրիդրիխ կենտրոնը]]
[[Պատկեր:Friedrichsche Seifensiederei.jpg|thumb|Ադոլֆ Գոթլիբի օճառի արտադրամասը Կասպար Դավիդ ՖրիդրխՖրիդրիխ կենտրոնում]]
Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխը օճառագործ Ադոլֆ Գոթլիբի ու նրա կնոջ՝ Սոֆի Դորոթեայի վեցերորդ զավակն է։ Ծնվել է նավահանգստային քաղաք [[Գրայֆսվալդ]]ում։ Որպես շվեդական նահանգի բնակիչ, որը նաև գերմանական դքսություն էր հանդիսանում, նա [[Շվեդիա]]յի քաղաքացիություն չուներ։ Ե՛վ հայրը, և՛ մայրը սերում են մեկլենբուրգյան [[Նոյբրանդենբուրգ]] քաղաքից, և ինչպես իրենց նախնիները, նրանք նույնպես արհեստավորներ էին։ Տեղեկությունները, ըստ որոնց նրանց ընտանիքը շլեզվիգյան կոմսերից<ref>Wilhelm von Kügelgen: ''Jugenderinnerungen eines alten Mannes.'' Düsseldorf-Leipzig 1907, S. 833</ref> կամ շվեդական ազնվականությունից<ref name="Börsch-SupanS211">Helmut Börsch-Supan, Karl Wilhelm Jähnig: ''Caspar David Friedrich. Gemälde, Druckgraphik und bildmäßige Zeichnungen'', Prestel Verlag, München 1973, ISBN 3-7913-0053-9 (Werkverzeichnis), S. 211</ref> են սերում, փաստարկված չեն։ Հավանաբար նրանց բարեկամների համար ամոթալի էր իրենց հեռավոր բարեկամի «օճառագործ» պիտակը, որը որպես վիրավորական բառ էր գործածվում Նոյբրանդենբուրգի անկիրթ հասարակության շրջանակներում<ref>Wilhelm Karl Georg Ahlers: ''Historisch-topografische Skizzen aus der Vorzeit der Vorderstadt Neubrandenburg.'' Verlag von E. Brünslow, Neubrandenburg 1876, S. 50</ref>։
 
Տող 30.
 
Ֆրիդրիխի դպրոցական կրթության և նկարչական տաղանդի բացահայտնման մասին փաստեր չկան։ Այս ժամանակից պահպանվել են միայն թղթեր՝ եկեղեցական տեքստերի կալիգրաֆիական վարժություններով։ 1790 թվականին նա բնորդից գծանկարչության և բնանկարչության, ինչպես նաև պատրաստի ֆիգուրներ նկարելու վարժանքների մի քանի դաս էր ստանում շաբաթական համալսարանի դասախոս Յոհան Գոթֆրիդ Քվիստրոֆից<ref>Martin Klar: ''Johann Gottfried Quistorp und die Kunst in Greifswald.'' In: Pommersche Jahrbücher. 12. Bd., Greifswald 1911, S. 118</ref>։ Քվիստրոֆը աշակերտներ ուներ նաև ֆորփոմերյան երկրամասում և իր հարուստ հավաքածուի օգնությամբ կարողանում էր նրանց խոր գիտելիքներ տալ 17-18-րդ դարերի [[բարոկկո]]յի արվեստի մասին։ Ենթադրվում է, որ հենց նա է ծանոթացրել Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխին Լյուդվիգ Գոթհարդ Կոզեգարթենի արվեստին։
Մանկության վերհուշը կերտող նշանակալից իրադարձություն էր այն, որ գետն ընկած Կասպար Դավիդին փրկելիս 1787 թվականին խեղդվեց իր կրտսեր եղբայրը՝ Քրիստոֆերը։ Կարլ Գուստավ Կարուսի, Գոթհիլֆ Հայնրիխ ֆոն Շուբերտի, Վիլհելմ Բարդուայի և կոմս Աթանասիուս ֆոն Ռոկնիզկիի<ref>Athanasius Graf Raczynski: ''Geschichte der neueren deutschen Kunst''. Band 2, Berlin 1841, S. 222</ref> ողբերգական վկայությամբ Ֆրիդրիխը դահուկավազքի ժամանակ սառույցի ճեղքվածքի պատճառով ընկել է ջուրը։ Նկարչի ընտանիքում խոսվում էր միայն այն մասին, որ երկու եղբայրները փոքրիկ նավակով շրջվել էին ջրամբարում<ref>Kurt Wilhelm-Kästner u. a.: ''Caspar David Friedrich und seine Heimat''. Nicolaische Verlagsbuchhandlung, Berlin 1940, S. 28</ref>։ Սառույցը կոտրելու վարկածին հակասում է այն փաստը, որ 1787 թվականին ձմեռը բավականին մեղմ էր։ Ենթադրվում է, որ 1801 թվականին ստեղծված «Գերեզմանին քնած պատանին» քսիլոգրաֆիան պատկերում է հենց նրա եղբորը՝ Քրստոֆերին։Քրիստոֆերին։ Նրա անձնական բժշկական պատմության մեջ այս իրադարձությունը նշված էր որպես հետագա դեպրեսիաների դրդապատճառ։
 
