«Դիդիոս Հուլիանոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

| մահ = [[193 թվական|193 թվականի]]ի [[մարտի 28]]

'''Դիդիուս Հուլիանուս (Մարկոս Դիդիուս Սալվիոս Հուլիանոս Սևերոս''', {{lang-lat|''Marcus Didius Slvius Julianus<ref>In [[Classical Latin]], Julianus' name would be inscribed as MARCVS DIDIVS IVLIANVS AVGVSTVS.</ref> Severus''}})-[[133 թվական]], [[հունվարի 30]], Մեդիոլան-[[193 թվական]], [[հունիսի 1]]-հռոմեկան կայսր ([[մարտի 28]]-[[հունիսի 1]], [[193 թվական]]):։

Հուլիանուսը ծնվել է [[Քվինտիոս Պետրոնիուս Դիդիուս Սևերոս|Քվինտիոս Պետրոնիուս Դիդիուս Սևերոսի]]ի և [[Ամելիա Կլարա|Ամելիա Կլարայի]]յի ընտանիքում<ref name="ha12">Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.2</ref>:։ Հուլիանուսի հայրը ծագում էր միանյան բարձրաշխարհիկ հասարակությունից, իսկ մայրը ուներ Հյուսիսային Աֆրիկայից հռոմեական ծագումով:ծագումով։ Կլարա ծագում է կոնսուլական ընտանիքից:ընտանիքից։ Նրա եղբայրներն են [[Դիդիուս Պրոցուլուս]] և [[Դիդիուս Նումիուս]] Ալբինուս<ref name="ha12"/> Նրա ծննդյան թիվը Դիոն Կասիոսը դնում է 133 թվականի հունվարի 30-ին<ref name="Cassius Dio, lxxiv, 17.5">Cassius Dio, lxxiv, 17.5</ref> և 137 թվականի փետրվարի 2-ին <ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 9.3</ref>: ։

Դիդիուս Հուլիանուսը բարձրացվել է [[Դոմիցիա Լուցիլիա|Դոմիցիա Լուցիլիայի]]՝յի՝ Հռոմի կայսր [[Մարկոս Ավրելիոս|Մարկոս Ավրելիոսի]]ի, մոր միջոցով<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.3</ref>:։ Դոմիցիայի օգնությամբ, նա սկսեց շատ արագ առաջադիմել առաջին քայլը հասարակական գործունեությունն է<ref name="ha14">Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.4</ref>:։ Նա ամուսնացավ հռոմեացի Մանիլիա Սկանտիլա անունով աղջկա հետ, այնուհետև մոտ 153 թվականին ծնվեց նրանց դուստրը՝ Դիդիա Կլարան<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 3.4</ref>:։

Հուլիանուսը հաջողությամբ առաջ էր ընթանում քաղաքական հասարակական ոլորտում Մարկոս Ավրելիոսի մոր՝ Դոմիտիայի օգնությամբ:օգնությամբ։ Նա այնքան արագ էր առաջ ընթանում, որ մի քանի բարձր պաշտոններ<ref name="ha14"/><ref name="ha15">Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.5</ref> զբաղեցնելուց հետո մոտ 162 թվականին նշանակվեց պրետոր<ref name="ha15"/>:։ Նա հետագայում ղեկավարեց XXII լեգիոնը տեղակայված Մոգոնտիացում (այժմ. [[Մայնց]])<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.6</ref>:։ 170 թվականին նա դարձավ հռոեական [[Գալիա]] պրովինցիայի նահանգապետ և այդ պաշտոնին մնաց հինգ տարի<ref name="ha17">Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.7</ref>:։ [[Չաուսի ապստամբություն|Չաուսի ապստամբությունը]]ը ճնշելու համար նա իր ծառայության ժամանակ իբրև պարգևատրում կալվածք ստացավ Էլբեում<ref name="ha17"/>, [[175 թվական|175 թվականին]]ին Պերտինաքսի հետ ներկայացվեց կոնսուլության<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.8, 2.3; ''Pertinax'', 14.5</ref>: ։

Նա հեռուն գնացող նպատակներ ուներ<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.8</ref> և շուտով նշանակվեց [[Դալմաթիա]] պրովինցիայի կառավարիչ<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 1.9</ref> կամ Գերմանիա պրովինցիայի ինֆերիոր<ref name="ha21">Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 2.1</ref> և հետագայում կաշառքի միջոցով նշանակվեց Իտալիայի կառավարիչ:կառավարիչ։<ref name="ha21"/>:։

Նրա շուրջ սկսվեցին ծուղակներ հյուսվել, սակայն նրանա մեծ ապագա էր սպասվում<ref name="ha21"/> [[Կոմմոդոս|Կոմմոդոսից]]ից հետո նա [[Պերտինաքս|Պերտինաքսի]]ի կառավարման ժամանակ դարձավ [[Աֆրիկա]] պրովինցիայի նահանգապետ:նահանգապետ։<ref>Historia Augusta, ''Didius Julianus'', 2.3; ''Pertinax'', 4.1, 14.5</ref>

[[193 թվական|193 թվականի]]ի [[մարտի 28|մարտի 28-ին]] Պերտինաքսի սպանությունը Դիդիոս Հուլիանոսին ետ բերեց [[Հռոմ]]:։ Երբ պրետորիականները ձեռք բերելով իրական իշխանություն հայատարարեցին, որ նրանք իշխաությունը կտան նրան, ով իրենց շատ կվճարի Դիդիուս Հուլիանոսը որոշեց փորձել բախտը:բախտը։ Երբ նա հայտնվեց պրետորիականների ճամբարի մոտ իմացավ, որ իր մրցակից [[Սուլպիցիանոս|Սուլպիցիանոսը]]՝ը՝ նոր սպանված կայսեր աները, գտնվում է բանակատեղիում, Սկսվեց բացահայտ գահի վիճակահանություն:վիճակահանություն։ Երբ Սուլպիցիանոսը առաջարկեց 20.000 սեստերց ամեն մի պրետորիականի, սրան հակառակ Սուլպիցիանոսը առաջարկեց 25.000 և բարձրացնել նրանց աշխատավարձերը հինգ անգամ հազար սեստերցից բարձրացնելով հինգ հազար սեստերց:սեստերց։ Այսպես պատմության մեջ առաջին անգամ կայսերական գահը վաճառվեց:վաճառվեց։

Դիդիուս Հուլիանուսը չկարողացավ վճարել պրետորիականներին:պրետորիականներին։ Հավանաբար, այդ իսկ պատճառով, երբ [[Սեպտիմիոս Սևերոս|Սեպտիմոս Սևերոսի]] զորերը մոտեցան Հռոմին պրետորիականները հրաժարվեցին պաշտպանել Դիդիուս Հուլիանուսին:Հուլիանուսին։ Վերջինս մի կերպ հավաքեց պրետորիականների համար նախատեսված գումարը և նրանցից ամեն մեկին բաժին հասավ 30.000 սեստերց ոսկի, բայց դա չբարձրացրեց նրանց մարտական ոգին:ոգին։

Դիդիուս Հուլիանոսը սենատի կողմից դատապարտվեց և մահապատժի ենթարկվեց:ենթարկվեց։ Համաձայն Դիոն Կասիոսի, սպան, որ ուղղարկվել էր մահապատիժն իրականացնելու կայսերը հանդիպեց ծնկաչոք աղոթելուց:աղոթելուց։

* М.Грант. Римские императоры:императоры։ Дидий Юлиан