«Բնական ընտրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ կետադրական և վիքիֆիկացման ուղղումներ, փոխարինվեց: : → ։ (24) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Էվոլյուցիա]]յի հիմնական նախապայմանը [[օրգանիզմ]]ների [[ժառանգական փոփոխականություն]]ն է, իսկ նրա կառուցվածքային միավորը [[տեսակ]]ն ու [[պոպուլյացիա]]ն են:են։ [[Էվոլյուցիա]]յի հիմնական շարժիչ ուժը բնական ընտրությունն է:է։ Ըստ [[Դարվին|Չարլզ Դարվինի]] [[տեսություն|տեսության]] միայն բնական ընտրության շնորհիվ է, որ [[տեսակ]]ները հարմարվում են [[միջավայր]]ի պայմաններին ու նրա փոփոխություններին:փոփոխություններին։
Հաճախ բնական ընտրությունը համեմատում են մաղի հետ, որը միջավայրից հեռացնում է քիչ հարմարված տեսակներին ու պահպանում է ավելի հարմարվածներին:հարմարվածներին։ Սակայն ընտրության գործողությունն չի ավարտվում այդպիսի տեսանելի արդյունքներով:արդյունքներով։ Համաձայն [[գիտնական]]ների ուսումնասիրությունների, եթե ընտրությունը կատարվեր միայն այդ սկզբունքով, ապա էվոլյուցիան շատ ավելի դանդաղ կընթանար։ Տեսությունը թերի է այն պատճառով, որ իր այդպիսի ակնառու ու պարզ գաղափարով ստվերում է թողնում էվոլյուցիայի ստեղծագործական ներուժը:ներուժը։ Էվոլյուցիան ոչ միայն հեռացնում է վատ հարմարված տեսակներին, այլև միավորում է աննշան տարբեր [[փոփոխականություն]]ները՝ ձևավորելով նրանցից արտակարգ բարդ ու կատարյալ հարմարանքներ։ Բնական ընտրությունը ազդեցություն է թողնում ոչ միայն [[ֆենոտիպ]]ային [[հատկանիշ]]ների և նրանց կոդավորող [[գեն]]երի, այլև [[ժառանգական փոփոխականության]] և դրա տեմպերի վրա։
 
Դրա հետ բնական ընտրությունը, խիստ ասած, ազդում է ոչ թե առանձին գեների, այլ որոշակի ֆենոտիպերի վրա, որոնք ձևավորվել են ամբողջական գեների հիմքի վրա:վրա։ Դրա համար էլ ամենից առաջ ընտրվում են [[գենոտիպ]]երը, որոնք տվյալ միջավայրի պայմաններում ունեն բարենպաստ ռեակցիայի նորմա:նորմա։ Բայց յուրաքանչյուր որոշակի գենոտիպ տիրապետում է միայն հատուկ փոփոխականության [[սպեկտր]]ին, նաև հավանական մուտացիաների ընտրությանը:ընտրությանը։ Միջավայրի պայմանների երկարատև փոփոխականության ժամանակ բնական ընտրությունը ընտրում է այն գենոտիպերը, որոնց փոփոխականության սպեկտրը ավելի է համապատասխանում միջավայրի փոփոխականությանը:փոփոխականությանը։ Բացի այդ, ընտրությունը արագացնում է էվոլյուցիայի տեմպերը որոշակի ուղղվածությամբ՝ [[գենոմ]]ում գտնվող գեն - [[մուտատոր]]ների միջոցով, որոնք ազդում են գեների՝ մուտացիայի ենթարկվելու արագության վրա:վրա։ Բնական ընտրության արդյունավետության արագությունը կախված է գոյապայմաններից, [[օրգանիզմ]]ների բուն հատկություններից։
 