<gallery>
Տող 38.
Schriftübung Caspar David Friedrich.jpg|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ՝ ''Գրելու վարժանք'', 1788
Caspar David Friedrich - Knabe auf einem Grab schlafend.jpg|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ՝ ''Գերեզմանին քնած պատանին'', 1801
Kopfstudien Caspar David Friedrich.jpg|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ` ''Կնոջ գլխի երկու ուսումնասիրություն'', 1790-1794
</gallery>
 
Տող 60.
=== Առաջին տարիները՝ Դրեզդենում ===
[[Պատկեր:Caspardavidfriedrich self1.jpg|մինի|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ՝ «Ինքնանկար», 1800]]
1798 թվականի գարնանը Ֆրիդրիխը Կոպենհագենից վերադարձավ Գրայֆսվալդ և արդեն ամռանը, հավանաբար գծանկարչության ուսուցիչ Քվիստրոֆի խարհրդովխորհրդով, ընտրեց իր բնակարանը Դրեզդենում՝ մի արվեստանոց։ Այստեղ նրա մասնագիտական զարգացման վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել Յոհան Քրիստիան Կլենգելը, Ադրիան Ցինգը, Յակոբ Քրեսկենց Զեյդելմանը և Քրիստիան Գոթֆրիդ Շուլցեն։ Քաղաքի շրջակա տարածքներում են ծնվել բազմաթիվ էսքիզներ ու գծանկարներ։ Հետագայում նա հաճախ էր կրկնում նույն մոտիվը։ Նա կրկնօրինակում էր նաև դրեզդենյան դպրոցն անցած նկարիչների գործերը։
 
