'''ՏևոնականՏևտոնական շքանշան''' ([[Լատվիերեն|լատ․]] լրիվ անվանումը՝ Ordo domus Sanctae Mariae Teutonicorum), գերմանացի կաթոլիկական հոգևորասպետականհոգևոր–ասպետական օրդեն, որը ստեղծվել է [[12]] դարի վերջին, Պաղեստինում, խաչակրաց արշավանքների ժամանակ, [[1198]] թվականին հաստատել է Ինոկենտիոս [[3]] պապը։
Ուներ հողային մեծ տիրույթներ Գերմանիայում և Հարավային Եվրոպայում։ [[1226]] թվականին օրդենի մեծ մագիստր Հերման ֆոն Զալցի և լեհ իշխան Կոնրադ Մազովեցկու միջև կնքված պայմանագրով ՏևոնականՏևտոնական շքանաշան ստացել է Խելմնո (Լեհաստան) մարզը և տեղափոխվել Արևելյան Եվրոպա, սկսել է պրուսների հպատակեցումը։ [[1237]] թվականին ՏևոնականՏևտոնական շքանշքնինշքանշանին են միացել Սուսերակիրների օրդենի մնացորդները։ Արևելյան Մերձբալթիկայում կազմվել է ՏևոնակնՏևտոնակն շքանաշի ռազմաքաղաքական կազմակերպություն Լիվոնյան օրդենը։ ՏևոնականՏևտոնական շքանաշանը զավթել է պրուսների հողերը [[1283]], Արևելյան Պոմորիեն՝ Գդանսկով [[1309]], էստլանդիանԷստլանդիան [[1346]], ժեմայտիանԺեմայտիան [[1382]]-[[1398]], Գոտլանդ կղզին [[1398]], Նոր Մարկան [[1402]]։ Մերձբալթիկայում ձևավորվել է ՏևոնականՏևտոնական շքանշանի խոշոր ֆեոդ,ֆեոդալական պետությունը, որի տիրույթները ձգվում էին Վիսլայից մինչև Նարվա՝ Փակելովփակելով Լեհաստանի, Լիտվայի, Ռուսական պետության ելքը դեպի [[Բալթիկ ծով]]։ Մեծ մագիստրի նստավայրն էր Մարիենբուրգը ([[1309]] թվականից, իսկ [[1466]] թվականից՝ [[Քյոնիգսբերգ]]ը)։ Աշխարհագրական հարմար դիրքը հնարավորություն էր տալիս օրդենին վարելու լայն առևտուր, օրդենի շատ քաղաքներ Հանզայի անդամ էին։ ՏևոնականՏևտոնական շքանշանի կողմից սպառնալիքը մերձեցրեց Լեհաստանին ու Լիտվային, ինչպես նաև ապահովեց մի շարք սլավոն,սլավոնական ժողովուրդների աջակցությունը։ Գրյունվաչդի ճակատամարտ [[1410]] թվականում տևոնականտևտոնական շքանշանը վճռական պարտություն կրեց լեհական, լիտվիական և ռուսական զորքերից, օրդենի էքսպանսիան կասեցվեց։1466-ի Տորունի պայմանագրով տևոնականտևտոնական շքանշանը իրեն ճանաչեց Լեհաստանի վասալ, ետ վերադարձրեց նրան Արևելյան Պոմորիեն։ [[1525]] թվականին մեծ մագիստր Ալբրեխտ Հոհենցոլերնը (Բրանդենբուրգցին) Մերձբալթիկայում անցկացրեց եկեղեցու հողերի բռնագրավում և դրանք դարձրեց աշխարհիկ դքսություն՝ Պրուսիա։ Մնացած տիրույթները (Գերմանիայի տարբեր շրշաններում) բռնագրավվեցին [[19]] դարի սկզբին, իսկ [[1809]] թվականին օրդենը փակվեց։ [[1834]] թվականին Ավստրիայում վերականգնված օրդենը, ունենալով Փոքրաթիվփոքրաթիվ անդամներ և չխաղալով էական քաղաքական դերը, շարունակում է գոյատևել այսօր։
