|
[[Պատկեր:YSMU logo.png|280px|frameless|աջից]]
Բրոնխէկտատիկ հիվանդությունը ([[բրոնխալայնանք]]) իրենից ներկայացնում է խրոնիկական բորբոքային հիվանդություն, որի դեպքում [[բորբոքային պրոցեսը]] տեղակայվում է [[բրոնխ]]ներում` հատկապես ստորին հատվածների և ուղեկցվում է անդառնալի դեստրուկտիվ պրոցեսներով և բրոնխային դիսֆունկցիայով: Այն հիմանականում լինում է երկրորդային, որպես բրոնխներում բորբոքային պրոցեսի հետևանք, հանդիպում է նաև առաջնային տարբերակը, որպես զարգացման բնածին դեֆեկտ: [[Պնևմոկոկ]]ը, [[հեմոֆիլային ցուպիկ]]ը, [[ստաֆիլոկոկ]]ը, [[ստրեպտոկոկ]]ը, [[կապտաթարախային ցուպիկ]]ը և այլ հարուցիչներ համարվում են հիմնական հիվանդության հարուցիչ, այլ կերպ` սրացման պատճառ, բայց ոչ բրոնխէկտատիկ հիվանդության:
Այս համագործակցությունը [[ԵՊԲՀ]] այն ուսանողների համար է, ովքեր խմբագրում են Հայերեն Վիքիպեդիայում կամ էլ ցանկանում են սովորել խմբագրել:
== Խմբագրողներ ==
==Պաթոգենեզ==
* ''[[Մասնակից:Grigor.chakmishyan|Grigor.chakmishyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Grigor.chakmishyan|քննարկում]]) 11:50, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* --[[Մասնակից:Artyom787|Artyom787]] ([[Մասնակցի քննարկում:Artyom787|քննարկում]]) 13:02, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)
* --[[Մասնակից:Svetlana.daveyan|Svetlana.daveyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Svetlana.daveyan|քննարկում]]) 13:04, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)
* ''--[[Մասնակից:Tir.margaryan|Tir.margaryan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Tir.margaryan|քննարկում]]) 13:05, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)'
* ''--[[Մասնակից:Haykuhi 96|Haykuhi 96]] ([[Մասնակցի քննարկում:Haykuhi 96|քննարկում]]) 13:06, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* ''--[[Մասնակից:Gayanee|Gayanee]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gayanee|քննարկում]]) 13:07, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* ''--[[Մասնակից:Վահե Մկրտչյան|Վահե Մկրտչյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Վահե Մկրտչյան|քննարկում]]) 13:08, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* --[[Մասնակից:Լիլյա Սիմոնյան|Լիլյա Սիմոնյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Լիլյա Սիմոնյան|քննարկում]]) 16:40, 15 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)
* ''--[[Մասնակից:Smatinyan|Smatinyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Smatinyan|քննարկում]]) 15:25, 20 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* ''--[[Մասնակից:Khach Ir|Khach Ir]] ([[Մասնակցի քննարկում:Khach Ir|քննարկում]]) 16:09, 20 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* ''--[[Մասնակից:SValerovich|SValerovich]] ([[Մասնակցի քննարկում:SValerovich|քննարկում]]) 06:34, 25 Հոկտեմբերի 2014 (UTC)''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
* ''Ստորագրիր այստեղ''
== Հոդվածներ ==
