}}
'''Գելզենկիրխենը''' ({{lang-de|Gelsenkirchen}}) քաղաք է [[Գերմանիա|Գերմանիայի]]յի [[Հյուսիսային Ռեյն Վեսթֆալիա]] հողում, գտնվում է [[Ռուրի]] հյուսիսային հատվածում:հատվածում։ Քաղաքի բնակչությունը մոտ 258 հազար է: է։
Գելզենկիրխենն առաջին անգամ հիշատակվել է 1150 թվականին:թվականին։ Այն մինչև 19-րդ դարը փոքր գյուղ էր:էր։ Արդյունաբերական հեղափոխության շրջանում քաղաքը սկսեց աճել:աճել։ 1840 թվականին, երբ քաղաքում սկսեց ածխի արդյունահանումը, Գելզենկիրխենում 6000 մարդ էր բնակվում:բնակվում։ 1900 թ. քաղաքի բնակչության թիվը հասավ 138 հազարի: հազարի։
20-րդ դարում Գելզենկիրխենը [[Եվրոպա|Եվրոպայի]]յի ածուխ արդյունահանող ամենակարևոր քաղաքներից մեկն էր:էր։ 1928 թվականին քաղաքին են ձուլվել մոտակա Բյուեր և Հորստ քաղաքները: քաղաքները։
[[Նացիստական Գերմանիա|Նացիստական]] իշխանության տարիներին Գելզենկիրխենն ածխի արդյունաբերության և նավթի վերամշակման կենտրոն էր, այդ պատճառով [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի տարիներին ռմբակոծության է ենթարկվել դաշնակից ուժերի կողմից: կողմից։
== Աշխարհագրություն ==
=== Հին և միջին դարեր ===
Գելզենկիրխենի տարածքում մ.թա. ավելի քան 1000 տարի առաջ՝ [[Բրոնզե դար|Բրոնզե դարում]]ում, Էմշեր գետից հյուսիս ընկած բլրի վրա բնակվել են մի շարք գերմանական ցեղեր:ցեղեր։ Ավելի ուշ այդ հողեր են մտել հռոմեացիները:հռոմեացիները։ Մ.թ. 8-րդ դարի սկզբին տարածքը բնակեցրել են սաքսերը: սաքսերը։
Գելզենկիրխենի մեջ մտնող Buer շրջանն առաջին անգամ հիշատակվում է 1003 թվականին Puira ձևով [[Հերիբերտ ֆոն Քյոլնի]] փաստաթղթերում:փաստաթղթերում։
== Բնակչություն ==
Գելզենկիրխենի բնակչությունը վերջին մի քանի տարիներին մոտ 260 հազար է:է։ 2000 թվականին քաղաքում բնակվում էր 278 596 մարդ, 1970 թվականին՝ մոտ 350 հազար: հազար։
2009 թվականի դրությամբ Գելզենկիրխենի բնակչության թիվը կազմել է 259 700, որից 27%-ը կամ 71 000 հոգի գերմանական ծագում չունեն:չունեն։ Քաղաքի թուրքական համայնքը կազմում է բնակչության 15% կամ 40 հազար հոգի:հոգի։ Նախկին [[Հարավսլավիա|Հարավսլավիայից]]յից ժամանածների թիվը 9000 է, [[Լեհաստան|Լեհաստանից]]՝ից՝ 4000:4000։
=== Ժողովրդագրական զարգացում ===
== Սպորտ ==
Գելզենկիրխենը [[Բունդեսլիգա|Բունդեսլիգայում]]յում ներկայացնում է [[Շալկե 04]] ֆուտբոլային ակումբը:ակումբը։ Ակումբն իր տնային խաղերն անց է կացնում [[Վելտինս Արենա]] մարզադաշտում:մարզադաշտում։ Այն ընդունել է [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2006|2006 թվականի ֆուտբոլի Աշխարհի առաջնության]] մի շարք հանդիպումներ: հանդիպումներ։
Ֆուտբոլիստներ [[Իլքայ Գյունդողանը]], [[Մեզութ Օզիլ|Մեզութ Օզիլը]]ը և [[Մանուել Նոյեր|Մանուել Նոյերը]]ը Գելզենկիրխենում են ծնվել: ծնվել։
== Քույր քաղաքներ ==
|