«Հաշվարկման համակարգ (ֆիզիկա)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Հաշվարկման համակարգ''', որևէ մարմնի հետ կապված [[կոորդինատների համակարգ]]ի և ժամանակի ընթացքը նշող գործիքի՝ [[ժամացույց]]ի համախումբ: համախումբ։

Հաշվարկման մարմինը, որի նկատմամբ դիտարկվում է այլ մարմինների կամ [[նյութական կետ]]երի շարժումը, ընտրվում է ըստ նպատակահարմարության. օրինակ, հաշվարկման մարմին կարող է լինել աշխատասեղանը, որևէ բնակավայր, Երկիրը, Արեգակը, Գալակտիկայի կենտրոնը և այլն:այլն։ Մարմինների կամ, ավելի լայն առումով, պատահարների տարածաժամանակային բնութագիրը որոշվում է 4 թվերով՝ տեղը նշող տարածական 3 կոորդինատներով՝ x, y, z և ժամացույցի t ցուցմունքով (ժամանակային կոորդինատ)։ x, y, z, t չորս թվերի բազմությունը ըստ էության կազմում է իրական քառաչափ տարածաժամանակային ամբողջությունը՝ քառաչափ տարածությունը: տարածությունը։

Այն հաշվարկման համակարգը, որում տեղի ունի [[Նյուտոնի օրենքներ|Նյուտոնի առաջին օրենք]]ը, կոչվում է հաշվարկման իներցիալ համակարգ:համակարգ։ Իներցիալ հաշվարկման համակարգի նկատմամբ ուղղագիծ և հավասարաչափ շարժվող յուրաքանչյուր համակարգ դարձյալ իներցիալ է:է։ [[Հարաբերականության հատուկ տեսություն]]ը գործ ունի միայն իներցիալ հաշվարկման համակարգերի հետ: հետ։

Իներցիալ հաշվարկման համակարգերի նկատմամբ արագացումով շարժվող հաշվարկման համակարգը կոչվում է հաշվարկման ոչ իներցիալ համակարգ:համակարգ։ Այդպիսի համակարգում տեղի չունի Նյուտոնի առաջին օրենքը, որովհետև առաջանում են «թվացող» ուժային ([[գրավիտացիա|գրավիտացիոն]]) դաշտեր, որոնք միշտ ազդում են մարմինների վրա:վրա։ [[Հարաբերականության ընդհանուր տեսություն]]ում հաշվարկման համակարգը կարող է լինել կամայական:կամայական։ Աակայն այստեղ բնության օրենքները ձևակերպվում են այնպես, որ բոլոր հաշվարկման համակարգերում ունենում են մաթեմատիկական հավասարումների միևնույն տեսքը ([[թենզոր|տենզորական]] հավասարումներ են): ։

Կոորդինատների համակարգի ընտրությունը պայմանավորված է խնդրի բնույթով:բնույթով։ Հաշվարկման համակարգի իներցիալ լինելու պայմանը բավարարվում է երկնային մարմիններից բավականաչափ մեծ հեռավորությունների վրա, երբ կարելի է անտեսել գրավիտացիոն դաշտը:դաշտը։ Այս դեպքում տարածությունը համասեռ է և իզոտրոպ, ուստի ամենահարմարը ուղղանկյուն դեկարտյան կոորդինատների համակարգն է:է։ Միևնույն պատահարի x, y, z, է տարածաժամանակային կոորդինատները իներցիալ հաշվարկման համակարգերում կապված են [[Լորենցի ձևափոխություններ]]ով:ով։

[[Լույսի արագություն]]ից շատ փոքր հարաբերական արագությունների դեպքում դրանք վերածվում են Գալիլեյի ձևափոխությունների, և այդ մոտավորությամբ պատահարների է ժամանակը բոլոր հաշվարկման համակարգերում միևնույնն է:է։