«Տարածական արվեստներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գեղանկարիչը, ճարտարապետը, երբեմն էլ քանդակագործը մասնակցում են թատերական ներկայացման, կինոնկարի ստեղծմանը, մասսայական տոնախմբությունների ձևավորմանը։ Կատարվել են նաև գեղանկարչության արտահայտչամիջոցները երաժըշտության հետ զուգորդելու փորձեր (օրինակ, կոմպոզիտոր Ա․ Ն․ Սկրյաբինի «գունաերաժշտությունը»)։ Միջնադարյան [[Չինաստան]]ում և ճապոնիայում գեղանկարչությունը մեկ ստեղծագործության մեջ օրգանապես զուգորդվել է բանաստեղծությանը բնանկարի վրա գեղագրված բանաստեղծությունը նրա հետ միավորվել է ոչ միայն իմաստով, այլև գրերով։ Գեղագրությունը [[Հեռավոր Արևելք]]ում Տարածական արվեստների յուրահատուկ սեռ է։ Խոսքը բավական լայնորեն է ընդգրկվում Տարածական արվեստների կերպարի կառուցվածքում։ Տեքստը պլակատի, [[ծաղրանկար]]ի անքակտելի տարրն է։ Խոսքը հաճախ կոնկրետացնում ու զարգացնում է կերպարը հուն, սափորանկարչության, միջնադարյան սրբանկարչության, մանրանկարչության մեջ (փառագիր զարդագրերի և տեքստի համադրման հիասքանչ օրինակներով հարուստ են հայկական ձեռագիր մատյանները), լուբոկային փորագրանկարներում։ Ճարտյան մեջ նույն դերը կատարում են արձանագրությունները (օրինակ, [[Հռոմ]]ի հաղթակամարների վրա) և նույնիսկ ամբողջական տեքստերը (հին եգիպտական տաճարներում, միջնադարյան հայկական եկեղեցիների որմերին, մահմեդական մզկիթներում)։ Սակայն Տարածական արվեստների ստեղծագործությունների կերպարային կառուցվածքը կազմավորվում է տեսողա կանպլաստիկական․ միջոցներով՝ կոմպոզիցիայով, ձևի բոլոր տարրերով (տարածություն, [[ծավալ]], պլաստիկ, շարժում, ռիթմ, գիծ, լուսաստվեր, գույն են), նյութի մշակման բնույթով։ Ինչպես գեղարվեստական գործունեության մյուս սեռերը, Տարածական արվեստներ աշխարհն ընկալում և արտացոլում են կերպարային ձևով։ Կերպարների միջոցով է դրսևորվում Տարածական արվեստների ստեղծագործության գաղափարագեղարվեստական իմաստը։ Տարածական արվեստներ օրգանապես կապված են իրենց ժամանակի հասարակական և գաղափարական շարժումների հետ գրանցում բեկվում են սոցիալիստական կոնֆլիկտները, դասակարգերի պայքարը։ Ոչ պատկերային Տարածական արվեստներ, առաջին հերթին ճարտարապետությունը, նույնպես հոգևոր, գաղափարական բովանդակություն արտահայտելու հնարավորություն ունեն, որպես կանոն դրանք ընդունակ են մարմնավորելու ժամանակաշրջանի առավել ընդհանուր սոցիալիստական և փիլիսոփայական գաղափարաները (օրինակ, բուրգերը, [[Պարթենոն]]ը, [[Ռեյմս]]ի, Կոլոմենսկոյեի, [[Զվարթնոց]]ի, [[Աղթամար]]ի տաճարները են)։ Տարածական արվեստներ մարդկության պատմական զարգացման բոլոր փուլերում կարևոր տեղ են գրավել, ակտիվորեն մասնակցել իրականության հոգևոր յուրացմանը, ժամանակի գաղափարական կյանքին, սոցիալական պայքարին։ Հնագույն ժամանակներից Տարածական արվեստներ մասնակցում են մարդու առարկայական միջավայրի մշակմանն ու ձևավորմանը, «երկրորդ բնության» ստեղծմանը կյանքին, սոցիալական պայքարին։ Հնագույն ժամանակներից Տարածական արվեստներ մասնակցում են մարդու առարկայական միջավայրի մշակմանն ու ձևավորմանը, «երկրորդ բնության» ստեղծմանը։