«Մորգան Ֆրիման»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 31.
 
'''Մորգան Ֆրիման''' ({{lang-en|''Morgan Freeman''}}, ծնվ.՝ հունիսի 1, 1937թ.), ամերիկացի դերասան, կինոռեժիսոր, օդագնաց և հաղորդավար։
<ref>[http://books.google.am/books?id=l74eAQAAMAAJ&dq=%22+my+father+was+Morgan+Porterfield+Freeman,+but+they+forgot+to+give+me+a+middle+name%22&q=Morgan+Porterfield+Freeman&redir_esc=y Interview (archived via Google Books), The New Yorker, July 3, 1978. Freeman: "[My grandmother] had been married to Morgan Herbert Freeman, and my father was Morgan Porterfield Freeman, but they forgot to give me a middle name."]</ref>
Ֆրիմանը նոմինացվել է «Էքըդըմի» մրցանակաբաշխությանը ({{lang-en|Academy Award}})«Փողոցային տղան» ({{lang-en|Street Smart}}), «Միս Դեյզի վարորդը» ({{lang-en|Driving Miss Daisy}}), «Փախուստ Շոուշենկից» ({{lang-en|The Shawshank Redemption and Invictus}}), ֆիլմերում իր դերակատարման համար և [[2005]] թվականին հաղթել է «[[Օսկար]]» մրցանակ ՝ որպես լավագույն օժանդակող դերասան «Միլյոնանոց փոքրիկը» ({{lang-en|Million Dollar Baby}}) ֆիլմում: Նա նաև հաղթել է «Ոսկե Գլոբուս» և «Սքրին էկթորս գայդ» Մրցանակ ({{lang-en|Screen Actors Guild}}): Ֆրիմանը հայտնվել է մի շարք այլ հիթային ֆիլմերում ինչպիսիք են օրինակ՝ «Չներվածը» ({{lang-en|Unforgiven}}), «Փառք» ({{lang-en|Glory}}), «Ռոբին Հուդը:Գողերի արքայազնը» ({{lang-en|Robin Hood: Prince of Thieves}}), «Յոթ» ({{lang-en|Seven}}), «Բախում անդունդի հետ» ({{lang-en|Deep Impact}}), «Վախի գինը» ({{lang-en|The Sum of All Fears}}), «Ամենակարող Բրյուսը» ({{lang-en|Bruce Almighty}}), «Եվ եկավ սարդը» ({{lang-en|Along Came a Spider}}), «Սև ասպետ: Լեգենդի վերածնունդը» ({{lang-en|The Dark Knight trilogy}}), «Ջեյն Մարչ» ({{lang-en|March of the Penguins}}), «Լեգո ֆիլմ» ({{lang-en|The Lego Movie}}): Նա հայտնի է իր տարբերվող խորը, սլացիկ ձայնով: Նա իր առաջին ընդմիջումն արել է «Էներգիայի ընկերությունը» սերիալի ժամանակ ({{lang-en|The Electric Company}}), որպես նկարահանման մի մաս։
 
== Վաղ կյանքը ==
[[Պատկեր:Morgan Freeman y Paz Vega en Madrid 01.jpg|մինի|ձախից|Մարգան Ֆրիմանը և Պազ Վեգան [[Մադրիդ]]ում]]
Մորգան Ֆրիմանը ծնվել է [[1937]] թվականի հունիսի 1-ին Մեմֆիսում: Նա ուսուցչուհի Մայմե Էդնայի և վարսահարդար Մորգան Պորտերֆիլդ Ֆրիմանի որդին է, ով մահացավ [[1961]] թվկանաին քրոնիկական հիվանդությունից:<ref>[http://www.pbs.org/wnet/aalives/profiles/freeman.html "Morgan Freeman". African American Lives 2. PBS. Retrieved July 13, 2011.]</ref> Նա ունի երեք մեծ եղբայրներ: Համաձայն DNA վերլուծության Ֆրիմանի նախնիներից ոմանք եղել են [[Նիգերիա]]յից: Մորգանին որպես որբ ուղարկում են [[Միսիսիպի]] իր տատիկ պապիկի մոտ։ <ref>[ http://www.filmreference.com/film/24/Morgan-Freeman.html Morgan Freeman biography, FilmReference.com.]</ref><ref>[http://www.hellomagazine.com/profiles/morgan-freeman/ Profiles: Morgan Freeman, Hello]</ref><ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/Inside_the_Actors_Studio Inside the Actors Studio, Season 11, Episode 10. Original air date: January 2, 2005.]</ref> Նա իմ մանկության տարիներին հաճախ է տեղափոխվել տարբեր վայրեր՝ Գրինվիչ, Միսիսիպի, Ինդիանա և վերջապես Չիկագո Իլինոյս։
 
