|
}}
'''Գլիվիցե''', քաղաք Լեհաստանում՝ Վերին Սիլեզիայում՝ Կատովիցեի մոտ:մոտ։ Գլիվիցեն Վերին Սիլեզիայի մետրոպոլիտանի միության արևմտյան շրջանն է:է։ Քաղաքը տեղակայված է [[Սիլեսյան լեռներ|Սիլեսյան լեռներում]]՝ում՝ Kłodnica գետի մոտ:մոտ։
Մտնում է [[Սիլեսյան վոյեվոդություն|Սիլեսյան վոյեվոդության]] կազմում [[1999]] թվականի կազմավորումից հետո:հետո։
== Պատմության ==
Սլավոնական լեզուներում «gliw» կամ «gliv» արմատը նշանակում է ճահիճ կամ ավազ:ավազ։ Հարավային [[Սլավոնականսլավոնական լեզուներ|սլավոնական լեզուներում]]ում «glive» կամ «gljive» նշանակում է սունկ:սունկ։
Գլիվիցեն առաջին անգամ որպես քաղաք է նշվել [[1276]] թվականին:թվականին։ Mieszko I Tanglefoot-ի կառավարման ընթացքում քաղաքը Opole-Racibórz կենտրոնով դքսության մասն էր և շուտով դարձավ անկախ դքսություն [[1289]] թվականին:թվականին։ Ըսը [[14-րդ դար|14-րդ դարի]]ի գրողների՝ քաղաքը պաշտպանված էր և կառավարվում էր Siemowit of Bytom-ի կողմից:կողմից։ Քաղաքը դարձավ Բոհեմիայի գլուխը [[1335]] թվականին:թվականին։
Գլիվիցեն անցավ [[Օթթոման Կայսրություն|Օթթոման Կայսրության]] տիրապետության տակ և կառավարվեց [[Ֆրեդրիկ Զատրից|Ֆրեդրիկ Զատրիցի]]ի կողմից:կողմից։ Չնայած 18 տարվա ոչ անկախ վիճակին՝ այն նորացվեց [[1580]]-[[1590]] և [[1589]]-[[1607]] թվականներին:թվականներին։
[[18-րդ դար|18-րդ դարի]]ի կեսին տեղի ունեցած [[Սիլեսյան պատերազմներ]]ի ընթացքում ընթացքում Գլիվիցեն [[Պրուսիայի թագավորություն|Պրուսիայի Թագավորության]] կողմից վերցվեց:վերցվեց։ Նապոլեոնի պատերազմից հետո Գլիվիցեն կառավարվում էր Պրուսիական շրջանի կողմից:կողմից։ [[1897]] թվականին Գլիվիցեն ձեռք բերեց իր սեփական սլադկրեյները:սլադկրեյները։
=== Արդյունաբերությունը ===
Եվրոպա աշխարհամասի առաջին շոգեվառարանը ստեղծվել է Գլիվիցեում՝ [[1796]] թվականին՝ [[Յոն Բայլդոն|Յոն Բայլդոնի]]ի կառավարության տակ:տակ։ Գլիվիցեն սկսեց զարգանալ և դառնալ արդյունաբերկան առաջատար քաղաք [[19-րդ դար|19-րդ դարում]]:ում։ Քաղաքի երկաթգործները նպաստեցին արդյունաբերական դաշտի աճմանը:աճմանը։ Քաղաքի բնակչությունը [[1875]] թվականին հասավ 14,156-ի:ի։ Ինչևէ, [[19-րդ դար|19-րդ դարի]]ի վերջին Գիվիցեն ուներ 14 կոնյակի, 2 գարեջրի գործարան, 5 ջրաղաց, աղյուսի 7 գործարան, 3 սղոցարաններ, աղյուսի գործարան, կավիչի 8 գործարան և ապակեգործական 2 գործարան:գործարան։ Տնտեսական կողմից Գլիվիցեն բացեց բանկեր, [[պարտատոմս|պարտատոմսեր]]եր տրամադրող ընկերություններ:ընկերություններ։ Քաղաքի տրամվայի համակարգը ավարտին հասցվեց [[1892]] թվականին մինչ քաղաքը բացվեց [[1899]] թվականին. Մինչ [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|երկրորդ համաշխարհային պատերազմը]]ը Գլիվիցեի թատրոն ուղարկվում էին դերասաններ [[Եվրոպա|Եվրոպայից]]:յից։ Քաղաքի թատրոնն ամենահայտնին էր Գերմանիայում:Գերմանիայում։
=== 20-րդ դար ===
[[Պատկեր:Kościół Wszystkich Świętych w Gliwicach1.jpg|մինի]]
[[Պատկեր:1921 UpperSilesia 20Pfg Gleiwitz Gliwice Poland.jpg|մինի|Գլիվիցեի՝ Լեհաստանին միանալու համաձայնագիրը]]
