«Հոլոքոստ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 31.
[[Պատկեր:Stroop Report - Warsaw Ghetto Uprising 06b.jpg|մինի|աջից|Վարշավայի գետո․ 1943թ․ ապրիլ-մայիս ամիսներին]]
 
[[1941]] թ. հունիսի 31-ին Հերման Գյորինգը ստորագրեց Ռեյնհարդ Հեյդրիխի՝ Կայսերական անվտանգության գլխավոր վարչության (գերմ. Reichssicherheitshauptamt) պետղեկավար նշանակվելու հրամանը,ով էլ դարձավ «հրեական հարցը վերջնական լուծելու» պատասխանատու։ [[1941]] թ. հոկտեմբերին սկսվեց հրեաների տարհանումը Գերմանիայից [[Լեհաստան|Լեհաստանի]], [[Բալթյան երկրներ|Բալթյան երկրների]] և [[Բելառուս|Բելառուսի]] գետոներ։ [[1942]] թ. հունվարին Վանզեյսկյան կոնֆերանսում հաստատվեց «հրեական հարցի վերջնական լուծման» ծրագիրը։ Այս որոշումը չէր ազդարարվել, և քչերը ,այդ տվումթվում և ապագա զոհերը, կորողկարող էին հավատալ,որ [[XX դար|XX դարում]] կիրագործվի այսպիսի ոչնչացում։ [[Գերմանիա|Գերմանիայի]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]], [[Հոլանդիա|Հոլանդիայի]], [[Բելգիա|Բելգիայի]] հրեաներին ուղարկում էին արևելք՝ [[Լեհաստան|Լեհաստանի]] և [[Բելառուս|Բելառուսի]] ճամբարներ և գետոներ։ [[Լեհաստան|Լեհաստանում]] ստեղծվում էին մահվան ճամբարներ, որոնք հաշվարկված չէին բազմաթիվ մարդկանց բնակության համար, այլ նախատեսված էին նոր ժամանածների արագ ոչնչացման համար։ Մահվան առաջին ճամբարների (Հելմնո և Բելժեց) կառուցման վայրերը արդեն իսկ որոշված էին [[1941]] թ. հոկտեմբերին։ Լեհաստանի հրեաների ոչնչացումը անվանում են «Օպերացիա Ռեյնհարդ»՝ ի պատիվ [[1942]] թ. մայիսին [[Պրահա|Պրահայում]] սպանված Ռեյնհարդ Հեյդրիխի։
 
[[1941]] թ. դեկտեմբերի սկզբին սկսեց գործել Հելմնոյի առաջին մահվան ճամբարը։ Այնտեղ հրեաներին սպանում էին ածխածնի օքսիդով փակ բեռնատար մեքենաներում։ [[1942]] թ. հուլիսին սկսվեցին մասայական տարհանումներ Վարշավայի գետոյից (ստեղծված գետոներից ամենամեծը) Տրեբլինկի մահվան ճամբար։ Մինչ [[1942]] թ. սեպտեմբերի 13-ը տարհանվեցին կամ մահացան գետոյում 300 հազար Վարշավայի հրեաներ։ Լոձ քաղաքի գետոյում պահվում էին մինչև 160 000 հրեաներ։ Այս գետոն ոչնչացվեց աստիճանաբար. տարհանման առաջին ալիքը դեպի Հելմնո իրականացվեց [[1942]] թ. հունար-մայիս ամիսներին ([[Լոձ]]ի և Կալիշկսյան շրջանի գավառական քաղաքների 55 հազար հրեաներ),այնուհետեվ տարհանումների հաջորդ ալիքները Հելմնո և այլ ճամբարներ, իսկ [[1944]] թ. [[սեպտեմբերի 1]]-ին այն վերջնականապես լուծարվեց։ Լյուբլյանայի հրեական բնակչությունը ուղարկվեց Բելժեցի ոչնչացման ճամբար։ [[1942]] թ. մարտի 17- ապրիլի 14-ը ընկած ժամանակահատվածում մահվան ուղարկվեցին 37 հազար հրեաներ, իսկ չորս հազար հրեաներ, ովքեր չէին ուղարկվել, կենտրոնացվեցին Մայդան-[[Թաթարներ|Թաթարական]] գետոյում։ [[1942]] թ. մարտին Բելժեց քաղաք տեղափոխվեցին Լյուբլյանայի բոլոր հրեաները։ [[1942]] թ. մարտին Լվովից Բելժեց ուղարկվեցին մոտ 15 հազար հրեաներ, իսկ օգոստոսին՝ ևս 50 հազար։ [[1942]] թ. հունիսին և հոկտեմբերին հրեաների մեծամասնությունը Կրակովից տեղափոխվեց Բելժեց. [[1943]] թ. մարտին այնտեղ մնացած մոտ վեց հազար հրեաներ տեղափոխվեցին Պլաշուվ, իսկ մոտ երեք հազարը՝ Օսվենցիմ։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հոլոքոստ» էջից