Հետագա տարիներին նա հիմնականում աշխատում էր փետուրով և տուշով, ջրաներկով։ 1800 թվականից սեպիայով նկարներով նա վաստակում էր իր ապրուստի միջոցը՝ որպես առաջինն այն արվեստագետներից, ովքեր իրենց պատվերները իշխանական տներից չէին ստանում։ Գնորդները հիմնականում Դրեզդենից և Փոմերնից էին։ 1800 թվականին որպես մի լեհ իշխանի մոտ գծանկարչության ուսուցիչ աշխատելու հեռանկարը չիրականացավ<ref>Herrmann Zschoche: ''Caspar David Friedrich. Die Briefe.'' ConferencePoint Verlag, Hamburg 2006 S. 24</ref>։ 1799 թվականին նա առաջին անգամ հադես եկավ Դրեզդենի ակադեմիայի ցուցադրության ժամանակ։ Նա կապ էր պաշտպանում նաև իր համաերկրացիների հետ՝ Ֆիլիպ Օտտո Ռունգեի և Ֆրիդրիխ Աուգուստ ֆոն Կլինկովշտրոմի։ Ռունգեի հետ հավանական ընկերության մասին հավաստի տվյալներ չկան։ 1800 թվականին նա գեղանկարիչ Ֆրանց Քրիստիան Բոլլի հետ, ով հենց նոր էր ավարտել իր աստվածաբանական ուսումը [[Յենա]]յում, ճանապարհորդեց դեպի Էլբզանդշթայն լեռները<ref>Detlef Stapf: ''Caspar David Friedrichs verborgene Landschaften. Die Neubrandenburger Kontexte''. Greifswald 2014, S. 89, netzbasiert [http://www.caspar-david-friedrich-240.de/#P-Book P-Book]</ref>։ Դրեզդենից նա հաճախ էր հեռավոր ճանապարհորդություններ կատարում ոտքով դեպի Նոյբրանդենբուրգ, [[Բրեզեն]], Գրայֆսվալդ և [[Ռյուգեն]]։ Առիթ էին հանդիսանում, օրինակ, 1801 թվականի հոկտեմբերին նրա եղբայրներ Յոհան Սամուելի և Յոհան Քրիստիան Ադոլֆի հարսանիքները, ինչպես նաև 1802 թվականի հունիսին Ֆրանց Քրիստիան Բոլլի հարսանիքը Նոյբրանդենբուրգում։ Համեմատաբար երկար կանգառներ եղել են Բեզելում։ Քույրը՝ Դորոթեան ամուսնացել էր գյուղում՝ տեղի քահանա Աուգուստ Յակոբ Ֆրիդրիխ Շփանհոլցի հետ, և Ֆրիդրիխն իրեն նրանց մոտ իսկապես ընտանիքի գրկում էր զգում։ Այսպիսի պայմաններում են ծնվել գյուղական տեսարաններ պատկերող բազմաթիվ նկարներ և բարեկամների դիմանկարներ։ 1802 և 1803 թվականների ամառանամռան ընթացքում նա երկարատև ճանապարհորդություններ կատարեց Ռյուգեն կղզում, որի արդյունքը եղավ նոր գործերի մեծ հավաքածուն։
 
