Վիքիպեդիա

«Գարդմանք (տարածքային էթնիկ միավոր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
[[Պատկեր:Zəylik village in Dashkasan Rayon of Azerbaijan.jpg|257px|մինի|աջից|<center>Գարդմանքի հինավուրց [[Փիփ]] գյուղը 1980-ական թթ.-ին</center>]]
 
'''ԳարդմանԳարդմանք''' (նաև ԳարդմանքԳարդման, Ուտիք, Հյուսիսային Արցախ), հայկական էթնոսի պատմական տարածք, որը բռնի հայաթափվել է 1989-1990 թվականներին։ Համընկնում է [[Մեծ Հայք]]ի [[Ուտիք]] նահանգի տարածքին և հանդիսանում է գարդմանահայերի կողմից կիրառվող տվյալ նահանգի անվանումը։ Հյուսիսային Արցախը Գարդմանքի մեկ այլ, Ադրբեջանի տարածքում մնացած Գարդմանքի հողերի ընդհանուր, առավել չկիրառվող անվանումն է։
 
Զբաղեցնում է [[Սևանա լիճ|Սևանա լճից]] արևելք և [[Քուռ]] գետից արևմուտք ընկած տարածքները՝ պատմական [[Ուտիք]] նահանգի [[Շակաշեն]], [[Գարդման (գավառ)|Գարդմանք]], [[Տուչկատակ]], [[Ուտի առանձնակ]], [[Առանռոտ]], [[Աղուէ]] գավառների մեծ մասը, ներկայիս [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] հյուսիս-արևմտյան շրջանները։
Տող 9.
Գարդմանում է գտնվում է չորս [[Տիգրանակերտ]]երից մեկը, որը հիմնադրել է [[Տիգրան Բ Մեծ]]-ը [[մ.թ.ա. 95]] - [[մ.թ.ա. 55]] թվականներին։
 
== ԳարդմանըԳարդմանքը 10-ից 11-րդ դարերում ==
[[Պատկեր:Chareq berd Gardmanq.jpg|մինի|thumb|257px|<center>[[Սահակ Սևադա]]յի նստավայրը՝ [[Չարեք բերդ]]ը</center>]]
[[Պատկեր:Parisos berd Gardmanq.jpg|մինի|thumb|257px|<center>[[Փառիսոսի բերդ]]</center>]]
Տող 28.
Փառիսոսի թագավորության վերջին գահակալը եղել է Գրիգորի որդի Փիլիպեն։ Վերջինս 1044 թվականից հետո դառնում է [[Գանձակ]]ի Փատլուն ամիրայի խառդավանքների զոհը։<ref>ՀԺՊ, 3-րդ, Երևան 1976թ., էջ 92:</ref>
 
== ԳարդմանիԳարդմանքի հուշարձանները ==
ԳարդմանըԳարդմանքը հարուստ էր հայկական բազմաթիվ հուշարձաններով, որոնցից շատերը պահպանվել են մինչ այսօր՝ թեկուզ կիսավեր։
ԳարդմանիԳարդմանքի հուշարձանների ուսումնասիրություններով զբաղվել է [[Սամվել Կարապետյան (հուշարձանագետ)|Սամվել Կարապետյանը]]՝ իր հիմնած «Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի» աջակցությամբ։ Նա հրապարակվել է Գարդմանքի հայկական հուշարձանների (տաճարներ, եկեղեցիներ, վանքեր, մատուռներ, գերեզմանոցներ) ուսումնասիրությունների արդյունքներն ու բնակավայրերի մասին տեղեկությունները։<ref>[http://www.armenianarchitecture.am/v2/index.php Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի կայք]</ref>
 
== Լուսանկարներ ==
=== ԳարդմանիԳարդմանքի վանքերն ու եկեղեցիները ===
<gallery>
Պատկեր:Surb Targmanchats vank.jpG|[[Թարգմանչաց վանք (Խաչակապ)|Թարգմանչաց վանք]], [[Խաչակապ]] գյուղ, 4-րդ դար. հիմնադրել է [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ը։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Գարդմանք_(տարածքային_էթնիկ_միավոր)» էջից