«Ղրիմի Հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (3) oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր
'''Ղրիմի Հանրապետություն''' ({{lang-ru|Республика Крым}}, {{lang-ua|Республіка Крим}}, {{lang-crh|Къырым Джумхуриети, Qırım Cumhuriyeti}}), 2014 թվականի մարտի 17-ին հռչակված քաղաքական կազմավորում<ref>[http://168.am/2014/03/17/342097.html Ղրիմի խորհրդարանը Ղրիմը հռչակել է որպես անկախ պետություն]</ref>։ Նորակազմ հանրապետության իրավասության ներքո են գտնվում նախկին [[Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն|Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետության]] և [[Սեվաստոպոլ]] քաղաքի տարածքները։ Ճանաչված է Ռուսաստանի<ref>[http://russian.rt.com/article/24484 Ռուսաստանի նախագահը ստորագրել է Ղրիմի անկախության ճանաչման հրամանագիրը]</ref> և Աբխազիայի կողմից։
|Գույն1 = {{գույն|Ոուսաստան}}
|Հայերեն անվանում = Ղրիմի Հանրապետություն
|Բնօրինակ անվանում = Республіка Крим<br />Республика Крым<br />Къырым Джумхуриети
|Զինանշան = Emblem of Crimea.svg
|Զինանշանի նկարագրում =
|Դրոշ = Flag of Crimea.svg
|Դրոշի նկարագրում =
|Երկիր = Ռուսաստան
|Հիմն = [[ՂՀ հիմն|Нивы и горы твои волшебны, Родина]]<br />(թարգմանաբար` Քո դաշտերը ու լեռները հրաշալի են, Հայրենիք)
|Կարգավիճակ = [[հանրապետություն]] [[Ռուսաստան]]ի կազմի մեջ
|Ներառում է = 14 շրջան, 16 քաղաք, 56 ավան, 950 գյուղ
|Վարչական կենտրոն = [[Սիմֆերոպոլ]]
|Խոշորագույն քաղաք =
|Խոշոր քաղաքներ = [[Կերչ]], [[Եվպատորիա]], [[Յալթա]], [[Թեոդոսիա]]
|Կազմավորման թվական = 1921թ. հոկտեմբերի 18
|Ղեկավար = [[Սերգեյ Ակսյոնով]]
|Ղեկավարի պաշտոն = Հանրապետության ղեկավար
|ՀՆԱ =
|ՀՆԱ-ի թվական =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի =
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով =
|Լեզու = [[Ռուսերեն]]<br />
|Լեզուներ = [[Ուկրաիներեն]], [[Ղրիմի թաթարերեն]]
|Բնակչություն =1,966,801 մարդ
|Մարդահամարի թվական = 2014
|Տոկոսը բնակչությունից =
|Տեղը ըստ բնակչության =
|Խտություն = 75,6
|Տեղը ըստ խտության =
|Ազգային կազմ =
|Կրոնական կազմ =
|Տարածք = 26,081 հազ.
|Տոկոսը տարածքից =
|Տեղը ըստ տարածքի =
|Առավելագույն բարձրություն =
|Միջին բարձրություն =
|Նվազագույն բարձրություն =
|Լայնք =
|Երկայնք =
|Միավորը երկրի քարտեզին =
|Քարտեզի չափ =
|Վարչական միավորի քարտեզ = Crimea-regions alternative.PNG
|Պատմական շրջան =
|Ժամային գոտի = [[UTC]]+2
|Հապավում =
|ISO =
|FIPS =
|Հեռախոսային կոդ = +380-65
|Փոստային ինդեքսներ =
|Ինտերնետ-դոմեն = crimea.ua
|Ավտոմոբիլային կոդ = АК (ավելի վաղ` КР, КО, РК, МЯ, 01)
|Կայք =
|Վիքիպահեստում =
== |Ծանոթագրություններ ==
}}
'''Ղրիմի Հանրապետություն''' ({{lang-ru|Автономная Республика Крым}}, {{lang-uk|Автономна Республіка Крим}}, {{lang-crh|Qırım Muhtar Cumhuriyeti}}), հանրապետություն է [[Ռուսաստան]]ի կազմի մեջ տեղաբաշխված [[Ղրիմ]] թերակղզու մեծ մասի վրա<ref name="BBCprofileCrimea">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/6080890.stm Շրջաններ և տարածքներ. Ղրիմի հանրապետություն], Բի-Բի-Սի Նյուս</ref>։ Ունի [[Ուկրաինա]]յի հետ ցամաքային սահման հյուսիսում։
 