{{Մեջբերում|Man könnte diese Periode in Friedrichs Malerleben überall die rügensche nennen, so viel und mannigfaltig hat er damals den poetischen Charakter der Insel (besonders in Sepia) dargestellt, ja wenn man Kosegarten den Sänger Rügens nennt, könnte Friedrich mit Recht der Maler Rügens heißen.|մեջբերվում է=Karl Schildener|ref=<ref>Karl Schildener: ''Nachrichten über die ehemaligen und gegenwärtigen Kunst- sonderliche Gemäldesammlungen in Neuvorpommern und Rügen.'' In: Greifswalder Academische Zeitschrift, 1828, Bd. II, H. II, S. 43 f.</ref>}} (Karl Schildener)
Տող 86.
[[Պատկեր:Dresden Caspar-David-Friedrich-Denkmal 2.jpg|մինի|Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխի հուշակոթողը Դրեզդենում]]
[[Պատկեր:Dresden Brühlsche Terrasse Caspar David Friedrich Denkmal Memorial Inschrift Inscription.jpg|մինի|Հուշակոթողի գրությունը]]
[[Պատկեր:Greifswald Caspar David Friedrich Denkmal3.jpg|մինի|Կասպար Դվաիդ Ֆրիդրիխի արձանը ԳրայֆսոալդումԳրայֆսվալդում]]
* 1972 ''Ռոմանտիկ բնապատկերներ Դրեզդենում'', Լոնդոն<ref>William Vaughan, Helmut Börsch-Supan, Hans Joachim Neidhardt: ''Caspar David Friedrich, 1774–1840. Romantic Landscape Painting in Dresden''. The Tate Gallery, London 1972, 6. September bis 15. Oktober, ISBN 0-900874-35-X</ref>
* 1974 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ 1774–1840, արվեստը 1800-ական թվականներին'' Համբուրգի <ref>Werner Hofmann (Hrsg.): ''Caspar David Friedrich 1774–1840, Kunst um 1800.'' Ausstellung der Hamburger Kunsthalle vom 14. September bis 3. November 1974. Prestel, München und Hamburger Kunsthalle 1974, ISBN 3-7913-0095-4</ref>
* 1974 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխն ու իր շրջանակը'', Դրեզդեն<ref>''Dresden Gemäldegalerie Neue Meister. Caspar David Friedrich und sein Kreis. '' Dresden 1974, Ausstellung der Staatlichen Kunstsammlungen Dresden im Albertinum vom 24. November 1974 bis 16. Februar 1975</ref>
* 1974 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխն ու իր շրջանակը'', Լայպցիգ<ref>''Caspar David Friedrich und sein Kreis'' Museum der Bildenden Künste Leipzig; Ausstellung zum 200.Geburtstags von Caspar David Friedrich; 9. März – 20. April 1974, Leipzig 1974</ref>
* 1984 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. 10 կտավ'', Մյունխեն<ref>Christoph Heilmann: ''Caspar David Friedrich: 10 Gemälde'' Ausstellung anlässlich einer Neuerwerbung des Ernst-v.-Siemens-Kunstfonds für die Neue Pinakothek München, (Hirmer) München 1984</ref>
* 1990 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. ձմեռային բնապատկերներ'', Դորթմունդ<ref>Kurt Wettengl (Hrsg.): ''Caspar David Friedrich: Winterlandschaften'' Katalog anlässlich der Ausstellung vom 16. Juni-29. Juli 1990 im Museum für Kunst und Kulturgeschichte der Stadt Dortmund und der Tagung „Caspar David Friedrich“, 27.-29. Juli 1990, Edition Braus, Heidelberg 1990</ref>
* 1990/1991 ''The Romantic Vision of Caspar David Friedrich: Paintings and Drawings from the U.S.S.R.'', Չիկագո, Նյու Յորք<ref>Sabine Art Rewald: ''The Romantic Vision of Caspar David Friedrich: Paintings and Drawings from the U.S.S.R.'' New York 1991</ref>
* 1991 ''Լուկաս Կրանախից մինչև Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. գերմանական գեղանկարչությունն Էրմիտաժից'', Ֆրանկֆուրտ<ref>Sybille Ebert-Schifferer: ''Von Lucas Cranach bis Caspar David Friedrich – Deutsche Malerei aus der Ermitage'' Ausstellung vom 5. April-9. Juni 1991/ Schirn Kunsthalle Frankfurt, (Hirmer) München 1991</ref>
* 1992 ''Caspar David Friedrich – pinturas y dibujos'', Մադրիդ<ref>Werner Hofmann: ''Caspar David Friedrich – pinturas y dibujos.'' [[Museo del Prado]], Madrid 1992</ref>
* 1993 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխն ու իր ժամանակի արվեստագետները'', Գրայֆսվալդ<ref>Ruth Buchheim: ''Caspar David Friedrich und Künstler seiner Zeit'' Ständige Ausstellung im Museum der Hansestadt Greifswald, Museum der Hansestadt Greifswald 1993</ref>
* 1993 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխից մինչև Ֆերդինանդ Հոդլեր. Օսկար Ռայնհարթ Վինթերթհուր թանգարանի լավագույն գործերը'', Բեռլին<ref>Peter Wegmann: ''Von Caspar David Friedrich bis Ferdinand Hodler: Meisterwerke aus dem Museum Stiftung Oskar Reinhart Winterthur'' Ausstellung der Nationalgalerie, Staatliche Museen zu Berlin, 1.Aufl., (Insel-Verlag) Frankfurt a.M. 1993</ref>
* 1996 ''Ֆիլիպ Օտտո Ռունգե, Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. ժամանակի ընթացքում'', Ամստերդամ<ref>Andreas Blühm: ''Philipp Otto Runge, Caspar David Friedrich: im Lauf der Zeit'' in Zusammenarbeit mit der Hamburger Kunsthalle organisierten Ausstellung im Van Gogh Museum, Amsterdam, 29. März-23. Juni 1996, (Waanders) Zwolle 1995</ref>
* 1998 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. արվեստագետի ուղին'', Բիլֆելդ<ref>Thomas Kellein: ''Caspar David Friedrich: der künstlerische Weg'' Ausstellung in der Kunsthalle Bielefeld, Richard Kaselowsky Haus (29. März-24. Mai 1998) und im Kunsthistorischen Museum Wien (29.05.-26.07.1998), (Prestel) München 1998</ref>
* 1999 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխից մինչև Մանե, Բեռլինի Ազգային պատկերասրահի լավագույն գործերը'', Բեռլին<ref>Bernhard Maaz: ''Von Caspar David Friedrich bis Manet, Meisterwerke der Nationalgalerie Berlin'' Ausstellung der Nationalgalerie Berlin in Zusammenarbeit mit der Kunsthalle Bremen, 14. August - 24. Oktober 1999, (G-und-H-Verlag) Berlin 1999</ref>
* 2000 ''De Caspar David Friedrich a Picasso. Obras maestras sobre papel del Museo Von der Heydt de Wuppertal'', Մադրիդ<ref>''De Caspar David Friedrich a Picasso. Obras maestras sobre papel del Museo Von der Heydt de Wuppertal.'' cat. expo., Fundación Juan March, Madrid 2000</ref>
* 2001 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ, Յոհան Քրիստիան Դահլ. ռոմանտիզմի գծանկարներ'', Շվերին<ref>Kornelia von Berswordt-Wallrabe: ''Caspar David Friedrich. Johan Christian Dahl. Zeichnungen der Romantik'', Staatliches Museum Schwerin, 2001</ref>
* 2005 ''Caspar David Friedrichs study years at the Royal Danish Academy of Fine Arts and his importance for Danish Art, particularly for the painters of the Golden Age an the present day'', Կոպենհագեն<ref>Else-Marie Bukdahl: ''Caspar David Friedrichs study years at the Royal Danish Academy of Fine Arts and his importance for Danish Art, particularly for the painters of the Golden Age an the present day.'' Copenhagen, The Royal Danish Academy of Fine Arts 2005</ref>
* 2005 ''Ծովանկարներ. Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխից մինչև Էմիլ Նոլդե'', Համբուրգ<ref>Martin Faass, Felix Krämer, Uwe M. Schneede (Hrsg.): ''Seestücke. Von Caspar David Friedrich bis Emil Nolde,'' Katalog zur Ausstellung in der Hamburger Kunsthalle, 24.06.2005 - 11.09.2005, 130 Abbildungen, davon 80 farbige, (Prestel), Juni 2005</ref>
* 2006/2007 ''Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխ. ռոմանտիզմի հայտնագործությունը'', Համբուրգ, Ֆոլկվանգ<ref>''Caspar David Friedrich – Die Erfindung der Romantik'', Museum Folkwang – Hamburger Kunsthalle, Hirmer Verlag 2006, ISBN 3-7774-3015-3</ref>
* 2010 ''Caspar David Friedrich: Arte de Dibujar'', Մադրիդ<ref>''Caspar David Friedrich. Arte de dibujar.'' cat. expo., Fundación Juan March, Madrid 2009</ref>
* 2010 ''Ռոմանտիզմի ծնունդը: Ֆրիդրիխ: Ռունգե: Կլինկովշթյորմ'', Գրայֆսվալդ<ref>Uwe Schröder: ''Die Geburt der Romantik. Friedrich. Runge. Klinkowström.'' Pommersches Landesmuseum Greifswald, 2010</ref>
* 2014 ''Ֆրիդրիխ ընտանիքի արվեստագետները'', Գրայֆսվալդ<ref>Caspar-David-Friedrich-Gesellschaft e. V.: ''Die Künstler in der Familie Friedrich'' Sonderausstellung zum 240. Geburtstag Caspar David Friedrichs, Greifswald 2014</ref>
* 2015 ''Դահլ և Ֆրիդրիխ: Ռոմանտիկ բնանկարներ'', Դրեզդեն
 
