«Քրոնիկական ալկոհոլամոլություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (73) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 13.
| MeshID = D000437
}}
'''Քրոնիկական ալկոհոլամոլություն''', հիվանդություն, որն առաջանում է մշտապես չափից ավելի [[սպիրտային խմիչքներ]] օգտագործելուց:օգտագործելուց։ Առաջին ախտանշաններն են [[ալկոհոլ|ալկոհոլի]]ի հանդեպ օրգանիզմի բարձր հանդուրժողականությունը մեծ քանակությամբ սպիրտային խմիչքներ ընդունելիս (հաճախ ուղեկցվում է առանց [[թունավորում|թունավորման]] նշանների և հետագա [[նողկանք|նողկանքի]]ի զգացման) և [[փսխում|փսխման]] անհետանալը:անհետանալը։ Միաժամանակ առաջանում է հիվանդագին հակում ալկոհոլի հանդեպ (սպիրտային խմիչքի մասին անդադար մտքեր, խմիչքն ընդունելու կանխավայելման հետ կապված՝ տրամադրության բարձրացում):։
== Ախտաբանություն ==
=== Ալկոհոլային հարբեցում ===
Տող 25.
</div>]]
{{Հիմնական|Ալկոհոլային հարբեցում}}
[[Ալկոհոլային հարբեցում]]ը դառնում է հարբեցողի բավարարվածության և բարեկեցության զգացողության միակ վիճակը, մյուս իրադարձություններն արժեզրկվում են:են։ Սպիրտային խմիչքի բացակայության ժամանակ, նույնիսկ ամենաբարենպաստ իրավիճակներում, առաջանում են ցրվածություն, գրգռվածություն, իջնում է աշխատունակությունը:աշխատունակությունը։ Սպիրտային խմիչքների սովորություն դարձած քանակությունն ընդունելուց հետո տրամադրությունը լավանում է, ֆիզիկական լարումը և [[հոգեկան գործունեություն|հոգեկան գործունեության]] ուժգնությունը՝ բարձրանում, ուշադրությունը՝ կենտրոնանում:կենտրոնանում։ Ժամանակի ընթացքում հիվանդագին հակումը դրսևորվում է ալկոհոլի հանդեպ անզուսպ ցանկությամբ, որն սկսում է ղեկավարել հիվանդի վարքագիծը:վարքագիծը։ Հակումը կարող է հասնել [[քաղց|քաղցի]]ի, ծարավի ուժգնության և ուղեկցվել [[բիբ|բբերի]] լայնացմամբ, քրտնոտությամբ և այլն:այլն։ Հարբեցողությունը ձեռք է բերում կանոնավոր, մշտական բնույթ:բնույթ։ Փոխվում է հարբեցման ձևը թուլանում է սպիրտային խմիչքի հանգստացնոդ, թուլացնող ազդեցությունը, և ընդհակառակը, ուժեղանում է տոնուսավորոդ, դրդող հատկությունը:հատկությունը։
Սթափ ալկոհոլամոլը թորշոմած է, թափթփված, ընկճված, հարբածը՝գործունյա, շարժուն, աշխույժ:աշխույժ։ Բարեհոգությունը, սակայն, շատ արագ փոխարինվում է գրգռվածությամբ, զայրույթով ([[ցասում|ցասումով]]ով) կամ լացկանությամբ:լացկանությամբ։ Հնարավոր են չհիմնավորված խանդը, անիրավացի վիրավորվածությունը, հարձակվոդականությունը և այլն:այլն։ Հարբելիս առաջանում են [[հիշողության խանգարումներ]]՝ կատարվածի մանրուքները չհիշելը կամ սթափվելիս հարբած ժամանակ կատարվածը լրիվ վերհիշելու անհնարինությունը:անհնարինությունը։
=== Ալկոհոլային քաղց ===
