«Աշելյան մշակույթ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: ի ։ → ի։, : → ։ (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
'''Աշելյան քարե գործիքներ''' - Աղելյան [[մշակույթ]]ն իր [[անուն]]ն ստացել է Սենտ-Աշել [[քաղաք]]ից, որտեղ առաջին անգամ քարե գործիքներ են գտնվել։ Հանդիսանալով ստորին պալեոլիթի շելյան վալլի անմիջական շարունակու­թյունն ու զարգացումը, եւ ժամանակագրական տեսակետից համապատասխա­նելով մինգելյան:մինգելյան։ Սառցակալման ու մինղելռիսյան միջսառցային ժամանա­կաշրջանին, աշելյան մշակույթը մի նոր, ավելի բարձր աստիճան էր մեր նախ­նիների պատմության մեջ։ Սատանի-դարի , Արեգունի բլրի, Հարավային բլրի։ Հրաղդան գետի միջին հոսանքում , Արղնոլ դարավանդի ճատկերանի, Աշիրաբադի, Նռնունիսի (Նուռնոլս), Լուս ավանի ։ավանի։ Ջրաբերի եւ այլ վայրերի ստո­րին պալեոլիթյան կայանները, որոնք արտակարգ հարուստ էին վանակատ ի արտազեղումներով, տվել են համեմատաբար զարգացած ու բազմապիսի քարե գործիքների բնորոշ ժողովածուներ։ Վերոհիշյալ բոլոր կայաններում գործիքների շելյան տիպերին փոխարինելու են գալիս ավելի հմտորեն, խնամ­քով պատրաստված եւ զգալիորեն կատարելագործված գործիքներ։ Աշխատան­քի հիմնական գործիքը մնում է ձեռքի հատիչը, որը, սակայն, փոքրանում է, ստանում բարակ (անհետացած) կրունկ, ճշգրիտ նշաձեւ, ձվածիր, սկավառա­ կաձեւ կամ եռանկյունի ուրվագիծ, բեկոտման [[տեխնիկա]]յով մշակված հարթ մակերես։ Նրա կտրող պրոֆիլային կողերն, արդեն ոչ թե զիգզագաձեւ են, այլ ուղիղ եւ սուր։ Մանրակրկիտ ու նուրբ մշակման շնորհիվ աշելյան հատիչը ստանում է նաեւ կտրելու հատկություն։ Այս բոլոր հանգամանքները վկայում են գործիքներ պատրաստելու տեխնիկայի զգալի առաջընթացի, վանակատի, կայծքարի հատկություններին խորամուխ լինելու։ վարպետի ձեռքի առավել հմտության մասին։ Ճեււքի հատիչը ստորին պալեոլիթի ա մենաբնորոշ ու տի­ պական գործիքն է, որն առանձնապես լայն տարածում է ստանում աշելյան շրջանում:շրջանում։
[[Պատկեր:Bifaz de Atapuerca (TG10).jpg|մինի|Ստորին Հին Քարի դարի շրջանի գործիք]]
Աշելյան հատիչներին զուգընթաց կատարելագործվում են նաեւ ցլեպնե­րից ու մանր կտորներից պատրաստված, այսպես կոչված, կլեկտոնյան եւ լեւալուայան տիպն ունեցող գործիքները, սրածայրը, քերիչը, քերթիչը, կտրող դանակը, գայլիկոնը, սկավառակաձեւ գործիքները, որոնք օգտագործվել են կենցաղում, փայտի ու մորթոլ մշակման համար։ Ձեռքի հատիչից սրանք տար­բերվում են պարզ մշակությամբ:մշակությամբ։
 
Աշելյան գործիքները, բացի վանակատից, պատրաստված են նաեւ դիաբազից եւ դացիտից։ Դրանց վրա, հատկապես բանող եզրերում, կատարված է նաեւ հետագա լրացուցիչ մշակում (հարդարում)։ Ուշ աշելյան շրջանում հան­դիպում են շատ խնամքով մշակված գործիքներ, որոնք ունեն ուղիղ, ճշգրիտ ուրվագծեր