«Թթվային անձրև»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 6.
== Տերմինի պատմությունը ==
Առաջին անգամ թթվային անձրև տերմինը օգտագործել է անգլիացի գիտնական [[Ռոբերտ Սմիթ]]ը [[1872]] թվականին իր «Օդ և անձրև. քիմիական կլիմայագիտության սկիզբը» գրքում<ref>[http://www.ecologystudy.ru/eco-77-5.html Экологические проблемы человечества]</ref>: Նրա ուշադրությունը գրավեց մի [[սմոգ]] [[Մանչեսթեր]]ում: Թեև այդ ժամանակվա գիտնականները մերժել են թթվային անձրևների գոյության տեսությունը, այսօր ոչ ոք չի կասկածում, որ թթու անձրևները [[անտառներ]]ի, [[մշակաբույս]]երի և [[բուսականություն|բուսականության]] ոչնչացման պատճառներից մեկն են: Բացի այդ թթվային անձրևները ոչնչացնում են շենքեր և հուշարձաններ, իջեցնում են հողի բերրիությունը և կարող են հողի շերտերում հանգեցնել թունավոր մետաղների արտահոսքի: 1883 թվականին շվեդ գիտնական Սվանտե Ավգուստ Արենիուսը գործածության մեջ դրեց երկու տերմիններ՝ թթուներ և [[հիմքեր]]: Նա թթու կոչեց այն նյութը, որը, երբ լուծվում է ջրում ցուցաբերում է ազատ ձևով դրական լիցքավորված [[ջրածին|ջրածնի]] իոններ: Հիմք կոչեց այն նյութը, որը երբ լուծվում է ջրում, ձևավորվում են ազատ բացասական լիցքավորված հիդրօքսիդ իոններ:
== Էկոլոգիական և տնտեսական ազդեցությունները ==
Թթվային անձրևների ազդեցությունները նկատվել են Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում, [[Գերմանիա]]յում, [[Չեխիա]]յում, [[Սլովակիա]]յում, [[Նիդերլանդներ]]ում, [[Շվեցարիա]]յում, [[Ավստրալիա]]յում, [[Ռուսաստանի Դաշնություն|Ռուսաստանի Դաշնությու]]նում, և շատ այլ երկրներում: Թթվային անձրևները բացասական ազդեցություն ունեն [[լճեր]]ի, [[գետեր]]ի, [[ճահիճ|ճահիճներ]]ի վրա, դրանց թթվայնությունը հասցնելով այնպիսի մակարդակի, որ ոչնչանում է [[ֆլորա]]ն և [[ֆաունա]]ն: Գոյություն ունեն ջրում թթվային անձրևների ազդեցության երեք փուլեր: Ջրում թթվայնության աճի հետ (PH-7) ջրային բույսերը սկսում են ոչնչանալ, զրկելով այլ [[կենդանիներ]]ին [[սնունդ|սննդ]]ից, նվազում է թթվածնի քանակը [[ջուր|ջր]]ում, [[ջրիմուռ]]ները սկսում են ծաղկել (շագանակագույն, կանաչ): Առաջին փուլում նկատվում է ջրամբարի ճահճացում ([[Էֆտրոֆիկացիա]]): Երկրորդ փուլում թթվայնությունը դառնում է PH-5,5, ստորին շերտի [[բակտերիաներ]]ը ոչնչանում են, այնուհետև ոչնչանում է [[պլանկտոն]]ը: Երրորդ փուլ՝ թթվայնությունը հասնում է PH-4,5, ոչնչանում են բոլոր [[Ձուկ|ձկ]]ները, [[գորտ]]երը, [[միջատներ]]ը: Թթվային անձրևների ազդեցության դադարեցման դեպքում առաջին և երկրորդ փուլերը շրջելի են: Թթվային անձրևները վնասակար են ոչ միայն ջրային ֆլորայի և ֆաունայի համար, դրանք մեծ վնաս են հասցնում նաև բուսականությանը: Ըստ մի ուսումնասիրության գնահատման Միացյալ Նահանգներում թթվային անձրևների պատճառով տնտեսական կորուստները արևելյան ափին տարեկան կազմում են 13 միլիոն դոլար և դարի ավարտին կորուստների թիվը կարող է հասնել 1.750 միլիարդ դոլար անտառներից, 8.300 միլիարդ դոլար մշակաբույսերի կորստից (միայն [[Օհայո]] գետի ավազանում), իսկ [[Մինեսոտա]] նահանգում 40 միլիոն դոլարի բժշկական կորուստներ: Ըստ բազմաթիվ փորձագետների ստեղծված իրավիճակը փոխելու միակ ճանապարհը մթնոլորտում վնասակար արտանետումների քանակի նվազեցումն է:
== Հետևանքները ==
| |||