Համաձայն [[1911]] թվականի «Բրիտանիկա» հանրագիտարանի՝ Գլիվիցեի բնակչությունը [[1905]] թվականին հասավ 61,624-ի:ի։ [[1911]] թվականին այն ուներ 2 բողոքական և 4 հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցիներ, ժողովարան, հանքարդյունաբերական կրթարաններ:կրթարաններ։
[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին համաշխարհային պատերազմից]]ից հետո լեհերի և գերմանացիների միջև բախումները շարունակվեցին Սիլեսյան վերելքների շրջանում:շրջանում։ Ազգային տեսանկյունից Վերին Սիլեսիայի լեհ բնակիչները ցանկանում էին առանձնացնել Սիլեսյան առաջին և եկրորդ ապստամբությունները:ապստամբությունները։ Վեճի խաղաղ լուծման համար [[Ազգերի լիգա|Ազգերի Լիգան]] հանրաքվե անցկացրեց [[1921]] թվականի [[մարտի 20]]-ին քաղաքի պատկանելության հարցի լուծման համար:համար։ Գլեվիցեում 32,029 ձայն (78,7%) կողմ էին [[Գերմանիա|Գերմանիային]]յին միանալուն, 8,558 ձայն (21,0%)` [[Լեհաստան|Լեհաստանին]]ին, 113 ձայն (0,3%)` չեղյալ համարվեց:համարվեց։ Ազգերի Լիգայի կողմից ընդունվեց մի համաձայնագիր, ըստ որի Գլեվիցեն, [[Հինդենբուրգ|Հինդենբուրգը]]ը և [[Բութեն|Բութենը]]ը պետք է միանային Գերմանիային, և Վերին Սիլեսիայի արևելյան հատվածն իր հիմնական մասով՝ Կատովիցեով, պետք է միանա Լեհաստանին:Լեհաստանին։
[[1939]] թվականի [[օգոստոսի 31]]-ին Գլիվիցեի ռադիոկայանի հարձակումը հետապնդվում էր գերմանացի գաղտնի աշխատակիցների կողմից:կողմից։ [[1944]] թվականի հուլիսից մինչ [[1945]] թվականի հունվարը «Աուչբից» համերգային ճամբարի վայրն էր Գլիվիցեն:Գլիվիցեն։ Վերջապեսմ [[1945]] թվականի [[հունվարի 24]]-ին Գլիվիցեն գրավվեց [[Կարմիր բանակ|Կարմիր բանակի]]ի կողմից:կողմից։
[[1945]] թվականի Փոտսդամի խորհրդի համաձայն՝ քաղաքը գտնվում էր լեհական տիրապետության տակ և մտնում էր [[Սիլեսյան-Դոբրովա վոյեվոդություն|Սիլեսյան-Դոբրովա վոյեվոդության]] կազմում:կազմում։
== Կրթությունը ==
** Տեսական և կիրառական գիտությունների համալսարան [[Համակարգչային գիտություն]]
** Քիմիական ինժեներության քոլեջ
** [[Կարբոքիմիա|Կարբոքիմիայի]]յի մասնաճյուղ
* Այլ
** Օնկոլոգիական կենտրոն (Centrum Onkologii)
** [[Ոչ օրգանական քիմիա|Ոչ օրգանական քիմիայի]]յի համալսարան (Instytut Chemii Nieorganicznej)
** Հրակայուն նյութերի համալսարան (Instytut Materiałów Ogniotrwałych)
** Գունավոր և ոչ գունավոր մետաղների գիտահետազոտական ինստիտուտ (Instytut Metali Nieżelaznych)
== Ջրային տրանսպորտ ==
Գլիվիցեի ջրանցքը իրար է կապում Գլիվիցե նավահանգիստըև [[Օդեր |Օդեր]] գետը:գետը։ Այն նաև միացնում է Գերմանիայի մեծ մասը [[Բալթիկ ծով|Բալթիկ ծովին]]ին
== Սպորտ ==
* Gliwice Cricket Club<ref>[http://www.facebook.com/group.php?gid=112675022086339&ref=mf#!/pages/Gliwice-Cricket-Club/141875175836261 Facebook.com]</ref>
* K.S. Kodokan Gliwice <ref>[http://www.mma.gliwice.pl]</ref> - ռազմարվեստի թիմ
* Gliwice LIONS <ref>[http://www.gliwicelions.pl]</ref> - [[ամերիկյան ֆուտբոլ|ամերիկյան ֆուտբոլի]]ի թիմ
== Քաղաքի հայտնի մարդիկ ==
| 