«Ոչխարաբուծություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Ոչխար.jpg|մինի|Վեր նայող ոչխար Արա լեռում արածելիս]]
'''Ոչխարաբուծություն''', անասնապահության ճյուղ, զբաղվում է ոչխարների բուծմամբ՝ [[Բուրդ|բուրդ]], միս, կաթ, ոչխարենի, գառնենի, ճարպ ստանալու համար։ Ժողտնտեսության համար առավել կարևոր նշանակություն ունի բուրդը, որը իր տեխնիկական արժեքավոր հատկանիշներով (ամրություն, առաձգականություն, ոլորվածություն, մանվածություն և այլն) գործվածքների, տրիկոտաժի, մահուդի, գորգի, թաղիքի և այլնի արտադրության լավագույն հումք է։ Ոչխարենուց (մորթուց) պատրաստում են մուշտակ և մորթեղեն, գառնենուց (նորածին գառների մորթուց) վերարկու, գլխարկ, օձիք և այլն։ Միսը բարձրորակ սննդամթերք է ԽՍՀՄ-ում՝ տարեկան արտադրված մսի 9-11, առանձին շրջաններում՝ մինչև 50, [[ՀԽՍՀ]]-ում՝ 25%), իսկ կաթի վերամշակումից ստանում են պանիր և այլ կաթնամթերքներ։ Ըստ ստացվող հիմնական արտադրանքի ոչխարաբուծությունը ստորաբաժանվում է նրբագեղմ, կիսանրբագեղմ, կիսակոպտաբուրդ, կոպտաբուրդ ուղղությունների։ Վերջին ուղղությունն իր հերթին բաժանվում է մուշտակատու, մորթատու, մսաճարպատու, մսաբրդակաթնատու տիպերի։ Ոչխարաբուծությամբ մարդն սկսել է զբաղվել վաղ ժամանակներից։ Դեռևս մ․ թ․ 1,5 հազար տարի առաջ Միջին Ասիայի տարբեր շրջաններում բուծվել են կոպտաբուրդ ոչխարներ (հիմնականում կարակուլյան ցեղի նախահայրերը)։ Մ․ թ․ 800—900800-900 տարի առաջ Փոքր Ասիայի երկրներում հայտնի են եղել նրբագեղմ ոչխարներ (ժամանակակից նրբագեղմների նախահայրերը)։ Մինչե 18-րդ դարի սկիզբը նրբագեղմ ոչխարաբուծությունը կենտրոնացված էր Իսպանիայում, իսկ հետագայում այն լայնորեն տարածվել է այլ երկրներ։ Կիսանրբագեղմ ոչխարաբուծությունը նույնպես ծագել է [[Միջին Ասիայում։Ասիա]]յում։ 18-19-րդ դարերում Անգլիայում բուծվել է բարձրամթերատու և վաղահաս կիսանրբագեղմ 80 ցեղ։ Ավելի ուշ վաղահաս կիսանրբագեղմ ոչխարներ սկսեցին ստանալ նաև [[Հարավային ԱմերիկայումԱմերիկա]]յում, [[Նոր ԶելանդիայումԶելանդիա]]յում, [[ԱՄՆ]]-ում, Կանադայում[[Կանադա]]յում և այլն։ Ռուսաստանում[[Ռուսաստան]]ում նրբայում, նրբագեղմը՝ Ֆրանսիայում[[Ֆրանսիա]]յում, Ռումինիայում[[Ռումինիա]]յում, Հունգարիայում[[Հունգարիա]]յում և այլն։ Չինաստանում[[Չինաստան]]ում և Մոնղոլիայում[[Մոնղոլիա]]յում բուծվում են հիմնականում կոպտաբուրդ ոչխարի ցեղեր, Աֆղանստանում[[Աֆղանստան]]ում և [[Հարավային ԱֆրիկայիԱֆրիկա]]յի երկրներում զարգացած է կարակուլաբուծությունը։