«Վերին ծնոտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (39) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Gray158.png|thumb|Վերին ծնոտ (լատ. maxilla) աջ կողմի տեսքը արտաքուստ]]
'''Վերին ծնոտ''' ({{lang-lat|maxilla}}) զույգ, բարդ կառուցվածքով ոսկր է, որը պայմանավորված է նրա բազմազան ֆունկցիաներով:ֆունկցիաներով։ Վերին ծնոտը մի կողմից մասնակցում է քթի խոռոչի և ակնակապիճի կազմությանը, մյուս կողմից կազմում է բերանի և քթի խոռոչների միջնապատը, մասնակցում է ծամիչ ապարատի ֆունկցիային:ֆունկցիային։
 
==Կառուցվածք==
Վերին ծնոտը բաղկացած է մարմնից և չորս ելուստներից՝ ճակատային, ատամնաբնային, քմային և այտային:այտային։
 
===Մարմնի կառուցվածքը===
Ա. Մարմինն (corpus) իր մեջ պարունակում է մեծածավալ ծնոտային կամ հայմորյան ծոցը (sinus maxillaris s antrum Highmori), որն իր լայն ծնոտային բացվածքով (hiatus maxillaris) բացվում է քթի խոռոչի մեջ:մեջ։ Մարմինն ունի 4 մակերես՝ դիմային, ստորքունքային, քթային և ակնակապճային:ակնակապճային։
 
Առաջային երեսը (facies anterior) գոգավոր է, դեպի վար դառնում է ատամնաբնային ելունի արտաքին երես, որի վրա նկատվում են մի շարք ատամնաբնային բարձրություններ, որոնք համապատասխանում են ատամնաշարի արմատներին:արմատներին։
 
Վերին ծնոտի առաջային երեսը դեպի վեր ակնակապճից բաժանվում է ստորակնակապճային եզրով(margo infroorbitalis):։ Նրանից անմիջապես ցած տեսնում ենք ստորակնակապճային անցքը(foramen infraorbitale):։ Անցքի միջով ակնակապճից դուրս են գալիս համանուն զարկերակն ու նյարդը:նյարդը։ Առաջային երեսի միջային սահմանը քթային կտրուճն է (incisura nasalis), որի եզրը դուրս է ցցվում դեպի առաջ կազմելով spina nasalis anterior:anterior։
 
Ստորքունքային երեսը (facies infratemporalis) առաջային երեսից բաժանված է այտային ելունով:ելունով։ Այս երեսը կոր է, դարձած է դեպի ստորքունքային և թևաքմային փոսերը, նրա վրա կան մի քանի մանր անցքեր՝ վերին ծնոտի մեծ սեղանատամները գնացող նյարդերի և անոթների համար:համար։ Ստորին-հետին, ավելի ցցված մասը կոչվում է ծնոտային թումբ(tuber maxillae):։
 
Քթային երես (facies nasalais) դարձած է դեպի քթի խոռոչը և վարում դառնում է քմային ելունի վերին երես:երես։ Քթային խեցիների համար նրա վրա նկատելի են 2 կատարներ՝ միջին (crista ethmoidalis) և ստորին (crista conchalis):։
 
Ճակատային ելունից հետ նկատվում է արցունքային ակոսը (sulcus lacrimalis) , որը հպվելով արցունքոսկրին և ստորին խեցուն, դառնում է արցունքաքթային խողովակ (canalis nasolacrimalis):։ Այս խողովակը հաղորդակցություն է սահմանում ակնակապճի և քթի ստորին անցուղու միջև:միջև։ Է՛լ ավելի հետ կա մի մեծ անցք՝ վերին ծնոտի բացվածքը (hiatus maxillaris), որը տանում է դեպի ծնոտային ծոցը:ծոցը։ Ամբողջական գանգի վրա այս բացվածքը որոշ չափով փոքրանում է, որովհետև այն ծածկվում է արցունքոսկրի, մաղոսկրի, քմոսկրի և ստորին խեցու մասերով:մասերով։
 
