«Իզոտոպներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:CNO Cycle.svg|մինի]]
'''Իզոտոպներ''' ({{lang-grc|ισος}} — «հավասար», «նույն», и {{lang-grc2|τόπος}} — «տեղ»), որևէ [[քիմիական տարր]]ի [[ատոմ]]ների (և [[Միջուկ (ատոմ)|միջուկների]]) տարատեսակ, որոնք ունեն ատոմների (կարգային) նույն թիվը, միևնույն ժամանակ տարբեր զանգվածային թիվ։ Անվանումը կախված է նրանից, որ ատոմի բոլոր իզոտոպերը զբաղեցնում են նույն տեղը(նույն վանդակը) [[Մենդելեևի պարբերական համակարգ|Մենդելեևի աղուսակ]]ում։ Ատոմի [[քիմիական հատկություն]]ները կախված են ատոմի էլեկտրոնային կառուցվածքից,որը իր հերթին որոշվում է հիմնական ատոմալան թվով Z(այսինքն միջուկում [[պրոտոն]]ների թվով)և համարյա կախված չէ զանգվածային թվից A (այսինքն պրոտոնների Z և նեյտրոնների N ընդհանուր գումարին)։ Նույն տարրի բոլոր իզոմերները ուեն միջուկի միևնույն լիցք, տարբերվում են միայն [[նեյտրոն]]ների թվով։ Սովորաբար իզոտոպը նշանակվում է քիիական տարրով, որին պատկանում է, ավելացնելով վերին ձախ ինդեքսով, որը հանդիսանում է զանգվածային թիվը (օր.<sup>12</sup>C,<sup>222</sup>Rn)։ Կարելի է նաև գրել տարրի անվանումը` գծիկով ավելացնելով համապատասխան ատոմային զանգվածի թիվը (օրինակ` ածխածին-12, ռադոն-222)։ Կան իզոտոպներ որոնք ուեն սեփական ահունը (օր. դեյտերիում,ակտիոնիում)։
Իոտոպերի որոշ օրինակներ <sup>16</sup><sub>8</sub>O, <sup>17</sup><sub>8</sub>O, <sup>18</sup><sub>8</sub>O-թթվածնի երեք ստաբլ իզոմերները։
 
== Տերմինաբանությունը ==
[[IUPAC]]-ի հիմանական տերմինը որը բնութագրում է միևնույն քիմիական տարրի անոմները որոնք ունեն միրնույն ատոմնային զանգվածը հանդիսանում է [[նուկլեիդ]]ը, իսկ իզոտոպներ տերմինը կիրառվում է միրնույն տարրի նուկլեիդների հանրագումարին անվանելու համար։ Իզոտոպեր տերմինը ընդունվել է որպես հոգնակի, քանի որ համեմատության համար անհրաժեշտ է ամենաքիչը երկու ատոմ։ Հետագայում, կիրառություն գտավ նաև եզակի թվով իզոտոպ տերմինը։ Բացի դրանից հոգնակիով տերմինը կիրառվում է ատոմների ցանկացացցանկացած քանակի նուկլեիդների հանրագումարի համար, և ոչ միյայն մեկ տարրի համար, որը իհարկե ոչ կոռեկտ է։ Ներկայումս միջազգային գիտական կազմակերպությունների մոտեցումները չեն համընկնում, տերմինի միանշանակության վերաբերյալ և իզոտոպ տերմինը շարունակում է լայն կիրառություն ունենալ այդ թվում IUPAC-ի պաշտոնական նյութերում։ Դա ևս մի օրինակ է, որըորն ի իսկզբանեսկզբանե նպատակադրված տերմինի միտքը չի համապատասխանում ատոմին բնութագրելու համար օգտագործվող դեպքերը։
 
== Իզոտոպերի բացահայտման պատմությունը ==