Ղրիմի Հանրապետության-ի կազմի մեջ չի մտնում թերակղզու հարավ-արևմտյան մասը, որը ենթարկվում է [[Սևաստոպոլի քաղաքային խորհուրդ|Սևաստոպոլի քաղաքային խորհրդին]], որը հանդիսանում է առանձին համապետական ենթակայության միավոր<ref name=sudba>[http://www.moscow-crimea.ru/russia/document/1995_1.html Ղրիմի ճակատագիրը հրամաններով և որոշումներով]</ref>, և [[Արբատյան ցամաքալեզվակ]]ի հյուսիսային մասը, որը մտնում է [[Խերսոնի մարզ]]ի մեջ։
== Ծանոթագրություններ ==
 
== Պատմություն ==
[[1921]] թվականի հոկտեմբերի 18-ին [[Տավրիչեսկի գուբերնիա]]յի մի մասից ձևավորվեց [[Ղրիմյան ԻԽՍՀ]]-ն։ [[1945]] թվականի հունիսի 30-ին այն դարձավ [[ՌԽՖՍՀ]] կազմում [[Ղրիմի մարզ]]։ [[1948]] թվականին [[Սևաստոպոլ]] քաղաքը առանձնացվեց, որպես հանրապետական նշանակության քաղաք։ [[1954]] թվականից [[Ուկրաինական ԽՍՀ]]-ի կազմի մեջ։ [[1991]] թվականի փետրվարի 12-ին վերականգնվեց [[Ղրիմյան ԻԽՍՀ]]-ն։
 
Ղրիմի տարածքը պատմության ընթացքում բազմաթիվ անգամներ գրավվել է և վերահսկվել տարբեր պետությունների կողմից։ Իր պատմության ընթացքում այն վերահսկվել է [[Կիմերիա|կիմերացիների]], [[Հին Հունաստան|հույների]], [[սկյութեր]]ի, [[Ղրիմի գոթեր|գոթերի]], [[հուններ]]ի, [[բուլղարներ]]ի, [[խազարներ]]ի կողմից, և մտել է [[Կիևյան Ռուսիա]]յի, [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական կայսրության]], [[Կիպչակներ]]ի պետության, [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]], [[Ոսկե հորդա]]յի թաթարների պետության և [[Մոնղոլներ]]ի ենթակայության տակ։ 13-րդ դարում այն մասնակիորեն ենթարկվում էր [[Վենետիկի հանրապետություն|Վենետիկի]] և [[Գենուայի հանրապետություն]]ներին, նրանցից հետո Ղրիմը ղեկավարում էին [[Ղրիմի խանություն]]ը և [[Օսմանյան կայսրություն]]ը 15-18-րդ դարերում, [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] կողմից 18-20-րդ դարերում, և ի վերջո մինչև [[Ուկրաինա]]յի կազմի մեջ մտնելը, այն հանդիսանում էր [[Սովետական Միություն|Սովետական Միության]] մաս։
 
ՂԻՀ այժմ ինքնավար [[խորհրդարանական հանրապետություն]] է, Ուկրաինայի կազմի մեջ<ref name="BBCprofileCrimea"/>, որը կառավարվում է [[Ղրիմի սահմանադրություն|Ղրիմի սահմանադրության]] համաձայն և Ուկրաինայի օրենքներով։ Մայրաքաղաքը և հանրապետության կառավարության նստավայրն է [[Սիմֆերոպոլ]] քաղաքը, որը գտնվում է թերակղզու կենտրոնում։ Ղրիմի մակերևույթի մակերեսը կազմում է 26 200 կմ², և բնակչությունը, ըստ 2007 թվականի գնահատականների կազմում է 1 973 185 մարդ։
 
== Հանրաքվե ==
2014 թվականի մարտի 16-ին Ղրիմում անցկացվեց թերակղզու կարգավիճակի շուրջ հանրաքվե: Ղրիմի Գերագույն խորհուրդը, որը նախաձեռնել էր հանրաքվեն, խոստացել էր ինքնալուծարվել, եթե ընտրողները նախընտրեն Ուկրաինայի մաս մնալ: Ըստ Ղրիմի նորահայտ իշխանությունների հանրաքվեին մասնակցեց ընտրության իրավունք ունեցող քաղաքացիների 83,1%-ըը{{փաստ}}, իսկ ըստ Ղրիմի Թաթարների Ազգային Մեջլիսի, մասնակցեց բնակչության մոտ 30%-ը{{փաստ}}: Արեւմուտքը եւ Ուկրաինայի իշխանությունները չճանաչեցին հանրաքվեն: Ըստ Ռուսաստանի տվյալների, հանրաքվեի մասնակիցների 96.7%-ը ցանկություն հայտնեց միանալ Ռուսաստանին:
 
 
==Ծանոթագրություններ==
{{ծանցանկ}}
 
{{Ռուսաստանի վարչական բաժանում}}
{{Ղրիմի Հանրապետություն}}
[[Կատեգորիա:Ղրիմ]]
[[Կատեգորիա:Հետխորհրդային տարածքի պետություններ]]
[[Կատեգորիա:Ղրիմի ճգնաժամ (2014)]]
[[Կատեգորիա:Սևաստոպոլ]]