Ֆրիմանի առաջին դերասանական ելույթը եղել է 9 տարեկանում, երբ նա դպրոցական ներկայացման մեջ խաղաց գլխավոր դեր։ Հետո նա սկսեց հաճախել Բրոդ Սթրիթ–ի ավագ դպրոցը, որը այժմ ծառայում է որպես նախակրթական դպրոց Միսիսիպիում։ <ref>[http://movies.nytimes.com/person/90514/Morgan-Freeman/biography "Morgan Freeman: Full Biography," All Movie Guide, via New York Times.. Retrieved October 9, 2012.]</ref> 12 տարեկան հասակում նա հաղթեց նահանգային դրամա մրցույթում, իսկ Բրոդ Սթրիթ ավագ դպրոցում նա հանդես եկավ Թեննեսսի ռադիո հաղորդաշարում։
1995 թվականին նա ավարտեց Բրոդ Սթրիթի ավագ դպրոցը և մերժեց Ջեքսոն Սթեյթ դրամատիկ Համալսարանի մասնակի կրթաթոշակի հրավերը, փոխարենը ընտրելով Միացյալ Նահանգների օդային ուժերի զինվորագրումը։ <ref>[http://www.highbeam.com/doc/1G2-3444700497.html "Freeman, Morgan". Thomson Gale – via HighBeam Research (subscription required). January 1, 2006. Retrieved September 8, 2012.]</ref> Ֆրիմանը ծառայեց Միացյալ Նահանգների օդային ուժերում, որպես ԱՄՆ օդային ուժերի ավտոմատ հետապնդող ռադարների վերանորոգող և դարձավ առաջին կարգի օդաչու:<ref>[http://airforce.togetherweserved.com/usaf/servlet/tws.webapp.WebApps?cmd=ShadowBoxProfile&type=Person&ID=119477]</ref>
 
Ռազմականում 5 տարի ծառայելուց հետո, նա տեղափոխվեց Կալիֆորնիա՝ [[Լոս Անջելես]], որտեղ նա դերասանական վարպետության դասերի մասնակցել Պասադենա դրամատիկական թատրոնում, իսկ [[1960]]-ական թվականներին [[Սան Ֆրանցիսկո]]յում պարի դասերի է հաճախել: [[Լոս Անջելես]]ի քոլեջում նա աշխատել է որպես պատճենահանող:<ref>[http://www.imdb.com/name/nm0000151/ Morgan Freeman at the Internet Movie Database]</ref>
Այս շրջանում Ֆրիմանը նաև ապրել է Նյու Յորք քաղաքում՝ [[1964]] թվականի աշխարհի տոնավաճառին աշխատելով որպես պարող, ինչպես նաև Սան Ֆրանցիսկոյում, որտեղ նա թատրոնիի երաժշտական խմբի անդամ էր: Նա հանդես եկավ «Թագավորական որսը արևի համար» ֆիլմում որպես տուրիստական գործակալ, ինչպես նաև [[1965]] թվականին հայտնվեց «Վաշխառու» ֆիլմում: [[1967]] թվականին «Դեպի Բրոդվեյ» ֆիլմի շնորհիվ տեղի ունեցավ Ֆրիմանի դեբյուտը:
<ref>[http://www.talktalk.co.uk/entertainment/film/biography/artist/morgan-freeman/biography/87 Morgan Freeman Biography. tiscali.co.uk]</ref>
 
