«ԽՍՀՄ կազմավորում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:1924 ՀոթՔաթ գործիքով
չ մանր-մունր, oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Deklaracia SSSR.jpg|250px|մինի]]
'''ԽՍՀՄ–ի կազմավորումը''' սկսվեց [[Ռուսաստան]]ում քաղաքացիական պա­տերազմի ավարտից հետո ,երբ առաջ եկավ [[ՌԽԴՍՀ]]–ի և խորհրդային այլ հանրապետությունների միջև հա­րաբերությունների հստակեցման և պետական կարգի որոշման խնդիրը: խնդիրը։
 
ՌԽԴՍՀ–ի և խորհրդային հանրապետությունների միջև [[1920]]–[[1922]] թվականներին կնքվե­ցին արտաքին քաղաքականության, պաշտպանության և տնտեսական գործունեության բնագավառում համագործակցական պայմանագրեր:պայմանագրեր։ Խորհրդա­յին հանրապետություններն անկախ էին ,բայց ձևականորեն և այդ պայմանագրերը չէին ենթադրում նրանց իշխանության բարձրագույն մարմինների ենթակայությունը ՌԽԴՍՀ–ի կառավարու­թյանը:թյանը։ [[Խորհրդային Ռուսաս­տան]]ի ղեկավարության կարծիքով՝ Ռուսական կայսրության կազմում գտնվելու ընթացքում այդ պետու­թյունների ժողովուրդների միջև ձևավորվել էին պատմական, տնտե­սական և մշակութային հարաբերու­թյուններ,և այդ ամենը տրամաբանական էր դարձնում նրանց միավորումը:միավորումը։
== Առաջ քաշվող ծրագրերը ==
[[Պատկեր:Lenin.jpg|200px|մինի|աջից|Վլադիմիր Լենին]]
Խորհրդային հանրապետություննե­րի միավորումը պետք է իրագործվեր «վերևից»:։ [[Իոսիֆ Ստալին]]ն առաջ քաշեց «ինքնավարացման ծրագիրը»:։ Դրանով առաջարկում էր ինքնավար հանրապետությունների կարգավիճակով խորհրդային հանրա­պետություններն ընդգրկել ՌԽԴՍՀ–ի կազմի մեջ:մեջ։ [[Վլադիմիր Լենին]]ը դեմ էր այս ծրագրին,նա առաջ քաշեց [[Եվրոպա]]յի և [[Ասիա]]յի խորհրդային սոցիալիստական հանրապետու­թյունների միություն ստեղծելու գա­ղափարը:Վերջինիսղափարը։Վերջինիս համոզմամբ՝ դաշնային միավորումն ընդամենը միասնական պետության հասնելու անցումային փուլ էր:էր։ Ի վերջո [[Կենտկոմ]]ն ընդունեց դաշնային կառույց ունեցող պետու­թյան լենինյան տեսակետը:Շատտեսակետը։Շատ կարևոր էր անդրկովկասյան երեք հանրապետությունների խնդիրը:խնդիրը։
Լենինը պնդում էր, որ [[Հայաստան]]ը, [[Վրաստան]]ն ու [[Ադրբե­ջան]]ը ապագա Միության կազմի մեջ մտնեն Անդրկովկասյան դաշնության ձևով:ձևով։ [[Անդրկովկաս]]յան դաշնության ղեկավար մարմիններում ապահովելով Մոսկվային հավատարիմ կադրերի նշանակումը՝ խորհրդային կառա­վարությունը կարող էր ապահովել իր համար ընդունելի որոշումների կայացումը:կայացումը։ [[Մոսկվա]]յի հետևողական ճնշման արդյունքում [[1922]] թվականի [[մարտի 12]]–ին երեք անդրկովկասյան հանրապե­տությունները կնքեցին դաշնային միության պայմանագիր:պայմանագիր։ Արդյունքում ի հայտ եկավ Անդրկովկասի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Դաշնային Միությունը (ԱԽՍՀԴՄ):։ Նոր էր ձևավորվել ԱԽՍՀԴՄ–ն, երբ Մոսկվան արտա­հայտեց իր դժգոհությունը:դժգոհությունը։ Պարզվեց, որ պահանջվում էր ստեղծել ոչ թե հանրապետությունների դաշնային միություն, այլ միասնական դաշնային հանրապետություն:հանրապետություն։ [[1922]] թվականի [[դեկտեմբերի 13]]–ին հռչակվեց Անդրկովկասի Խորհրդային Դաշնային Սոցիալիս­տական Հանրապետությունը (ԱԽԴՍՀ) և ընդունվեց վերջինիս սահմանադրությունը:սահմանադրությունը։ Իսկ արդեն [[դեկտեմբերի 30]]–ին ստեղծվեց Խորհրդային Սո­ցիալիստական Հանրապետություն­ների Միությունը (ԽՍՀՄ), որի կազմի մեջ մտան ՌԽԴՍՀ–ն, [[Ուկրաինա]]կան ԽՍՀ–ն, Բելոռուսական ԽՍՀ–ն և Անդրկովկասի Խորհրդային Դաշնային Սոցիալիստական Հանրապետու­թյունը (ԱԽԴՍՀ):։
== ԽՍՀՄ ստեղծումը ==
[[Պատկեր:Stalin lg zlx1.jpg|200px|մինի|աջից|Իոսիֆ Ստալին]]
 