Ալկոհոլային քաղցի ([[աբստինենցիա]]) համախտանիշն առաջանում է աստիճանաբար, սովորաբար հիվանդության 4-10-րդ տարում:տարում։ Սկզբում առաջանում է անհարմարավետության, ջարդվածութւան զգացում՝ վեգետատիվ թույլ ախտանշաններով ([[հորանջում]], [[դող]], [[աղիքների տոնուս]]ի անկում):։ Երբ ալկոհոլային քաղցը հասնում է գագաթնակետին, այն արտահայտվում է բազմաթիվ ախտանշաններով՝ բբերի լայնացում, քրտնոտություն, դող, հորանջում, մկանային լարվածություն և ձեռքերի դող, շարժումների համակարգման խանգարում, [[ռեֆլեքս|ռեֆլեքսների]]ների սաստկացում, արյան ճնշման բարձրացում, սրտխփոց, անքնություն և ախորժակի կորուստ:կորուստ։ Ալկոհոլի հանդեպ անզուսպ հակման ուժեղացման հետ միաժամանակ, առավոտվա ալկոհոլային քաղցն սկսում է անցնել ցերեկային հարբեցողության:հարբեցողության։ ժամանակի ընթացքում առաջանում են լուրջ հոգեկան խանգարումներ:խանգարումներ։
=== Այլ ախտանիշներ ===
Նշված սովորական ախտանշանների (անքնություն, գրգռվածություն, լարվածություն) հետ մեկտեղ կարող են նկատվել անորոշ վախ, տագնապի, մեղավորության զգացում, ընկճվածություն, երբեմն՝ [[ջղաձգային նոպա]]ներ և [[սուր պսիխոզ]], որի առավել տարածված ձևը «[[սպիտակ տենդ]]ն» է:է։ Ինչպես սուր պսիխոզը, այնպես էլ ջղաձգային նոպան իջեցնում են հիվանդի մտավոր կարողությունները:կարողությունները։
 
Հիվանդության ընթացքում ալկոհոլամոլության ախտանշաններն աստիճանաբար փոխվում են. ընկնում է օրգանիզմի հանդուրժողականությունը սպիրտային խմիչքի հանդեպ, քրոնիկ, ալկոհոլամոլը հարբում է նույնիսկ փոքր քանակներից, խանգարվում է [[հիշողություն|հիշողությունը]]:ը։ Երբեմն հարբեցողությունը դառնում է պարբերական, առաջանում է իսկական հարբածություն, որի դեպքում յուրաքանչյուր հաջորդ օրը հիվանդը խմում է ավելի քիչ, քան նախորդ օրը, և հարբեցումն ավարտվում է հոգեֆիզիոլոգիական ծանր հյուծումով, սպիրտային խմիչքի հետագա ընդունման անհնարինությամբ:անհնարինությամբ։ Որոշ հիվանդների մոտ իսկական հարբեցումը ձեռք է բերում բավականաչափ կանոնավոր փուլային բնույթ:բնույթ։
=== Խումարաթող ===
Քրոնիկ ալկոհոլամոլների մոտ աստիճանաբար փոխվում է նաև [[խումարաթող|խումարաթողի]]ի համախտանիշի պատկերը:պատկերը։ Խումարաթողի վիճակը կորցնում է իր լարվածությունը, բայց հիվանդի կյանքին սպառնացող վտանգն ավելանում է:է։ Քրոնիկ ալկոհոլամոլները խումարաթողի վիճակում դառնում են ծանրաշարժ, թորշոմած, անտարբեր կամ ընկճված, հաճախ [[ինքնասպանություն]] են գործում:գործում։ Երբեմն ալկոհոլամոլության չբուժված դեպքերի ժամանակ առաջանում են քրոնիկ, պսիխոզներ (խանդի զառացանք, զգայախաբություն, ալկոհոլային թուլամտության ծանր ձև), [[գիտակցության կորուստ]], լուծանքներ ևն:ևն։
 
== Հետևանքներ ==
Քրոնիկ ալկոհոլամոլության կենսաբանական և սոցիալական հետևանքները ծանր են և հիվանդի, և հասարակության համար:համար։ Կենսաբանական հետևանքը հոգեբանաֆիզիոլոգիական առաջընթաց [[հյուծվածություն|հյուծվածությունն]]ն է:է։ Սկզբում առաջանում են [[անուժություն|անուժության]] ախտանշաններ (հոգնածություն, թուլություն, հուզական անհավասարակշռություն), հետագայում դրանց միանում են [[անքնություն|անքնությունը]]ը, [[ախորժակ|ախորժակի կորուստը]] և տարբեր ֆունկցիոնալ խանգարումներ:խանգարումներ։