Նա շարունակեց ներգրավվել թատերական գործում և [[1980]] թվականին ստացավ «Օբի» մրցանակ ({{lang-en|Obie Award}}) «Կորիոլան» ֆիլմում ({{lang-en|Coriolanus}}) գլխավոր դերի համար: [[1984]] թվականին նա ստացավ իր երկրորրդ «Օբի» մրցանակը «Էդիպը գաղութում» ֆիլմում ({{lang-en|The Gospel at Colonus}}) իր քարոզչի դերի համար: Ֆրիմանը նաև հաղթել է «Դրամա դեսք» ({{lang-en|Drama Desk Award}}) և «Քլերենս Դերվենթ» մրցանակները ({{lang-en|Clarence Derwent Award}}) «Նրա սիրտը» ֆիլմում ({{lang-en|The Mighty Gents}}) իր հարբեցողի դերի համար: Նա ստացավ իր երրորդ «Օբի» մրցանակը «Միս Դեյզիի Վարորդը» ֆիլմում ({{lang-en|Driving Miss Daisy}}) մի հրեա այրու վարորդի դեր խաղալով, որը հայտնվեց էկրանին [[1989]] թվականին:<ref>[http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1994/04_jury_1994/04_Jury_1994.html "Berlinale: 1994 Juries". berlinale.de. Retrieved June 9, 2011.]</ref>
 
== Կարիերա ==
=== Դերասանական կարիերա ===
[[Պատկեր:Morgan Freeman (2105879517).jpg|մինի|Մորգան Ֆրիմանը 1990 թվականի «Էքըդըմի» մրցանակաբաշխության ժամանակ]]
Չնայած նրա առաջին ներդրումը ֆիլմարտադրությունում [[1971]] թվականին էր «Ով է ասել թե ես չեմ կարող զբոսնել ծիածանի վրայով» ֆիլմով ({{lang-en|Who Says I Can't Ride a Rainbow?}}), բայց Ֆրիմանը հայտնի դարձավ, երբ խաղաց «Ուրիշ աշխարհ» սերիալում ({{lang-en|Another World}}) և «Լրտեսների երեխաները 4D» ֆիլմում ({{lang-en|PBS kids'}}):
[[1980]]-ականների մեջտեղում Ֆրիմանը սկսեց խաղալ ավելի կարևոր աջակցող դերեր մի շարք խաղարկային ֆիլմերում, վաստակելով իմաստության պատկերողի և հայրական կերպարների հեղինակություն: <ref>[http://www.talktalk.co.uk/entertainment/film/biography/artist/morgan-freeman/biography/87 Morgan Freeman Biography. tiscali.co.uk]</ref> Երբ նա հանրաճանանչ դարձավ, նա շարունակեց առաջ գնալ և ստանձնեց ավելի կարևոր դերեր ինչպես օրինակ վարորդ Հոկի դերն էր «Միս Դեյզիի վարորդը» ֆիլմում ({{lang-en|Driving Miss Daisy}}) և սերժանտ մայոր Ռոուլինսի դերը «Փառք» ֆիլմում ({{lang-en|Glory}}) (երկուսն էլ [[1989]] թվականին): [[1994]] թվականին նա մարմնավորեց Ռեդին՝ հատուցող դատապարտյալի «Փախուստ Շոուշենկից» ֆիլմում: Այդ նույն տարին Ֆրիմանը դարձավ Բեռլինի 44-րդ միջազգային ֆիլմերի փառատոնի ժուրիներից մեկը:<ref>[http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1994/04_jury_1994/04_Jury_1994.html "Berlinale: 1994 Juries". berlinale.de. Retrieved June 9, 2011.]</ref>
 
