«Լոռի բերդ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Ռազմական կառույց
|հայերեն անվանում = Լոռի Բերդ
|ինչի մասն է =
|տեղագրություն = {{դրոշ|Հայաստան}} [[Ստեփանավան]], [[Լոռու մարզ]], [[Հայաստան]]
|պատկեր = [[Պատկեր:
|նկարագրություն = Լոռի Բերդի մուտքը
|երկիր =
Տող 21.
|ավերված =
|ընթացիկ վիճակ = ավերակներ
|ընթացիկ սեփականատեր = Հուշարձան 7.44/12
|հանրային մատչելիություն =
|վերահսկող =
Տող 34.
}}
'''Լոռի Բերդ''', միջնադարյան անառիկ ամրոց ներկայիս [[Լոռի|Լոռվա մարզ]]ում` [[Ստեփանավան]]ից 4,5 կմ հեռավորության վրա։ Գտնվում է Ձորագետ և Ուռուտ կիրճերի հատման մասում։ Ընդգրկված է [[Լոռի Բերդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Լոռու մարզ)|Լոռի Բերդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում]]։
== Պատմություն ==
Լոռի կամ Լոռե բերդը գտնվում է Ստեփանավանից մոտ 5 կմ հյուսիս-արևելք`
1065-ին՝ Սամշվիլդե քաղաքը վրաց Բագրատ Դ թագավորին զիջելուց հետո, Կյուրիկե Ա-ն (1049 -
1105-ին Լոռին կարճ ժամանակով գրավեցին սելջուկները, 1118-ին՝ վրացական զորքերը, այն իր շրջակա հողերով դարձավ վրաց Օրբելիների կալվածքը։ 1185-ին անցավ Սարգիս Զաքարյանին, իսկ նրա մահից հետո՝ որդիներին՝ Իվանե և Զաքարե Զաքարյաններին։ 1236-ի հունիսին մոնղոլական բանակը Չաղատա Նուինի գլխավորությամբ գրավեց և հիմնահատակ ավերեց քաղաքը, կողոպտեց Շահնշահ Զաքարյանի գանձերը, ավերեց Դավիթ Անհողինի կնոջը վերագրվող մատուռ-դամբարանը։ 1430-ին Լոռիին տիրում էին հայ Օրբելյանները։ 1562 - 1734
Լոռի բերդը ընդգրկում է 35 հա տարածություն, Փռված են ընդարձակ, հրվանդանանման, ծովի մակարդակից 1490 մ բարձր սարահարթի վրա, Ձորագետի և դրա վտակ Միսխանայի միջև, որոնց խորը կիրճերը երեք կողմից անմատչելի են դարձրել ամրոցը։ Միջնաբերդի համեմատաբար դյուրամատույց կողմից՝ հյուսիս-արևմուտքից, ձգվել է 214 մ երկարությամբ, իրար հաջորդող կլոր և քառանկյունի աշտարակներով պարիսպ, որի հյուսիս-արևմտյան անկյունում է գտնվում բերդի միակ մուտքը։ Պարսպի լայնությունը տեղ-տեղ հասել է 20 մ, բարձրությունը՝ 20 - 25 մ։ Պարսպի երկարությամբ փորվել է ջրի խանդակ։ Միջնաբերդի պարսպից մոտ 500 մ հյուսիս-արևմուտք ձգվել է քաղաքի պարիսպը, որը համարյա չի պահպանվել։ Բացի բնական արգելքներից, միջնաբերդի կիրճերում կառուցվել են նաև արհեստական պատնեշներ։ Սկզբում Կյուրիկյանները, ապա՝ Զաքարյաններն ու նրանց հաջորդները Լոռիում կառուցել են պալատներ, եկեղեցիներ, բաղնիքներ, արվարձանները քաղաքից բաժանող կիրճերում՝ կամուրջներ, կանգնեցրել խաչքարեր։ Կառուցվել է նաև գետնուղի, որը հասել է մինչև Միսխանա գետն ու ավարտվել աշտարականման կառույցով։ Այն օգտագործել են արտաքին աշխարհի հետ կապ պահպանելու և անհրաժեշտության դեպքում խմելու ջուր ձեռք բերելու համար։<br />
Լոռիում 1966-ից հնագիտական ուսումնասիրություններ է կատարում [[Երևանի պետական
Լոռիից գտնվել են աշխատանքի գործիքներ, զենքեր, զարդեր, կավե բազմապիսի անոթներ և ծխամորճներ, ապակե ջրամաններ, ճենապակյա, հախճապակյա, ոսկրե և քարե առարկաներ, դրամներ, որոնք հիմք են տալիս ենթադրելու, որ Լոռիում զարգացած են եղել արհեստների բազմաթիվ ճյուղեր։ Կան նաև այլ երկրներից (մասնավորապես՝
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
Լոռու բերդի մուտքը.JPG|Լոռի բերդաքաղաք, մուտք
Լոռի բերդաքաղաք. միջնաբերդ.JPG|Լոռի բերդաքաղաք, միջնաբերդ
Լոռե բերդաքաղաք, եկեղեցի.JPG|Լոռի բերդաքաղաք, եկեղեցի
Լոռի բերդ ամրոց- բաղնիք (9).JPG|Լոռի բերդաքաղաք, բաղնիք
Բաղնիք, Լոռե բերդաքաղաք (1).JPG|Լոռի բերդաքաղաք, բաղնիք
Lori berd fortress 004.JPG
</gallery>
== Ծանոթագրություններ==
|