|
Եվրասիական տնտեսական միությունը ՝ միջազգային ինտեգրացիոն տնտեսական միավորում է, որը հիմնադրվել է Եվրասիական Տնտեսական Ընկերակցության Մաքսային Միության հիման վրա 2014 թ. մայիսի 29-ին պայմանագրի ստորագրմամբ /ուժի մեջ է մտնում՝ 2015 թ. հունվարի 1-ին/: Միության անդամ են հանդիսանում Ռուսաստանը, Ղազախստանը, Բելառուսը և Հայաստանը: ԵՏՄ-ի նպատակն է անդամ-պետությունների տնտեսությունների ամրապնդումը, դրանց միջև կապերի սերտացումը, տնտեսության մոդերնիզացումը, համաշխարհային շուկայում տվյալ պետությունների մրցունակության բարձրացումը:
{|cellspacing="0" cellpadding="2" border="1" style="{{Float right}} width:310px; border-collapse:collapse; border-color:#aaaaaa; background-color:#f9f9f9; font-size:90%;"
Եվրասիական Տնտեսական Միությունը հիմնադրվել է Ռուսաստանի, Ղազախստանի և Բելառուսի նախագահների կողմից ստորագրված պայմանագրով /Երասիական Տնտեսական Միության մասին պայմանագիր/: Պայմանագրով սահմանվում է ապրանքների, ծառայությունների, կապիտալի և աշխատուժի ազատ տեղաշարժ, կորդինացված, համաձայնեցված կամ միանական տնտեսական քաղաքականության իրականացում: /Մաս 1, Հոդված 1/
| align="center" colspan="2"|<center><big>'''Մաքսային միություն ԵվրԱզԷՍ'''<br /></big>
Անդամ-պետությունների տնտեսությունների ընդհանուր ծավալը կազմում է ավելի քան 2 տրլն ԱՄՆ դոլ, եվեք պետությունների արդյունաբերական արտադրանքի բացթողման ծավալը կազմում է 1,5 տրլ ԱՄՆ դոլ.: Հեռանկարային ինտեգրացիոն արդյունքը ՆՀԱ-ի տեսքով 2030 թվականին կկազմի մինչև 900 մլրդ դոլ.: Եվրասիական Տնտեսական Միության պայմանագրի հիմքում դրված են ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության, ազգային շահերի պահպանության սկզբունքները:
{| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"
|[[Պատկեր:Customs Union of Belarus, Kazakhstan, and Russia (orthographic projection).svg|300px]]
|-
| align="center" width="300px"|
|-
| align="center" width="300px" style="background-color:#f9f9f9;"|
|}
|-
| align="center" colspan="1"|
|-
| '''Անդամ երկրներ'''
| {{BLR}} <br /> {{KAZ}} <br /> {{RUS}}
|-
| '''[[Աշխատանքային լեզու]]'''
| [[Ռուսերեն]]<ref>{{cite web|url=http://www.tsouz.ru/Docs/IntAgrmnts/Pages/Dogovor_EvrAzES.aspx|title=Договор об учреждении Евразийского экономического сообщества (статья 17)|publisher=Евразийская экономическая комиссия|accessdate=2012-09-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BThEsVmc|archivedate=2012-10-17}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tsouz.ru/MGS/18-11-11/Documents/Договор%20о%20ЕЭК.pdf|title=Договор о Евразийской экономической комиссии (статья 33)|publisher=Евразийская экономическая комиссия|accessdate=2012-09-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BThGa4yQ|archivedate=2012-10-17}}</ref>
|-
| '''Բարձրագույն խորհուրդ''' <br /> — Պետությունների ղեկավարներ <br /><br /><br /> — Կառավարության ղեկավարներ <br /><br /><br />