Նա նաև նկարահանվեց այնպիսի ֆիլմերում ինչպիսիք են «Ռոբին Հուդը: Գողերի արքայազնը» ({{lang-en|Robin Hood: Prince of Thieves}}, «Չներվածը» ({{lang-en|Unforgiven}}), «Յոթ» ({{lang-en|Seven}}) և «Բախում անդունդի հետ» ({{lang-en|Deep Impact}}): [[1997]] թվականին Ֆրիմանը Լորի Մաքքրերի հետ համատեղ ստեղծեց կինոարտադրության ընկերություն «Ռեվելեյշնս Էնթերթեյմնթը»: Ֆիմանը նաև «Աուր սփեյս» ալիքի հաղորդավար է եղել: Երեք անգամ նոմինացվելով աջակցող դերի համար «Փողոցային տղա» ֆիլմի համար ({{lang-en|Street Smart}}), «Միսս Դեյզիի վարորդը» ֆիլմում իր գլխավոր դերի համար և «Փախուստ Շոոււշենկից» ֆիլմի համար, նա արժանացավ «Էքըդըմի» մրցանակին որպես լավագույն աջակցող դերասան «Միլյոնանոց փոքրիկը» ֆիլմում իր դերակատարման համար ({{lang-en|Million Dollar Baby}}): Ֆրիմանը տարբերվում է իր առանձնահատուկ ձայնով և բազմիցս հանդես է եկել որպես հեղինակ:
Միայն [[2005]] թվականին նա երկու ֆիլմերում ապահովել է հեղինակի ձայնը. «Աշխարհների պատերազմ» ({{lang-en|War of the Worlds}}) և «Ջեյն Մարչ» ({{lang-en|March of the Penguins}}):
 
Ֆրիմանը հայտնվեց «Ամենակարող Բրյուսը» աստծո դերում և նրա հաջորդը «Իվան Ամենակարողը» ({{lang-en|Evan Almighty}}), ինչպես նաև «Բեթմեն:Սկիզբ» ֆիլմում ({{lang-en|Batman Begins}}), որին հաջորդեցին «Սև ասպետը» և «Սև ասպետը: Լեգենդի վերածնունդը» ({{lang-en|The Dark Knight Rises}}): 2007 թվականին նա՝ Ջեք Նիկոլսոնի հետ խաղաց Ռոբ Ռեինսի «Մինչև չխաղաց տուփի խաղը» ֆիլմում ({{lang-en|The Bucket List}}): Նա Քրիստափոր Վոլկենի և Վիլիամ Մեյսի հետ նկարահանվեց «Գողությություն թանգարանից» կատակերգությունում ({{lang-en|The Maiden Heist}}), որը միանգամից թողարկվեց սկավառակի տեսքով՝ թողարկող ընկերության ֆինանսական խնդիրների պատճառով: [[2008]] թվականին Ֆրիմանը վերադարձավ [[Բրոդվեյ]] Ֆրանսես Մաքդորմանդի և Փիթեր Գալագգերի հետ նկարահանվելու Քլիֆարդ Օդեցի ներկայացման մեջ, ինչպես նաև ռեժիսյոր Մայք Նիկոլսի «Գյուղացի աղջիկը» ֆիլմում:
 
