«Զանգակատուն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Հետ է շրջվում 140412 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ 24.90.197.192 (քննարկում)
No edit summary
Տող 2.
[[Պատկեր:Էջմիածին.jpg|thumb|right|Էջմիածնի Մայր Տաճարը<br>Ձախից զանգակատունն է]]
 
'''Զանգակատուն'''- ճարտարապետական կառույց է եկեղեցուն կից կամ առանձին՝ զանգ կախելու համար:համար։
 
 
== Պատմությունը ==
Զանգակատները առաջացել են 4-ից 6-րդ դարերում, երբ առաջ եկան համեմատաբար մեծ, հատուկ կառույց պահանջող [[զանգ]]երը:երը։ 8-րդ դարից [[Գաղիա]]յի եկեղեցիների կենտրոնական մասի տանիքի վրա այդ նպատակով հարմարեցնում էին քառանկյուն[[ աշտարակ]]ներ:ներ։
 
Զանգակատները առաջացել են 4-ից 6-րդ դարերում, երբ առաջ եկան համեմատաբար մեծ, հատուկ կառույց պահանջող [[զանգ]]երը: 8-րդ դարից [[Գաղիա]]յի եկեղեցիների կենտրոնական մասի տանիքի վրա այդ նպատակով հարմարեցնում էին քառանկյուն[[ աշտարակ]]ներ:
 
 
== Հայկական զանգակատները ==
Հայոց եկեղեցին զանգի գործածությունը սկսել է 10-րդ դարի երկրորդ կեսից: Առաջին զանգակատները փայտյա քառանկյուն [[աշտարակ]]ներ էին, իսկ 13-րդ դարից 2-ից 3 հարկանի վեղարածածկ գմբեթավոր սյունակազմ ռոտոնդայով ավարտվող քարե կառույցներ ([[Գոշավանք]], [[Հաղպատ]],[[Սանահին]]):։ [[17-րդ դար]]ից տարածվում է եկեղեցու արևմտյան ճակատինկից (''հազվադեպ հարավային, օրինակ՝ [[Աղթամար]]ի [[Սուրբ Խաչ]]ի զանգակատունը [[1763]] թ.'') քառամույթ, սյունակազմ ռոտոնդայով ավարտվող տիպը ( [[Էջմիածնի Մայր Տաճար]] [[1653]]-[[1658]] թ.թ., [[Հռիփսիմե]] [[1880]] թ., [[Տաթև]] [[19-րդ դար]])։ Բացի այդ տիպերից տարածված է եղել նաև միայն սյունակազմ ռոտոնդայի կառուցումը եկեղեցու տանիքին։
 
դարից տարածվում է եկեղեցու արևմտյան ճակատինկից (''հազվադեպ հարավային, օրինակ՝ [[Աղթամար]]ի [[Սուրբ Խաչ]]ի զանգակատունը [[1763]] թ.'') քառամույթ, սյունակազմ ռոտոնդայով ավարտվող տիպը ( [[Էջմիածնի Մայր Տաճար]] [[1653]]-[[1658]] թ.թ., [[Հռիփսիմե]] [[1880]] թ«, [[Տաթև]] [[19-րդ դար]]): Բացի այդ տիպերից տարածված է եղել նաև միայն սյունակազմ ռոտոնդայի կառուցումը եկեղեցու տանիքին:<br>Ի տարբերություն [[Արևմտյան Եվրոպա]]յի զանգակատների, որոնք վերձիգ դոմինանտի նշանակություն ունեն, հայկական զանգակատները համակառույցի ընդհանուր կոմպոզիցիայում (հորինվածքով, չափով, դիրքով) ենթարկվում . լրացնում են գլխավոր կառույցը՝ Մայր Եկեղեցին:Եկեղեցին։
 
Հայոց եկեղեցին զանգի գործածությունը սկսել է 10-րդ դարի երկրորդ կեսից: Առաջին զանգակատները փայտյա քառանկյուն [[աշտարակ]]ներ էին, իսկ 13-րդ դարից 2-ից 3 հարկանի վեղարածածկ գմբեթավոր սյունակազմ ռոտոնդայով ավարտվող քարե կառույցներ ([[Գոշավանք]], [[Հաղպատ]],[[Սանահին]]):17-րդ
դարից տարածվում է եկեղեցու արևմտյան ճակատինկից (''հազվադեպ հարավային, օրինակ՝ [[Աղթամար]]ի [[Սուրբ Խաչ]]ի զանգակատունը [[1763]] թ.'') քառամույթ, սյունակազմ ռոտոնդայով ավարտվող տիպը ( [[Էջմիածնի Մայր Տաճար]] [[1653]]-[[1658]] թ.թ., [[Հռիփսիմե]] [[1880]] թ«, [[Տաթև]] [[19-րդ դար]]): Բացի այդ տիպերից տարածված է եղել նաև միայն սյունակազմ ռոտոնդայի կառուցումը եկեղեցու տանիքին:<br>Ի տարբերություն [[Արևմտյան Եվրոպա]]յի զանգակատների, որոնք վերձիգ դոմինանտի նշանակություն ունեն, հայկական զանգակատները համակառույցի ընդհանուր կոմպոզիցիայում (հորինվածքով, չափով, դիրքով) ենթարկվում . լրացնում են գլխավոր կառույցը՝ Մայր Եկեղեցին:
 
{{commons|Bell towers|Զանգակատուն}}