| <br /> {{Դրոշ|Բելառուս}} [[Ալեքսանդր Լուկաշենկո]] <br /> {{Դրոշ|Ղազախստան}} [[Նորսուլթան Նազարբաև]] <br /> {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Վլադիմիր Պուտին]] <br /> {{Դրոշ|Բելառուս}} [[Միխաիլ Մյասնիկովիչ]] <br /> {{Դրոշ|Ղազախստան}} [[Սերիկ Ախմատով]] <br /> {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Դմիտրի Մեդվեդև]] <br />
|-
| '''[[Եվրասիական Տնտեսական Ընկերակցություն|ԵՏԸ]]''' <br /> — Խորհրդի նախագահ <br /> — Կոլեգիայի նախագահ
| <br /> {{Դրոշ|Բելառուս}} [[Սերգեյ Ռումաս]] <br /> {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Վիկտոր Խրեստենկո]]
|-
| '''[[Տարածք]]'''
|20 039 148 կմ²
|-
| '''[[Բնակչություն]]''' <br /> — Ընդամենը (2012) <br /> — Խտություն
|<br /> 169 992 945 <br /> 8,45 շ./կմ²
|-
| '''[[Համախառն ներքին արդյունք|ՀՆԱ]]''' ([[Գնողունակության մակարդակ]]) <br /> — ընդամենը (2011) <br /> — մեկ շնչին ընկնող
| <br /> $2,732 տրլն.<ref name="gdp_imf" /> <br /> $16 137
|-
| '''[[Համախառն ներքին արդյունք|ՀՆԱ]]''' (նոմինալ) <br /> — ընդամենը (2011) <br /> — մեկ շնչին ընկնող
| <br /> $2,084 տրլն<ref name="gdp_imf">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?sy=2010&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&c=922%2C913%2C916&s=NGDPD%2CPPPGDP&grp=0&a=&pr1.x=34&pr1.y=20|title=Номинальный ВВП и ВВП по ППС Белоруссии, Казахстана и России (оценка МВФ за 2011 год)|lang=en|publisher=[[Международный валютный фонд]]|date=2012-04-01|accessdate=2012-09-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BThKXFjX|archivedate=2012-10-17}}</ref> <br /> $12 310
|-
| '''Ձևավորում''' <br /> — Բանակցություններ <br /> — Միացյալ մասքսային<br /> կոդեքս <br /> — Միացյալ մասքսային <br /> տարածք
| <br /> 1995—2010 թվականներ <br /><br /> 6 հուլիս 2010 <br /><br /> 1 հուլիս 2011
|-
| '''Պաշտոնական կայք'''
|[http://www.eurasiancommission.org]
|}
2014 թվականի հոկտեմբերի 10-ին ԵՏՄ անդամ-պետությունների ղեկավարները մի կողմից և Հայաստաի նախագահը՝ մյուս կողմից ստորագրեցին ԵՏՄ-ին ՀՀ անդամակցության մասին պայմանագիր: Հայաստանի Հանրապետությունը Եվրասիական Տնտեսական Միությանը 2015 թ. վերջին անդամակցելուց հետո ներկայացված կլինի ԵՏՄ-ի Կոլեգիալ մարմնում երեք անդամներով, որոնք կունենան մեկ ձայն: Հայաստանի ներկայացուցուցիչները չեն ունենալու : Նման նորմ է պարունակվում հոկտեմբերի 11-ին ԵՏՄ կայքում տեղակայված Հայաստանի ԵՏՄ-ին անդամակցելու մասին պայմանագարում:
'''Մաքսային միություն Եվրասիական տնտեսական ընկերակցության շրջանակներում (ԵվրԱզԷՍ)''' միջազգային տնտեսական կազմակերպություն, որն ունի անդամ երկրներում ([[Բելառուս]], [[Ղազախստան]], [[Ռուսաստան]]) ընդհանուր արտաքին մաքսային սահմանների ձևավորման, միասնական արտաքին տնտեսական քաղաքականության, սակագների, գների և ընդհանուր շուկայի գործառնության այլ բաղկացուցիչների մշակման նշանակություն։
Զենքի և զինամթերքի ազատումը մաքսերից
== Կազմը ==
'''Անդամներ.'''<br />
Մության լիիրավ անդամներ
* {{KAZ}} (2010 թվականի հուլիսի 1-ից)
* {{RUS}} (2010 թվականի հուլիսի 1-ից)
* {{BLR}} (2010 թվականի հուլիսի 6-ից)
'''Թեկնածուներ.'''