Նա ցանկանում էր մի օր նկարահանվել Նելսոն Մանդելային նվիրված որևէ ֆիլմում: Սկզբում նա փորձեց գտնել Մանդելայի ինքնակենսագրությունը՝ «Երկար ճանապարհ դեպի ազատություն» գրքի տպագիր տարբերակը, բայց այն ավարտված չէր:<ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/The_Independent Gumbel, Andrew. "Morgan Freeman to play Mandela in new film", The Independent, September 26, 2007.]</ref> 2007 թվականին նա գնեց Ջոն Քարլինի գրքերի՝ «Խաղալով թշնամու դեր: Նելսոն Մանդելա» և «Խաղ, որ ստեղծեց պետություն» ֆիլմը նկարահանելու իրավունքը: <ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/The_New_York_Times "Morgan Freeman to Star as Nelson Mandela", The New York Times, June 25, 2007.]</ref> Քլինթ Իսթվուդը նկարահանեց Նելսոնի կենսագրական ֆիլմը, որն անվանեց «Չնվաճվածը»: Ֆիլմում Ֆրիմանը խաղաց Մանդելայի դերը, իսկ Մեթ Դեյմոնը Ֆրանսոիս Պիեների՝ ռեգբիի թիմի կապիտանի դերը: <ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/The_New_York_Times_Book_Review Keller, Bill. "Entering the Scrum", The New York Times Book Review, August 17, 2008.]</ref>
 
[[2010]] թվականին Ֆրիմանը [[Բրյուս Ուիլիս]]ի հետ խաղավ «Կարմիրը» ֆիլմում ({{lang-en|Red}}): <ref>[http://www.slashfilm.com/morgan-freeman-joins-the-big-screen-adaptation-of-warren-ellis%E2%80%99-red/ "Morgan Freeman Joins The Big Screen Adaptation of Warren Ellis' Red". /Film. July 19, 2009. Retrieved January 19, 2010.]</ref>[[2013]] թվականին Ֆրիմանը խաղաց «Օլիմպիայի անկումը» ֆիլմում ({{lang-en|Olympus Has Fallen}}) և գիտագեղարվեստական «Մոռացություն» ֆիլմում({{lang-en|Oblivion}}): [[2014]] թվականին նա նկարահանվեց «[[Լաս Վեգաս]]» ֆիլմում ({{lang-en|"Last Vegas"}})
 
=== Այլ գործեր ===
[[2009]] թվականի հուլիսին Ֆրիմանը մեկն էր Նելսոն Մանդելային նվիրված 46664-րդ համերգի ներկայացուցիչներից, որի ժամանակ նշում էին Մանդելայի ծնունդը: Ֆրիմանը առաջին ամերիկացին էր, ով Լեգենդար Գոլֆի և Սաֆարի հանգստավայրի Էքստրիմ 19-ի ռեկորդային քանակ գրանցեց:
 
65 տարեկան հասակում Ֆրիմանը ստացավ մասնավոր [[օդաչու]]ի [[լիցենզիա]]:<ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Link_rot Morgan Freeman: The Bucket List video interview[dead link] at STV.tv]</ref> Նա առնվազն 3 ինքնաթիռի սեփականատեր է, ներառյալ Քեսնա Սայթեյշն 501 ռեակտիվը ({{lang-en|Cessna Citation 501 jet}}) և Քեսնա 414 երկվորյակ - շարժիչով հենարանը ({{lang-en|Cessna 414 twin-engine prop}}): [[2007]] թվականին նա գնեց<ref>[http://www.sj30jet.com/news9-details.php Article[dead link], SJ30jet.com]</ref> Էմիվեսթ ՍՋ 30-ը ({{lang-en|Emivest SJ30}}) հեռուն հասնող ինքնաթիռը և [[2009]] թվականի դեկտեմբերին սկսեց առաքում կատարել: <ref>[http://luxurylaunches.com/celebrities/morgan_freeman_purchases_the_sj30_private_jet_for_7million.php "Morgan Freeman purchases the SJ30 private jet for $7 million". Luxury Launches. December 23, 2009. Retrieved January 27, 2012.]</ref> Նրան տրվեց վկայական, որը փաստում էր, որ Ֆրիմանը կարող է վարել այդ բոլոր ինքնաթիռները:<ref>[http://ameinfo.com/219604.html Freeman, Morgan (December 24, 2009). Morgan Freeman buys Emivest SJ30 jet from Dubai manufacturer. Interview with Blizzard, Phil. Ameinfo. Retrieved January 27, 2012.]</ref>
 