=== Մտավոր և հոգեկան խանգարումներ ===
Ալկոհոլամոլությունն աստիճանաբար հանգեցնում է մտավոր կարողությունների թուլացման (հյուծվածություն, վերացականություն), ստեղծագործական ունակությունների նվազման և, նույնիսկ, թուլամտության, հուզական-կամային խանգարումների (անկայունություն, կոպտություն, հարաբերությունների հասարակացում, անհետևողականություն, անզսպություն, անկարգապահություն, անհամբերություն, ցրվածություն), վարքագծի փոփոխություններ (կապերի, շփումների և զբաղմունքների շրջանակի նեղացում), հետաքրքրությունների, հոգեկան զարգացման, գիտելիքների, որակավորման պահանջների կորուստ, բարոյական համոզմունքների աղավաղում, նախկինում իմաստ ունեցող արժեքների հանդեպ արհամարհական վերաբերմունք, հեղինակությունների և մարդկային անձի հանդեպ հարգանքի կորուստ):։
=== Ֆիզիկական խանգարումներ ===
Մարմնական խանգարումները բազմազան են և կարող են առաջանալ քրոնիկ ալկոհոլամոլության սկզբում, եթե որևէ համակարգ թուլացած է ([[Ժառանգականություն|ժառանգականորեն]] կամ կրած հիվանդությունից հետո):։ Հաճախ ախտահարվում են [[Արյունատար համակարգ|սիրտանոթային]] և [[մարսողական համակարգ|մարսողական համակարգեր]]ը:երը։ Հատկապես տուժում է [[լյարդ|լյարդը]]:ը։ Քրոնիկ ալկոհոլամոլությունը [[լյարդի ցիռոզ]]ի առավել հաճախակի պատճառներից է:է։
==== Նյարդային համակարգի խանգարումներ ====
Քրոնիկ ալկոհոլամոլության բնորոշ են [[նյարդային համակարգ]]ի տարբեր խանգարումներ՝ ամբողջ օրգանիզմի [[նյարդային կարգավորում|նյարդային կարգավորման]], շարժումների և քայլվածքի համակարգման խանգարումներ, [[նյարդաբորբ|նյարդաբորբեր]]:եր։ Հատկապես վտանգավոր է [[տեսողական նյարդ]]ի բորբոքումը, որի դեպքում թուլանում է [[տեսողություն|տեսողությունը]]ը, նեղանում է տեսադաշտը (ընկնում է ծայրամասային տեսողությունը), խանգարվում է գունային տեսողությունը (կարմիր և կանաչ գույների):։ Ալկոհոլի փոխնյութերի ([[սուռոգատ|սուռոգատներ]]ներ) օգտագործման դեպքում հնարավոր է նաև լրիվ կուրություն:կուրություն։
=== Սոցիալական խանգարումներ ===
Քրոնիկ ալկոհոլամոլությունով տառապող հիվանդների կյանքի տևողությունը կրճատվում է, հաճախ նրանք մահանում են 30 տարեկանում:տարեկանում։ Մահվան անմիջական պատճառներն են [[սիրտանոթային համակարգի ապափոխհատուցում]]ը (այսպես կոչված՝մահ հարբեցողությունից), վնասվածքները (ալկոհոլամոլների վնասվածքները 7-8 անգամ ավելի են, քան չխմողներինը), դժբախտ պատահարները, [[սուր լյարդային անբավարարություն]]ը, [[ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքում|ենթաստամոքսային գեղձի սուր