«Տիեզերքի ընդլայնում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 3.
Համաձայն ժամանակակից տիեզերաբանական մոդելի՝ տիեզերքն առաջացել է այսպես կոչված [[Մեծ պայթյուն]]ի հետևանքով, որից էլ սկսվել է տիեզերքի ընդլայնումը<ref>Feuerbacher, B.; Scranton, R.։ «Evidence for the Big Bang»։ TalkOrigins։</ref><ref>Wright, E.L. ։ «What is the evidence for the Big Bang?»։ Frequently Asked Questions in Cosmology։UCLA։</ref> (կամ ընդարձակումը)։ Այսինքն՝ մենք ապրում ենք լայնացող, ընդարձակվող Տիեզերքում ([[Մետագալակտիկա]]յում)։ Տիեզերքի ընդարձակումը ապացուցվում է [[կարմիր շեղում]]ով։ Ժամանակակից ֆիզիկան կարմիր շեղումը կարող է բացատրել միայն [[Դոպլերի էֆեկտ]]ով։
 
=== Մեծ պայթյունի հիպոթեզը===
===Փոքրիկ ակնարկ «Մեծ պայթյուն» հիպոթեզի մասին===
Համաձայն [[ԿոսմոգոնիայիՏիեզերագիտություն|տիեզերաբանական]] ուսումնասիրությունների, Տիեզերքնտիեզերքն առաջացել է աննկարագրելի մի մեծՄեծ պայթյունից, որի ուժը ստիպում է այն կազմող բոլոր [[նյութական զանգվածներին]] անընդհատ հեռանալ միմյանցից՝ չնայած նրանց միջև առկա [[գրավիտացիա|ձգողության ուժին]]։ Բայց ե՞րբ է այն առաջացել, որքա՞ն է Տիեզերքի տարիքը, այսինքն այն ժամանակահատվածը, որը մեզ բաժանում է Մեծ պայթյունից։
 
Մեծ պայթյունի կամ տաք Տիեզերքիտիեզերքի գաղափարն առաջին անգամ արտահայտել է ամերիկացի ֆիզիկոս, ազգությամբ ռուս [[Գեորգի ԳամովըԳամով]]՝ը՝ 1948 թվականին։ Ըստ այս տեսության, տիեզերքի [[Տիեզերքի նյութընյութ]]ը անհավանական [[խտություն|խիտ]] և [[ջերմաստիճան|տաք]] էր, սկզբնական ջերմաստիճանը հասնում էր մի քանի միլիարդ աստիճանի։ Սակայն հետագայում այդ նյութը ընդարձակվելով, սկսել էրէ սառչել։ Տիեզերքի ընդարձակման հետ նյութը, լույսն[[լույս]]ն ու ճատագայթումը[[ճառագայթում]]ը ավելի ու ավելի էինեն նոսրանում։նոսրացել։ Մեծ պայթյունից մոտավորապես միլիարդ տարի անց գազի[[գազ]]ի հսկա ամպերը սկսել են սեղմվել իրենց կենտրոնների շուրջը, և յուրաքանչյուր ամպ վերվերածվել է ածվել [[գալակտիկայիգալակտիկա]]։յի։
Որքան մեծ է գալակտիկայի հեռավորությունը մեզնից, այնքան մեծ է նրա հեռացման արագությունը։ Ըստ [[Հաբլի հաստատունի]], 1Մպկ հեռավորությամբ գալակտիկաները իրարից հեռանում են 75կմ/վ արագությամբ։ Հաբլի հաստատունին հակադարձ մեծությունը բնութագրում է հենց այն ժամանակը, որն անցել է Մեծ պայթյունից մինչև մեր օրերը։ Հաշվարկի արդյունքում այն ստացվում է 13,6 միլիարդ տարի։ Սա հենց Տիեզերքի տարիքն է։
 
Որքան մեծ է գալակտիկայի հեռավորությունը մեզնից, այնքան մեծ է նրա հեռացմանհեռանալու արագությունը։ Ըստ [[Հաբլի հաստատունիհաստատուն]]ի, 1Մպկ1 [[պարսեկ|Մպկ]] հեռավորությամբ գալակտիկաները իրարից հեռանում են 75կմ75 կմ/վ արագությամբ։ Հաբլի հաստատունին հակադարձ մեծությունը բնութագրում է հենց այն ժամանակը, որն անցել է Մեծ պայթյունից մինչև մեր օրերը։ Հաշվարկի արդյունքում այն ստացվում է 13,6 միլիարդ տարի։ Սա հենց Տիեզերքի տարիքն է։
 
===Կարմիր շեղում===