=== Մեծարում ===
Վոլֆ-Այկե Կունչեն 1990 թվականին ստեղծել է հուշակոթող՝ նվիրված Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխին Դրեզդենի Բրյուհլյան տազավարում։տաղավարում։ Ֆրիդրիխի հայրենի քաղաքում՝ Գրայֆսվալդում, 2008 թվականին բացվել է նկարչի անունը կրող ծառուղի, իսկ 2010 թվականին հուշարձան է տեղադրվել սեփական տարածքում<ref>''Die Pommersche Zeitung.'' Nr. 19/2010, S. 1–2.</ref>։ Բրոնզե արձանը կերտել է քանդակագործ Կլաուս Մարտինը։ Գրայֆսվալդում նրան նվիրված պաշտոնական արձան չկա։ 1998 քաղաքի բնակչությունը որոշել էր, որ քաղաքի կենտրոնում պիտի տեղադրվեր նկարչի արձանը, սակայն ֆինանսական խնդիրներից եկնելով՝ որոշումը չիրականացավ։ 2011 թվականի հունիսից Ֆրիդրիխի հայրական տան մոտ գտնվող կենտրոնը կոչվում է նկարչի անունով։ Այստեղ ցուցադրությունները հանգամանորեն ներկայացնում են նկարչի կյանքն ու ստեղծագործությունը և այդ ժամանակվա արվեստը։ Յուրաքանչյուր տարի շնորհվում եմ Կասպար Դավիդ Ֆրիդրիխի անվան պարգևներ։
 
