«Անտոնիո Սալիերի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-` +՝)
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Joseph Willibrod Mähler 001.jpg|235px|մինի|Անտոնիո Սալիերի (նկարիչ՝ Յոզեֆ Մալեր)]]
'''Անտոնիո Սալիերի''' ([[իտալերեն]]՝ Antonio Salieri, 1750 թ. [[օգոստոսի 18]] , Լենիանո, [[Վենետիկ|Վենետիկի հանրապետություն]] —[[1825]]թ. [[մայիսի 7]], [[Վիեննա]]), [[Իտալիա|իտալացի]] երգահանկոմպոզիտոր, դիրիժորմանկավարժ և մանկավարժ։խմբավար:
 
==Կյանքը==
Սերվում էր առևտրականների հարուստ ընտանիքից, ուսանում էր տանը ջութակի և տավիղի նվագելուն, այնուհետև սովորել է [[Պադուա]] և [[Վենետիկ]] քաղաքներում։ Երգահան Ֆլորիան Լեոպոլդ Գասսմանի հրավերով 1766 թ. 16 տարեկան հասակում մեկնում է [[Վիեննա]], որտեղ էլ և հաստատվում է մինչև կյանքի վերջը։ Շնորհիվ Գասսմանի դասերի՝ մուտք է գործում Վիեննայի երաժշտական շրջանակներ և ծանոթանում ժամանակի հանրաճանաչ լիբրետիստ Պիետրո Մետաստազիոյի և երգահան [[Քրիստոֆ Վիլլիբալդ Գլյուկ]]ի հետ, ընդունվում է կասերական արքունիք ծառայության 1774 թ. որպես արքունի երգահան, այնուհետև՝ 1788 թ.՝ կայսերական նվագախմբի կապելմայստեր։
Այդ տարիներին Վիեննայում Սալիերին ծանոթանում է [[Մոցարտ]]ի հետ, որիորին անժամանակ մահը 1791 թ. ըստ չապացուցված վարկածի արդյունքհամարում է նրա կողմից թունավորմանը։ 1770-80-ական թթՀԱՆՃԱՐ. Սալիերիի օպերաները բեմադրվում են [[Փարիզ]]ում, Վիեննայում և [[Իտալիա]]յի քաղաքներում։ Մասնավորապես, նրա «Ճանաչված Եվրոպա» օպերայի բեմադրմամբ է 1778 թ. բացվում Միլանի [[Լա Սկալա]] օպերային թատրոնի շենքը։ 1789 թ. Ավստրիայի կայսր Հովսեփ II-ի մահից հետո Սալիերիի դիրքերը արքունիքում թուլանում են, 1792 թ. նա թողնում է Վիեննայում Իտալական օպերայի տնօրենի պաշտոնը՝ շարունակելով գրել նոր օպերաներ մինչև 1804 թ., երբ նա որոշում է այլևս չգրել նոր օպերաներ՝ գիտակցելով, որ երաժշտական ճաշակը փոխվել է և նա այլևս չունի ոչ ստեղծագործական ընդունակություն հարմարվել դրան և ոչ էլ ցանկություն շարունակելու ստեղծագործել։ Ստեղծագործելուն զուգահեռ նա զբաղվում էր մանկավարժական գործունեությամբ։մանկավարժությամբ։ Իր սաների թվում տարբեր ժամանակներում եղել էին [[Լյուդվիգ վան Բեթհովեն]]ը, [[Ֆերենց Լիստ]]ը, [[Ֆրանց Շուբերտ]]ը և այլոք։ Նա նաև դասավանդել է ժամանակի հայտնի երգիչներին։ Իր բոլոր սաներին, բացառությամբ ամենահարուստները, Սալիերին ուսուցանում էր անվճար՝ դա համարելով իր տուրքը Վիեննայի իր ուսուցչին՝ Գասսմանին, որը նրա նկատմամբ բարիություն էր դրսևորել, երբ Սալիերին նոր էր եկել Վիեննա։
Սալիերին մահանում է Վիեննայում 1825 թ. մայիսի 7-ին։
 
Կյանքի վերջում, մահից մեկ ու կես տարի առաջ Սալիերին խելագարվում է։ Մահանում է Վիեննայում 1825 թ. մայիսի 7-ին։
 
==Ստեղծագործությունները==
Սալիերին գրել է 40-ից ավել օպերա, որոնցից այսօր որոշակի հետաքրքրություն են ներկայացնում «Դանաիդներ» (ֆր. Les Danaïdes; 1784), «Տարար» (ֆրանսերեն՝ Tarare; 1787, լիբրետտոն [[Բոմարշե]]ի) և «Ֆալստաֆ» (ֆր՝ Falstaff; 1799) օպերաները։ Նրա վաղ օպերաները պատկանում են դասական իտալական ոճին, սակայն սկսած 1780-ական թթ. Սալիերին փոխառում է [[Քրիստոֆ Վիլիբալդ Գլյուկ|Գլյուկի]] երաժշտության ոճը, ինչի շնորհիվ նրա օպերաները լավ էին ընդունվում Փարիզում, որտեղ նախքան այդ մեծ հաջողությամբ էին բեմադրվում Գլյուկի օպերաները։ Սալիերին նաև գրել է նվագախմբային, կամերային, հոգևոր երաժշտություն, այդ թվում՝ «Ռեքվիեմը» (1804), որը կատարվել է նրա թաղման արարողության ժամանակ։ «Ռեքվիեմը» գրելիս նա մի գրառում է թողել, որտեղ ասվում է ''Այս ռեքվիեմը նվիրում եմ վաղամեռիկ ԸՆԿԵՐՈՋՍ` Մոցարտին , ում համարում են իմ զոհը,//սակայն դա այդպես չէ//
 
{{DEFAULTSORT:Սալիերի, Անտոնիո}}