Հիվանդության զարգացման մեջ դեր է խաղում նաև բրոնխային ծառի [[գենետիկա|գենետիկական]] դետերմինացված անլիարժեքությունը (բրոնխների պատի բնածին թուլություն, հարթ մկանայի շերտի, էլաստիկ և [[աճառային հյուսվածք]]ի անբավարար զարգացում), որը նպաստում է [[ինֆեկցիա]]յի զարգացմանն և խրոնիկական ընթացքին: Բրոնխէկտատիկ հիվանդության պաթոգենեզում կարևոր դեր է խաղում խոշոր բրոնխների (բլթային, սեգմենտար) անցանելիության խանգարումը, որը ապահովում է վերջիններիս [[դրենաժ]]ային ֆունկցիայի խանգարումը, սեկրետի պահումը և օբտուրացիոն [[ատելեկտազ]]ի առաջացումը: Բրոնխների [[օբտուրացիա]]ն և բրոնխային սեկրետի պահումը անխուսափելիորեն հանգեցնում են օբտուրացիայի մասից դիստալ թարախաօջախային պրոցեսի զարգացմանը, որը պայմանավորում է բրոնխային պատի պրոգրեսիվող անդառնալի փոփոխություններ: Գոյություն ունեն այսպես կոչված բրոնխալայնացնող ուժեր ([[հազ]]ի հետևանքով ներբրոնխային ճնշման բարձրացում, կուտակվող սեկրետով գերձգում, բացասական [[ներկրծքային ճնշում]]), որոնք բրոնխների պատի ռեզիստենտականության խախտման դեպքում հանգեցնում է բրոնխիալ լուսանցքի կայուն լայնացման: Գոյություն ունի վաղուց հայտնի հիպոթեզ բրոնխէկտատիկ հիվանդության և վերին շնչական ուղիների հիվանդությունների ([[ռինոսինոպաթիա]], [[խրոնիկական տոնզիլիտ]], [[ադենոիդ]]) պաթոգենեիկ կապի մասին:
*[[]]
*[[]]
*[[]]
*[[]]
== Օգտակար հղումներ ==
==Դասակարգում==
*[[Վիքիպեդիա:Բժշկություն/ցանկ|Բժշկագիտական թեմայով հոդվածների ցանկ]]
*[[Վիքիպեդիա:Համագործակցություն/Ալցհայմերի հիվանդություն|Համագործակցություն: Ալցհայմերի հիվանդություն]]
#Ըստ ձևի բրոնխէկտազները լինում են ցիլինդրիկ, պարկային, իլիկաձը և խառը: Բրոնխէկտազները բաժանվում են նաև ատելեկտատիկ և ատելեկտազի հետ կապ չունեցող:
*[[Վիքիպեդիա:Համագործակցություն/Պարկինսոնի հիվանդություն|Համագործակցություն: Պարկինսոնի հվանդություն]]
#Ըստ կլինիկական ընթացքի տարբերում են հիվանդության 4 ընթացք՝ ա) թեթև, բ) արտահայտված, գ) ծանր, դ) բարդացած:
#Ըստ տեղակայման՝ միակողմանի և երկկողմանի՝ նշելով պրոցեսի կոնկրետ տեղակայումը սեգմենտար և բլթային մակարդակով:
==Կլինիկա==
Հիվանդությունը հաճախ հանդիպում է տղամարդկանց մոտ (60-65%), հատկապես 5-25 տարեկանում, սակայն հիվանդության սկսման հստակ ժամանակը ախտորոշել դժվար է: Առաջին սրացման պրոցեսները դիտարկվում են որպես [[հարբուխ]] և չեն արժանանում համապատասխան ուշադրության: Հիվանդների հիմնական գանգատը հազն է, հատկապես առավոտյան ժամերին առատ խորխարտադրությամբ <<լիքը բերանով>>: [[Խորխ]]ի օրական քանակը կարող է հասնել մինչև 500մլ և ավել: [[Ռեմիսիա]]յի շրջանում խորխարտադրություն կարող է ընդհանրապես չլինել: [[Արյունախխում]] ու [[թոքային արյունահոսություն]] հազվադեպ է լինում, բայց երբեմն դրանք լինում են հիվանդության միակ դրսևորում <<[[չոր բրոնխէկտազ]]>>: Դիտվում է նաև [[հևոց]], ցավ կրծքավանդակում կապված [[պլևրա]]յի ախտաբանության մեջ ընդգրկմամբ, մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում մինչև սուբֆեբրիլ թվերի, [[ինտոքսիկացիա]]յի այլ երևույթներ:
==Ախտորոշում==
Ռենտգենաբանական հետազոտության ժամանակ դիտվում է թոքանկարի ուժեղացում ի հաշիվ բրոնխիալ կոմպոնենտի: Ախտորոշումը հստակեցնում են կոնտրաստային [[բրոնխագրաֆիա]]ն, [[բրոնխասկոպիա]]ն, [[համակարգչային շերտագրություն]]ը:
==Բուժում==
Բուժումը հնարավոր է իրականացնել կոնսերվատիվ և վիրաբուժական եղանակներով: Կոնսերվատիվ բուժումն իր մեջ ընդգրկում է բրոնխիալ ծառի ակտիվ [[սանացիա]]ն, ինչպես նաև հակաբակտերիալ պրեպարատների ներբրոնխային լիմֆոտրոպ ներմուծումը, [[դիրքային դրենաժ]]ը, խորխաբեր-խորխալուծ դեղամիջոցները ([[մուկալիտիկ]]ներ), [[շնչառական գիմնաստիկա]], [[վիբրացիոն դրենաժ]]: Միակողմանի և սեգմենտար տեղակաըման դեպքում արդյունավետ է վիրաբուժական միջամտությունը:
Գրականություն.Пилипчук В.Н., Сердюк Т.М., Бережной А.Б. Поликлиническая пульмонология։ Руководство для врачей. - К.։ Генеза, 2000. – С. 83-85
| 