=== Նամականիշեր, հուշադրամներ ===
Տող 137.
 
=== Թատրոն===
Ենթադրվում է, որ «Երկուսը՝ լունինլուսնին նայելիս» կտավը Սամուել Բակետն օգտագործել է 1936 թվականին՝ իր վեցամսյա ժանապարհորդության ընթացքում «Գոդոթի սպասումով» պիեսի բեմադրման ժամանակ<ref>James Knowlson: ''Damned to Fame. The Life of Samual Beckett''. London 1996, S. 254, 378, 609</ref> Die beiden Figuren des Gemäldes verwandelten sich auf der Theaterbühne in die Landstreicher Wladimir und Estragon. Beckett ersetzte Friedrichs Einladung an den Betrachter zur Kontemplation durch eine Provokation, bei der es nicht um den Inhalt der Erwartung geht, sondern um die Fragwürdigkeit des Wartens.<ref>Hilmar Frank: ''Aussichten ins Unermessliche. Perspektivität und Sinnoffenheit bei Caspar David Friedrich''. Akademie Verlag, Berlin 2004, S. 212</ref>։
 
=== Գրականություն Ֆրիդրիխի մասին===
Տող 157.
 
=== 20-րդ դար ===
[[Սյուրռեալիզմ|Սյուրռեալիստները]] Ֆրիդրիխի համալիր տեխնիկայի և մեջքով կանգնած կերպարների մեջ տեսնում էին իրենց արվեստի շարժունության նախատիպը։ Մաքս Էրնսթը և Ռենե Մագրիտը նկարի ընկալման և դիտողի ուսումնասիրության հարցերում օգտվում էին ռոմանտիկների ավանդույթներից։ Պաուլ Նաշի «Մեռած ծովը» կտավը ծնվեց Ֆրիդրիխի «Սառցե ծովը» կտավի փոփոխության արդյունքում։ Երբ 1920-ական թվականներին նկարիչ Լիոնել Ֆայնինգերը ճամփորդում և նկարում էր [[Բալթիկ ծով]]ի ափերին, նա անդրադաձնումանդրադառնում է ծովափի պատկերների երկրաչափությանն ու Փոմերնի գոթական մոտիվներին։ 20-րդ դարի երկրորդ կեսին այնպիսի արվեստագետներ, ինչպիսիք էին Մարկ Ռոթկոն, Գերհարդ Ռիշթերը և Անսելմ Քիֆերը մեծապես ազդվել են Ֆրիդրիխի գործերից։
 
== Ստեղծագործություններ ==
Տող 209.
| ''Ձկնորսները ծովեզրին''
| 1807
| 34,5 × 51 սմ, ՅուղաներկիՅուղաներկ կտավի վրա
| Վիեննա
|-
Տող 488.
| [[Մանհայմ]], Արվեստի թանգարան
|-
| [[Patke8Պատկեր:Caspar David Friedrich 051.jpg|100px]]
| ''Էլդենա վանքի ավերակները Գրայֆսվալդի մոտ''
| 1824/1825