[[Պատկեր:Morgan freeman bbc radio4 film programme 12 09 2008 b00dbcdn.flac|մինի|Մորգան Ֆրիմանի ձայնը [[BBC]] ռադիո 4 հաղորդումից]]
2010 թվականի հունվարի 4-ին Ֆրիմանը փոխարինեց Վոլթեր Քրոկայթին որպես երեկոյան նորությունների հաղորդավար: <ref>[http://www.boston.com/ae/celebrity/articles/2010/01/05/freeman_replaces_cronkite_on_cbs_news/ "Freeman replaces Cronkite on CBS news". Boston Globe. January 5, 2010. Retrieved January 5, 2010.]</ref> Շուտով CBS-ը զգաց կանոնավոր աշխատող լրատվական հաղորդավարի և հատուկ ռեպորտաժ անողի կարքիք: 2010 թվականին Ֆրիմանը դարձավ Դիսքավրի հեռուստաալիքի «Տարածության և ժամանակի միջով Մորգան Ֆրիմանի հետ» շոուի հաղորդավար:<ref>[http://www.sciencechannel.com/tv/through-the-wormhole "Through the Wormhole". Discovery Channel.]</ref>
 
Նա նկարահանվեց B.o.B-ի երկրորդ ՝ «Տարօրինակ ամպեր» ալբոմի առաջին երգի տեսահոլովակում: 2011 թվականին Ֆրիմանը Ջոն Լիֆգոուի հետ նկարահանվեց «Բրոդվեյ» Դասթին Լեննսի դեբյուտային ֆիլմում: Ֆրիմանը խաղացել է նաև «Դեյվիդ Գեյլի կյանքը» ֆիլմում:<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2011/09/20/prop-8-play-broadway_n_971364.html "Prop 8 Play On Broadway Makes Its Debut". Huffington Post. September 20, 2011. Retrieved March 17, 2012.]</ref>
 
== Անձնական կյանք ==
 
=== Ընտանիք ===
[[1967]]-[[1979]] թվականներին Ֆրիմանը ամուսնացած էր Ջանեթ Էդեյր Բրեդշոուի հետ: [[1984]] թվականի հունիսի 16-ին նա ամուսնացավ Միրնա Քոլի-Լիի հետ: Զույգը բաժանվեց [[2007]] թվականի դեկտեմբերին: Ֆրիմանը և Քոլի-Լին որդեգրեցին Ֆրիմանի խորթ թոռնուհուն իր առաջին ամուսնությունից և միասին օգնեցին մեծացնել նրան: Ֆրիմանի իրավաբան և գործընկեր Բիլ Լաքեթը [[2008]] թվականի օգոստոսին հայտարարեց, որ Ֆրիմանը և իր կինը ամուսնալուծվում են: [[2010]] թվականի սեպտեմբերի 15-ին [[Միսիսիպի]]ում նրանց ամուսնալուծության գործընթացը ավարտվեց:
 
2008 թվականին «Ամերիկյան կարկանդակ 2» հեռուստասերիալի միջոցով բացահայտվեց, որ Ֆրիմանի նախա նախապապերը ստրուկներ են եղել, ովքեր գաղթել են Հյուսիսային Կալիֆորնիայից Միսիսիպի:
 
In 2008, the TV series African American Lives 2 revealed that some of Freeman's great-great-grandparents were slaves who migrated from North Carolina to Mississippi. Freeman also discovered that his Caucasian maternal great-great-grandfather had lived with, and was buried beside, Freeman's African-American great-great-grandmother (the two could not legally marry at the time, in the segregated South).[3] A DNA test on the series stated that he is descended from the Songhai and Tuareg peoples of Niger.[4]
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.imdb.com/name/nm0000151/ IMDb էջ]
 
 
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
{{Դերասան-անավարտ}}