բորբոքում]]ը, [[ցրտառական հիվանդություններ]]ը, սուր [[պսիխոզ|պսիխոզները]]ները, ինքնասպանությունը և այլն:այլն։ Ալկոհոլամոլի բախումները հասարակության հետ արագացնում են նրա անձի փոփոխությունները, բարոյաէթիկական աստիճան, անկումը:անկումը։ Նա ստիպված է ստել, արդարանալ:արդարանալ։ Այդ բոլորը խորանում է մտավոր կարողությունների թուլացմամբ:թուլացմամբ։ Ժամանակի ընթացքում տեղի է ունենում նաև սոցիալական աստիճանական
անկում, որակավորման, աշխատանքի, ընտանիքի կորուստ:կորուստ։ Քրոնիկ ալկոհոլամոլության տարածումն իջեցնում է [[բարոյականություն|բարոյականությունը]]ը և նպաստում հանցագործությունների աճին:աճին։
=== Ժառանգական խանգարումներ ===
Ալկոհոլամոլների սերնդում էպիլեպսիան, սակավամտությունը, զարգացման տարբեր արատները հանդիպում են ավելի հաճախ, ընտանիքում ճնշող իրադրությունը հանգեցնում է երեխաների ոչ ճիշտ դաստիարակության և զարգացման, նպաստում նյարդային ու հոգեկան խանգարումների առաջացմանը:առաջացմանը։
== Բուժում ==
Բուժումը, ալկոհոլով օրգանիզմի տևական թունավորման արդյունքում, հիվանդության մյուս հետևանքների հետ միասին, առաջանում են կենսաբանական գործընթացների այնպիսի փոփոխություններ, երբ, ինքնազսպման տևողությունից անկախ, ալկոհոլի օգտագործումը նորից առաջացնում է հարբեցողության անզուսպ հակում:հակում։ Որքան կարճ է տևում իևքնազսպումը, այնքան արագ է առաջանում հակումը:հակումը։ Հետևաբար, ալկոհոլամոլությամբ տառապող հիվանդների մոտ զսպման ռեժիմի խախտման դեպքում միշտ առկա է հսկողության հանկարծակի կորստյան հավանականությունը:հավանականությունը։
=== Բուժման խնդիրներ ===
Բուժման խնդիրներից են՝ սպիրտային խմիչքների չարաշահման դադարեցումը, խումարաթողի համախտանիշի երևույթների վերացումը, խանգարված ֆունկցիաների վերականգնումը, ալկոհոլի հանդեպ հակման ընկճումը, ալկոհոլամոլի անձի վերադաստիարակումը, սթափության կայուն պայմանների ստեղծումը:ստեղծումը։ Հիվանդն ինքն ի վիճակի չէ առանց բժշկական օգնության կասեցնել հիվանդության ընթացքը:ընթացքը։ Հարբեցողության գիտակցական ընդհատումը հնարավոր է միայն հիվանդության սկզբնական փուլերում:փուլերում։ Դեռևս վարքագծի փոփոխություն չկրած հիվանդների մոտ ստեղծված իրադրության (ընդհարումներն ընտանիքում, աշխատանքում) լրջության գիտակցումը կարող է ընկճել ալկոհոլի հանդեպ հակումը:հակումը։ Հարբեցողության ինքնակամ ընդհատումը սովորաբար հետևում է ալկոհոլային սուր պսիխոզներին, բայց այն հազվադեպ է տևում կես տարուց ավելի:ավելի։ Հիմնականում անհրաժեշտ է հարկադրել լրացուցիչ բուժման, որում հատուկ դեր ունի ընտանիքը:ընտանիքը։ Մերձավորներն ավելի շատ հնարավորություն ունեն նկատել հարբեցողության հիվանդագին բնույթը, քանի որ նրանք 1-ինն են բախվում քրոնիկ ալկոհոլամոլության բազմատեսակ և ծանր հետևանքներին:հետևանքներին։ Որքան բուժումը հետաձգվում է, այնքան դժվար է դառնում չբուժված հիվանդության վտանգավոր հետևանքները վերացնելը:վերացնելը։ Բժշկին ուշ դիմելու պատճառը հաճախ հիվանդության սկզբնական ախտանշանները չիմանալն է:է։
