«Մեծ Թաղեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 33.
| շրջանի քարտեզ =
| ներքին բաժանում =
| ղեկավարի պաշտոն =
| ղեկավար =
| հիմնադրման թվական =
Տող 76.
Մեծ Թաղեր գյուղը Հադրութ շրջկենտրոնից 22 կմ հեռավարության վրա է, Հադրութի շրջանի ամենամեծ գյուղն է: ԼՂՀ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից 60 կմ է հեռու: Գյուղի հարավային մասով հոսում է [[Արաքս|Արաքսի]] ձախ վտակ [[Իշխանագետ (գետ)|Իշխանագետը]]: Մեծ Թաղերին մոտ գտնվող գյուղերն են Տողը, Ազոխը և Տումին:
Գյուղը ծովի մակերևույթից 1200 մետր բարձրության վրա է: Մեծ Թաղերը չորս կողմից շրջապատված է անտառապատ լեռներով: Գյուղի մոտակայքում են գտնվում Մարխաթուն,
== Պատմություն==
Գյուղի տարածքում բնակավայր է հիմնվել 10-րդ դարում, սակայն հիմնադրման վերաբերյալ հստակ տվյալներ չկան: Մեծ Թաղերը նախկինում կրել է Կաժ անունը:
2004 թվականին հիմնադրվել է Արմենակ Խանփերյանցի անունը կրող թանգարանը, որը միակն է գյուղում: Թանգարանի ամենահին իրերը պալեոլիթի ժամանակաշրջանի ծակիչներն ու քերիչներն են:
Տող 86.
== Բնակչություն ==
1841 թ. տվյալներով գյուղում ապրել է 698 մարդ: Հետագա տարիներին այն շարունակ աճել է, իսկ 1914 թ. հասել է առավելագույնին՝ 3500-ի<ref>Երվանդ Աբրահամյան, Մեծ Թաղեր</ref>: 2005 թվականի մարդահամար տվյալներով գյուղում բնակվում է 1411 մարդ:
== Կրթություն ==
Գյուղում գործում է 1 մանկապարտեզ և 1 դպրոց:
Խորհրդային տարիներին գյուղում 2 մանկապարտեզ է գոյություն ունեցել: 1992 թ. մանկապարտեզները դադարել են դադարեցին գործելուց: Մանկապարտեզի շենքը վերանորոգվել է Կանադայի Հայ օգնության միության աջակցությամբ 2000 թ.: Նոր մանկապարտեզը գործում է նախկին գյուղական խորհրդի շենքում և կրում է «Սոսե» անունը:
== Հնագիտական վայրեր և հուշարձաններ ==
'''Շմանեք (Ծծախաչ)''', քարանձավը բաղկացած է 4 քարայրներից և միմյանց հետ են կապված տարբեր չափսերի անցուղիներիով: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ Շմանեք քարայրում պալեոլիթի շրջանում ապրել են նախնադարյան մարդիկ:
'''Շմաջրի բերդ''', Գյուղի հյուսիսարևելյան մասում է, գյուղից 3 կմ հեռավարության վրա: Բերդը գտնվում է ժայռի վրա և մոտ 800 ք/մ տարածք է զբաղեցնում:
'''Մրխաթուն''', Մրխաթունը հին բնակատեղի է, գյուղից 1.5 կմ հեռավորության վրա է գտնվում: Գյուղատեղիի մոտակայքում կանգնուն է մնացել Մրխաթուն եկեղեցին: Եկեղեցին կառուցվել է 1603 թ. եկեղեցին:
'''Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի''', եկեղեցին կառուցվել է 1846 թվականին գյուղի հասարակական ծախսերի հաշվին:
'''Լուսավորչի սրբավայր''', գտնվում է գյուղից 500 մ հեռավարության վրա, Լուսավորչի սարի վրա: Ըստ լեգենդի, քարայրը, որտեղ գիշերել է Գրիգոր Լուսավորիչը, ունի գետնից 1 մետր բարձրություն:
'''Ճոխտ Պըռըվածառ''' (Զույգ Պառավածառ), ուխտատեղին գյուղից 10 կմ հեռավորության վրա է՝ Վերին Շագանակուտ կոչվող վայրում: Պահպանվել են զույգ եկեղեցիների հիմքերը և վանքի փլատակները<ref>Երվանդ Աբրահամյան, Մեծ Թաղեր</ref>:
== Մասնակցությունն Արցախյան ազատամարտին ==
| |||