«Դետերմինիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Դետերմինիզմը''' այն տեսակետն է, որ ամեն իրադարձություն ինչպես մարդկային իմացությունը, վարքը, որոշումը և գործողությունը [[պատճառականություն|պատճառականորեն]] որոշված է չընդհատված նախկին պատահարների շղթայով։<ref>Van Inwagen, Peter, 1983, ''An Essay on Free Will'', Oxford: Clarendon Press.</ref> Մեծաքանակ բանավեճերի հետ միասին, դետերմինիզմի առարկայի մասին շատ տարատեսակներ և փիլիսոփայական դիրքեր կան աշխարհի տարբեր ավանդույթներից։

 

Դետերմինիզմը անհրաժեշտաբար ներառում է, որ մարդկությունը կամ առանձին մարդիկ չեն կարող ապագայի կուրսը կամ նրա իրադարձությունները փոխեն (դիրք, որ ճանաչված է [[ճակատագրապաշտություն]] անունով). սակայն, որոշ դետերմինիստներ հավատում են, որ մարդկանց իրենց ապագայի վրա ազդեցությունը ինքը միայն ներկայի և անցյալի վրա է կախված։ Պատճառական դետերմինիզմը կապ ունի և կախված է [[մատերիալիզմ]] և [[պատճառականություն]] հասկացությունների վրա։ Որոշ հիմնական փիլիսոփաներից, որոնք այս հարցի շուրջ բանակցել են, [[Մարկոս Ավրելիոս]], [[Օմար Խայամ]], [[Թոմաս Հոբս]], [[Բարուխ Սպինոզա]], [[Գոթֆրիդ Լայբնից]], [[Դեյվիդ Հյում]], [[Բարոն Դ'Օլբախ]], [[Պիեր-Սիմոն Լապլաս]], [[Արթուր Շոպենհաուեր]], [[Վիլյամ Ջեյմս]], [[Ֆրիդրիխ Նիցշե]], [[Ալբերտ Այնշտայն]], [[Նիլզ Բոհր]], և վերջերս, [[Ջոն Սիրլ]], [[Թեդ Հոնդերիխ]], և [[Դանիել Դենեթ]]ն են եղել։

 

{{անավարտ}}

 

{{Reflist}}

 

[[Կատեգորիա:Գիտության փիլիսոփայություն]]