[[1924]] թվականի [[հունվարի 31]]–ին ընդունվեց ԽՍՀՄ առաջին սահմանադրությունը,բարձրագույն մարմին հռչակվեց ԽՍՀՄ Խորհուրդների համագումարը:համագումարը։ Բոլոր միու­թենական հանրապետություն­ները պահպանում էին անկախության ձևական դրսևորումները ներքին ինքնակառավարման գործերում:գործերում։ Իշխանության դաշնային մարմինների լիազորությունների շրջանակների մեջ մտնում էին միայն չորս բնագավառներ՝ արտաքին քաղաքականությունը, զինված ուժերը, կապի և հաղորդակ­ցության միջոցները:միջոցները։ ԽՍՀՄ–ում սոցիալիզմի կառուց­ման անհրաժեշտ նախապայմաններ համարվեցին արդյունաբերացումը, կոլեկտիվացումը և «մշակութային հեղափոխությունը»:։ [[1928]] թվականին [[ԽՍՀՄ]]–ը մուտք գործեց զարգացման նոր փուլ:փուլ։ Երկրում սկսվեց արդյունաբերացման գործընթացը:գործընթացը։ [[1929]] թվականին սկսվեց կոլեկտիվ տնտեսությունների համատարած ստեղծումը, որը զուգակցվում էր մասնավոր տնտեսությունների վերացմամբ:վերացմամբ։ Կոլեկտիվացումն իրագործվում էր հակաիրավական մեթոդներով:մեթոդներով։
[[Պատկեր:Coat of arms of the Soviet Union 1923–1936.svg|200px|մինի|ձախից|ԽՍՀՄ զինանշան]]
Արագացված մեթոդներով իրագործվում էին նաև մշակութային վերափոխումները:վերափոխումները։ Մեծ աշխատանք էր տարվում բնակչության գրագիտության մակարդակի բարձրացման ուղղու­թյամբ:թյամբ։ Արդեն [[1927]]–[[1928]] թվականներին գրագետ բնակչությունը կազմում էր քաղաքա­յին բնակչության 80%-ը, գյուղականի՝ մոտ 43%–ը:–ը։ [[1930]] թվականից մտցվեց պարտադիր տարրական կրթությունը:կրթությունը։ Մեծ ուշադրություն էր դարձվում նաև կադրերի պատրաստմանը:պատրաստմանը։ Այդ շրջա­նում կազմակերպվեց ու կայացավ խորհրդային գիտությունը:գիտությունը։ Սակայն դրա հետ մեկտեղ ներմուծվում էին պարտադիր ու կաղապարային դա­ տողություններ, կատարվում բռնի միջամտություններ ստեղծագործա­կան կյանքին:կյանքին։ Գործող գրաքննու­թյունը ոչ միայն բացառում էր որոշ ստեղծագործությունների տպագրումը, այլև հալածանքների ենթարկում դրանց հեղինակներին:հեղինակներին։
 
== Աղբյուրներ ==