Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Միապետ
|անուն=Լյուդովիկ XV
|տիտղոս=Սիրված
|պատկեր=[[Պատկեր:Louis XV; Buste.jpg|200px]]
|իշխանություն=[[1715, սեպտեմբերի 1]] - [[1774, մայիսի 10]]
Տող 9.
}}
 
'''Լյուդովիկոս XV'''({{lang-fr| Louis XV}})-պաշտոնական մականունը սիրված({{lang-fr|Le Bien Aimé}} [[1710 թվական|1710 թվականի]] [[փետրվարի 15]], [[Վերսալ]]-[[1774]] [[մայիսի 10]], Վերսալ)-[[Բուրբոն]]ների դինաստիայի ներկայացուցիչ [[Ֆրանսիա]]յի թագավոր [[1715 թվական|1715 թվականի]] [[սեպտեմբերի 1]]-ից։
== Մանկություն։ Երեխա-գահաժառանգ, որը կենդանի է մնացել ==
[[Լյուդովիկոս XIV]]-ի ծոռը, ապագա թագավոր (ծննդյան օրվանից կրում է [[Անժու]]ի դուքս տիտղոսը) սկզբում նա գահաժառանգների մեջ չորրորդն էր։ [[1712]]-ին իրար հետևից համապատասխանաբար [[փետրվարի 12]]-ին և [[Փետրվարի 16|16]]-ին մահացան հայրը և մայրը, ապա [[մարտի 12]]-ին՝ նրա 4-ամյա ավագ եղբայրը։ Նա միայն ողջ մնաց շնորհիվ իր դաստիարակի Վանտադուրի դքսուհու<ref>http://img139.imageshack.us/img139/6545/137vr.jpg</ref> ուշադրության։ Հոր և եղբոր մահվանից հետո դառնալով գահաժառանգ՝ որից հետո ստացավ [[Վիեն]]ի դոժ տիտղոսը։
[[1714 թվական|1714 թվականին]]-ին մահացավ Բերիի դուքսը՝ Լյուդովիկոսի հորեղբայրը։ Սպասվում էր, որ նա կստանձներ [[ռեգենտ]]ությունը։ Լյուդովիկոսը մյուս հորեղբայրը, Ֆիլիպ V Իսպանացին, [[1713 թվական|1713 թվականի]] Ուտեխի հաշտության պայմանագրով, այլևս չէր կարող որևէ նկրտում ցուցաբերել ֆրանսիական գահի նկատմամբ։ Ամբողջ դինաստիայի ճակատագիրը մնաց փոքրիկ Լյուդովիկոսի ձեռքում՝ բոլորը սկսեցին անհանգստանալ Լյուդովիկոսի համար։
== Ռեգենտություն ==
Լյուդովիկոս XIV-ի մահից հետո [[1715 թվական|1715 թվականի]] [[սեպտեմբերի 1]]-ին Լյուդովիկսը գահ բարձրացավ 5 տարեկան հասակում,մահացած թագավորի բարեկամներից [[Ֆիլիպ Օռլեանցի|Ֆիլիպ Օռլեանցու]] հովանավորությամբ։ Արտաքին քաղաքականության մեջ պահապանվում էր Լյուդովիկոս XIV-ի գծած ուղենիշները հաշտություն էր կնքվել [[Անգլիա|Անգլիայի]] հետ շարունակվում էր պատերազմը [[Իսպանիա]]յի դեմ։ Ներքին քաղաքականության մեջ հետևեցին Ջոնա Լոյի սիստեմին, ինչը հասցրեց Ֆրանսիայի տնտեսության քայքայմանը։ Այդ ժամանակ թագավորին դաստիարակությամբ զբաղվում էին եպիսկոպոս Ֆլյորին և մարշալ Վիլուրան, սրանք երկուսն էլ ձգտում էին իրենց մեթոդներով դաստիարակել թաավորին։ [[1723 թվական|1723 թվականի]] [[հոկտեմբերի 1]]-ին Լյուդովիկոսը հայտարարվում է չափահաս, սակայն նա չի կառավարում երկիրը ռեգենտությունը շարունակում է Ֆիլիպ Օռլեանցին, նրա մահվանից հետո ամբողջ իշխանությունն անցավ Բուրբոնի դքսին: Նկատի ունենալով Լյուդովիկոսի թույլ առողջական վիճակը Ֆիլիպ V-ը ոչ մի քայլի չդիմեց ֆրանսիական գահը զավթելու համար։ Զգուշնալով սրանից Բուրբոնի դուքսը նախաձեռնեց թագավորի ամուսնությունը, ով ամուսնացավ Մարիա Լեշինսկու հետ, ով [[Լեհաստան]]ի նախկին թագավոր Ստանիսլավ Լեշինսկու դուստրն էր:
== Կարդինալ Ֆլյորիի կառավարումը ==
[[1726]]-ին թվականին թագավորը հայտարարեց, որ երկրի կառավարումը վեցնում է իր վրա, սակայն ամբողջ կառավարումն անցավ կարդինալ Ֆլյորիին, ով կառավարում էր մինչև իր մահը [[1743]]-ը, նա ամեն միջոց գործադրում էր Լյուդովիկոսին քաղաքականությունից հեռու պահելու համար:
Ֆլյորիի կառավարումը, զենք էր ծառայում հոգևորականության ձեռքում: Նրա կառավարման ժամանակաշրջանը կարելի է բնութագրել՝ երկրի ներքին քաղաքականություն-ոչ մի նորարություն և ռեֆորմներ, հոգևորականության ազատումը հարկերից, բռնաճնշումներ բողոքականների նկատմամբ, ֆինանսական քաղաքականության մեջ գերխնայողական քաղաքականություն էր ընտրել և ամեն անգամ ստուգում էր ֆինանսների նախարարության գործերը: Արտաքին քաղաքականությունը-գրագետորեն հեռանում էր արյունահեղ պատերազմներից, սակայն միևնույն ժամանակ նա ստեղծեց երկու բանակ, որոնք ուղղարկվեցին համապատասխանաբար [[Լեհաստան]] և [[Ավստրիա]]: Առաջինը Ֆրանսիային միացրեց [[Լոթարինգիա]]ն, որտեղ գահ բարձրացվեց Լյուդովիկոսի աներ Ստանիսլավ Լեշինսկին: Երկրորդը [[1741]]-ից հաջողությամբ պատերազմեց ավստրացիների հետ, սակայն հետագայում իրադրությունը փոխվեց: 1748-ին Ֆրանսիան ստիպված էր ընդունել [[Աախեն]]ի հաշտությանը, որի համաձայն Ֆրանսիան հրաժարվում էր [[Նիդեռլանդներ]]ում իր նվաճումներից փոխարենը ստանում էր Ֆիլիպ Իսպանացու նվաճած [[Պարմա]]ն և [[Պյաչենցա]]ն: Լյուդովիկոս թագավորը անձամբ մասնակցեց Ավստրիայի դեմ պատերազմին, սակայն Մեցայում ծանր հիվանդացավ: Ամբողջ Ֆրանսիան էր անհանգստանում, երբ Լյուդովիկոսը լավացավ ինքն իրեն կոչեց՝ սիրված:
== Ինքնուրույն կառավարում: Ռեֆորմներ անցկացնելու փորձ ==