==== Շրջապատի դերը հիվանդության զարգացման մեջ ====
Երկար ժամանակ, նույնիսկ, երբ խմիչքի հանդեպ հակումն առկա է, հիվանդը գործուն կերպով խմելու առիթ է փնտրում, որի համար միշտ գտնվում է հարմար ընկերախումբ, շարունակում են քրոնիկ ալկոհոլամոլությունը դիտել որպես կենցաղային հարբեցողություն, շվայտություն, հարբեցող ընկերների ազդեցություն:ազդեցություն։ Ալկոհոլամոլը և նրա մտերիմները պատրանքներ են ունենում, թե իրադրության փոփոխության հետ կապված՝հնարավոր է ընդհատել այն:այն։ [[Դրդապատճառ|Դրդապատճառների]]ների առատությունը հարբեցողության համար ունի միայն 1 պատճառ՝ հակում խմիչքի հանդեպ:հանդեպ։ Երկար ժամանակ մտերիմները հավատում են ալկոհոլամոլների խոստումներին, որ նա կթողնի խմելը կամ կխմի չափավոր:չափավոր։ Որպես կամքի ուժի ապացույց՝ ալկոհոլամոլը մատնացույց է անում ժամանակի որևէ հատվածի ըևթացքում իր զսպվածությունը: զսպվածությունը։
 
Սակայն ցուցմունքներն ինքնին խոսում են այն մասին, որ չարաշահումը մշտական է, զսպվածությունը՝ բացառություն:բացառություն։ Հիվանդագին վիճակի սխալ գնահատականի հետ մեկտեղ, մտերիմները թույլ են տալիս մեկ այլ տարածված սխալ, նրանք հույս են ունենում, որ հիվանդներն իրենց կամքով կարող են կարգավորել հարբեցողությունը, կերուխում կազմակերպելով տանը («որպեսզի դրսում չխմի»)՝ թույլատրում են հանգըստյան օրերին օգտագործել մեծ քանակությամբ խմիչք («որպեսզի չխմի աշխատանքի ժամին»):։ Սակայն հիվանդության առանձնահատկությունը՝ ալկոհոլի օգտագործումը հսկելու և գիտակցաբար սահմանափակելու անհնարինությունը, այդ միջոցառումները դարձնում են ապարդյուն:ապարդյուն։ Նույնիսկ այնպիսի դեպքերում, երբ ընտանեկան ազդեցության բոլոր միջոցներն սպառված են, մտերիմները խուսափում են բժշկի դիմելուց՝ վախենալով խմողին վարկաբեկելուց, և դրանով իսկ նպաստում են հիվանդության առաջացմանը:առաջացմանը։ Ընտանիքի անդամներից որևէ մեկի ալկոհոլամոլության դեպքում մերձավորների միակ հնարավոր ճիշտ գործելակերպը հարբեցողությունը դադարեցնելու վճռական պահանջն է, իսկ զսպվածության հենց 1-ին անհաջողության դեպքում՝ բժշկական օգնության համար թմրաբանին դիմելը:դիմելը։
 
== Հետբուժական վերականգնում ==
Բուժումից հետո ընտանիքում հիվանդին հարկավոր է մոտենալ որպես ծանր հիվանդությունից առողջացողի:առողջացողի։ Նրան պետք է աշխատանքի և հանգստի խիստ ռեժիմ, կանոնավոր սնունդ, քանի որ ալկոհոլային քաղցը կարող է հակումը նորից արթնացնել:արթնացնել։ Ուժեղ ապրումները նույնպես նպաստում են հիվանդության սրմանը:սրմանը։ Բուժված ալկոհոլամոլների մեծամասնությանն անհրաժեշտ է օգնել հանգիստը, ժամանակը ճիշտ կազմակերպելու, դրանց ձևերը փոփոխելու գործում:գործում։
 
== Տես նաև ==