Ակնակապճային հարթ և տափակ երեսը (facies orbitalis) եռանկյունաձև է:է։ Նրա միջային եզրին, ճակատային ելունից հետ գտնվում է արցունքային կտրուճը (incisura lacrimalis) , որի մեջ է մտնում արցունքոսկրը:արցունքոսկրը։ Արցունքային կտրուճից հետ ակնակապճային մակերեսի եզրը կարանվում է մաղոսկրի ակնակապճային թիթեղի հետ:հետ։ Հետին հարթ եզրն ազատ է և սահմանում է ստորին ակնակապճային ճեղքը:ճեղքը։ Ստորակնակապճային խողովակից դուրս են գալիս ատամնաբնային խողովակները (canales alveolares) այն անոթների և նյարդերի համար, որոնք ծնոտի առաջային պատի հաստության միջով գնում են դեպի առջևի ատամները:ատամները։
 
===Ելուններ===
 
Բ. Ելուններ։
Բ. Ելուններ:
#Ճակատային ելունը (processus frontalis) բարձրանում է վեր և քթաճակատային ատամնաձև կարանի միջոցով միանում է ճակատոսկրի pars nasalis-ին:ին։ Նրա դրսային երեսը առաջային արցունքային կատարով (crista lacrimalis anterior), որը դեպի վար դառնում է margo infraorbitalis, բաժանվում է երկու մասի:մասի։ Իր հետին եզրով ճակատային ելունը միանում է արցունքոսկրին և նրա հետ միասին կազմում արցունքապարկի փոսը (fossa sacci lacrimalis):։
#Ատամնաբնային ելուն (processus alveolaris) , աղեղնաձև է, իր ստորին եզրի վրա կրում է վերին ութը ատամների ատամնաբները:ատամնաբները։ Ատամնաբներն իրարից բաժանված են խտրոցներով:խտրոցներով։
#Քմային ելունը (processus palatium) միջին կարանով միանում է մյուս կողմի ելունին և կազմում կարծր քիմի՝ մեծ մասը:մասը։ Միջին կարանի երկայնքով, դեպի քիթը դարձած երեսով անցնում է քթային կատարը (crista nasalis):։ Քթային կատարի առաջային ծայրի մոտ ելունի վերին երեսին նկատվում է մի անցք, որը տանում է դեպի կտրիչային խողովակը (canalis incisivus):։ Քմային ելուստի վերին երեսը հարթ է, իսկ ստորինը, որ դարձած է դեպի բերանի խոռոչը, անհարթ է և կրում է երկայնական ակոսներ, նյարդերի ու անոթների համար:համար։ Նրա առջևի մասում հաճախ նկատվում է կտրիչային կարանը, որը կտրիչային անցքից գնում է մտնում շնատամի ու հարևան կտրիչի արանքը:արանքը։ Կենդանիների կտրիչային ոսկրը առանձին է, իսկ մարդը հազվադեպ է ունենում այն:այն։
#Այտային ելունը (processus zygomaticus) եռանկյունաձև է:է։ Նրա վերին դրսային անհարթ մակերեսը միանում է այտոսկրին:այտոսկրին։ Ելունի ստորին եզրը շարունակվում է վերին ծնոտի մարմնի կողմնային երեսի վրա, դեպի առանձին մեծ աղորիքը և ծառայում է իբրև նեցուկ, որի միջոցով ծամելիս ճնշումը փոխադրվում է այտոսկրին:այտոսկրին։
 
== Աղբյուրներ ==
* [http://www.webmedinfo.ru/anatomiya-cheloveka-prives-m-g-lysenkov-n-k-bushkovich-v-i.html Анатомия человека. Привес М.Г., Лысенков Н.К., Бушкович В.И.]
 
[[Կատեգորիա:Գանգ]]