* {{KGZ}}
** Մաքսային միությանը և միացյալ տնտեսական գոտուն միանալու որոշումը ընդունվել է 2011 թվականի ապրիլի 11-ին<ref name="kyr">{{cite web|url=http://www.tsouz.ru/news/Pages/11-04-2011.aspx|title=Правительство Кыргызстана одобрило решение о вступлении республики в Таможенный союз |author=|date=2011-04-11|work=|publisher=Официальный сайт Евразийской экономической комиссии|accessdate=2012-08-27|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BfqAC8Zp|archivedate=2012-10-25}}</ref><ref>[http://www.rg.ru/2011/11/23/kirgizia-site.html Юлия Кривошапко. «Тройка» станет квартетом. В 2012 году к Таможенному союзу может присоединиться Киргизия. Российская газета, 24.11.2011]</ref><ref>[http://www.customsunion.ru/info/5094.html Юлия Мазыкина. Любовный треугольник ТС, ВТО и КР: кто останется обманутым? Таможенный союз для Кыргызстана станет реальностью нескоро? ИА «24.kg»]</ref>
** Միանալու հայտը ներկայացվել է 2013 թվականի մայիսի 29-ին<ref>[http://www.1tv.ru/news/social/234084 Киргизия подала заявку на вступление в Таможенный союз, Украина рассчитывает на место наблюдателя] — Первый канал, 29 мая 2013 года</ref>
** [[Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողով]]ի կողմից հուշագիրը ստորագրվել է 2013 թվականի մայիսի 31-ին:<ref>[http://www.1tv.ru/news/world/234246 Украина и Киргизия подписали меморандум об углублении взаимодействия с ЕЭК] — Первый канал, 31 мая 2013</ref>
* {{TJK}}
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2012 թվականի սեպտեմբերի 26-ին:
* {{ARM}}
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2013 թվականի սեպտեմբերի 3-ին<ref>[http://korrespondent.net/business/economics/1599303-eshche-odna-strana-prinyala-reshenie-vstupit-v-tamozhennyj-soyuz Еще одна страна приняла решение вступить в Таможенный союз] — Корреспондент.net, 3 сентября 2013</ref>
** [[Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողով]]ի կողմից հուշագիրը ստորագրվել է 2013 թվականի նոյեմբերի 6-ին:<ref>[http://www.panarmenian.net/rus/news/172289/Армения_и_Россия_подписали_Меморандум_положивший_начало_процессу_вступления_Еревана_в_Таможенный_союз Армения и Россия подписали Меморандум, положивший начало процессу вступления Еревана в Таможенный союз — panarmenian.net, 6 ноября 2013 года]</ref>
* {{SYR}}
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2013 թվականի հոկտեմբերի 20-ին<ref>[http://panarmenian.net/rus/news/171535/ Сирия хочет в Таможенный Союз — panarmenian.net, 20.10.13]</ref>
* {{Դրոշ|Աբխազիա}} [[Աբխազիա]]
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2010 թվականի փետրվարի 16-ին<ref>[http://www.interfax.by/news/world/67889 Абхазия планирует вступить в Союзное государство, затем в Таможенный союз — Багапш — Interfax.by, 16.02.10]</ref>
* {{Դրոշ|Հարավային Օսիա}} [[Հարավային Օսիա]]
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2013 թվականի հոկտեմբերի 15-ին<ref>[http://ria.ru/world/20131015/970287106.html Южная Осетия хочет в Таможенный союз — ria.ru, 15.10.13]</ref>