Ընտրությունը կարելի է համեմատել [[վեկտոր]]ի հետ, որը բնութագրվում է մեծությամբ կամ ինտենսիվությամբ և ուղղվածությամբ:ուղղվածությամբ։
[[Դարվին]]ի կողմից բնական ընտրության ձևակերպումը, որպես հարմարվածների գերապրում, ներկայումս անբավարար է արտահայտում ընտրության գործունեության շատ կարևոր գենետիկական հետևանքները:հետևանքները։ Բնական ընտրության՝ որպես էվոլյուցիայի շարժիչ ուժի հիմնական առանձնահատկությունները համարվում են՝
# նրա հավանականության բնույթը,
# կուտակող,
# միավորող կամ ինտեգրացնող բնույթը,
# հարմարողական ուղղվածությունը:ուղղվածությունը։
Չնայած ընտրության տակ հասկանում ենք ամենահարմարվածների պահպանում, բայց իրականում օրգանիզմների խմբերից միշտ չէ որ ամենաուժեղը կամ ամենահմուտն է ապրում և սերունդ թողնում:թողնում։ Նկատելի ընտրության հավանականության շնորհիվ միայն անհատների խմբերից ամենահարմարվածներին առանձնացնելու միտումը և անպայման բոլորից լավ հարմարված [[անհատ]]ին։
 
Բնական ընտրության երկրորդ առանձնահատկությունը նրա կուտակող առանձնահատկությունն է:է։ Սա մանր օգտակար [[ժառանգական փոփոխականություն]]ների կուտակումն է, որը բերում է արդեն ձեռք բերած հատկանիշների և հատկությունների կատարելագործմանը կամ նորերի առաջացմանը:առաջացմանը։ Այս առանձնահատկությունը ամենից լավ է բնութագրում է ընտրության պրոցեսը՝ որպես ստեղծագործական պրոցես:պրոցես։
Ընտրության երրորդ առանձնահատկությունը հատկանիշների միավորման - ինտեգրացիայի մեջ է:է։ Օրգանիզմը իր բարդության յուրաքանչյուր մակարդակի վրա իրենից ներկայացնում է միասնության ամբողջական կառուցվածք։
 
Մեկ հատկանիշի ուղղությամբ ընթացող ընտրությունը անխուսափելիորեն տանում է նրա հետ կորելյատիվ կապերի մեջ գտնվող մյուս հատկանիշների փոփոխությանը, հատկապես բնական ընտրության պրոցեսում օրգանիզմը [[էվոլյուցիա]]յի ենթարկվում է ամբողջությամբ վերցրած:վերցրած։ Ընտրության միավորող գործունեությունը դրսևորվում է ոչ միայն օրգանիզմի էվոլյուցիայում:էվոլյուցիայում։ [[Տեսակ]]ը, [[կենսացենոզ]]ը գոյություն ունեն և պատմականորեն զարգանում են շնորհիվ բնական ընտրության միավորող հատկության։
 
Ընտրության չորրորդ կարևոր առանձնահատկությունն այն է, որ նրա կուտակող ու միավորող գործունեությունն ընթանում է օրգանիզմների արտաքին միջավայրին հարմարվելու ուղղությամբ:ուղղությամբ։ Բնական ընտրության ընթացքում կարևոր են ոչ այնքան օրգանիզմների ոչնչացումը կամ պահպանումը, որքան նրանց ընտրողական բազմացումը:բազմացումը։ Էվոլյյուցիայում կարևոր նշանակություն է ձեռք է բերում յուրաքանչյուր անհատի [[պոպուլյացիա]]յի [[գենոֆոնդ]]ում ներմուծած հարստությունը:հարստությունը։ Առանց բազմացման՝ անհատի դերը էվոլյուցիայում ոչինչ է։
 
Նշանակում է, բնական ընտրությունը օրգանիզմների ընտրողական պահպանման և բազմացման պրոցես է, որի հետևանքը համարվում է օգտակար փոփոխությունների կուտակման և [[ինտեգրացիա]]յի շնորհիվ հարմարողականության կատարելագործումը և տեսակառաջացումը։