* {{Դրոշ|Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետություն}} [[Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետություն]]
** Դիտորդի կարգավիճակ ստանալու հայտ է ներկայացրել 2011 թվականի սեպտեմբերի 1-ին<ref>[http://www.customsunion.ru/info/4643.html Приднестровье просит о принятии в Таможенный союз и ЕврАЗЭС]</ref>
** Հայտարարել է իր մտադրության մասին 2012 թվականի փետրվարի 16-ին<ref>[http://24h.md/ru/news/pridnestrove-shevchuka-vstupaet-v-evraziyskiy-soyuz-potaschit-li-za-soboy-i-vsyu-moldovu--57906/ Приднестровье вступит в Таможенный союз — 24h.md, 16.02.12]</ref>
ԵԱՏՄ-ն անդամակցելուց հետո Հայաստանը կազատվի ռազմական նշանակության արտադրանքի մաքսազերծումից, որը Հայաստան կներմուծվի 2015-2022 թթ. , նման նորմ է պարունակում պայմանագիրը: Այս արտոնությունը պետք է վերաբերվի այն արտադրանքին՝ նախատեսված ՀՀ զինված ուժերի համար, և որոնց համարժեքները չեն արտադրվում Միության այլ անդամ-պետություններում:
== Ծանոթագրություններ ==
Մաքսերից նաև ազատված կլինեն մինչև 2022 թ. Հայաստան ներմուծվող քաղաքացիական ինքնաթիռների և ուղղաթիռների որոշ տեսակներ, ինչպես նաև ԱԷԿ-ի շինարարության և մոդերնիզացման համար անհրաժեշտ այլ արտադրանք :
{{ծանցանկ}}
Համաշխարհային Առևտրի կազմակերպության /ՀԱԿ/ վերաբերյալ բանակցություններ
[[Կատեգորիա:Համաշխարհային առևտուր]]
[[Կատեգորիա:Մաքսային միություններ]]
Եվրասիական Տնտեսական Միությանն անդամակցելու կապակցությամբ Հայաստանը բանակցություններ կսկսի ՀԱԿ-ի անդամների հետ՝ կազմակերպության շրջանակներում պարտավորությունների փոփոխությունների հետ կապված: Նման նորմ է պարունակվում Հայաստանի ԵՏՄ-ին անդամակցելու պայմանագրում:
Արդյունքներն ու պայմանավորվածությունները, որոնց կհասնեն կողմերը, մինչև ՀԱԿ-ի կողմից ընդունվելը, պետք է ստանան ԵՏՄ- հավանությունը: ՀԱԿ ընդունվելուց հետո, փոփոխությունները պետք է ներառվեն ԵՏՄ-ի միասնական մաքսային դրույքաչափերում:
Պայմանագրում ընգծվում է, որ Հայաստանի պարտավորությունները ՀԱԿ-ի շրջանակներում չեն տարածվում ԵՏՄ-ի այլ անդամ-պետությունների վրա:
Կապված այն բանի հետ, որ Հայաստանի համար նախատեսված է անցումային շրջան՝ ԵՏՀ մաքսերի գործի դրման հետ որոշ ապրանքատեսակների վերաբերյալ, հանրապետությունն իր վրա պարտավորություն է վերցնում օգտգործել նման ապրանքները միայն իր սահմաններում և թույլ չտալ դրանց արտահանումը ԵՏՄ-ի այլ երկրներ՝ առանց այլ պետություների տարածքում գործող մաքսավճարների գումարների տարբերության վճարման:
Ընդ որում Բելառուսը, Ղազախստանը և Ռուսաստանը իրավունք ունեն սահմանելու նման ապրանքների իրենց պետության տարածք ներկրվելու կարգը: /Հավելված 3, հոդված 40/:
Հայաստանը կստանա մաքսերի ընդհանուր գումարի 1,13 %
Հասյաստանը Եվրասիական Տնտեսական Միությանն անդամակցելով կստանա մաքսավճարների ընդհանուր գումարի 1,13 %, որոնք կստացվեն ԵՏՄ տարածք ապրանքների ներմուծումից: Համապատասխան նորմ է պարունակվում Հայաստանի ԵՏՄ անդամակցելու մասին պայմանագրում:
Փաստաթղթից հետևում է, որ Հայաստանի Միությանն անդամակցելուց հետո Բելառուսի մասնաբաժինը կնվազի 4,7%-ից ՝ 4,65%, Ղազախստանինը՝ 7,3%-ից՝ 7,25%: Ռուսաստանի մասնաբաժինը կնվազի 88%-ից՝86,97%:
| 