Վիքիպեդիա

«Քիմիական հավասարակշռություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 13.
իրականացնում են 300 °C [[ջերմաստիճան]]ում:
 
H<submath>2{H_2}</submath> <sub>(գ)</sub> + I<submath>2{J_2}</submath> <sub>(գ)</sub> ⇄<math>\leftrightarrows</math> 2HI<math>2{HJ}</math> <sub>(գ)</sub> (1)
 
Այս փոխարկման կինետիկական օրինաչափությունները հանգամանորեն բացահայտված են: Փորձնական
ճանապարհով հաստատված է, որ ինչպես ուղիղ, այնպես էլ հակադարձ ռեակցիան երկրորդ կարգի են: Սա
նշանակում է, որ ռեակցիայի [[արագություն|արագության]] արտահայտության մեջ կենցենտրացիաները[[կենցենտրացիա]]ները հանդես են գալիս գումարային
2 ցուցիչով:
 
<math>\overrightarrow{V}=\vec{k} \cdot C_{H_2} \cdot C_{J_2} ~~~~~~~~~~~~~~~~ \overrightarrow{V}=\vec{k} \cdot C_{HJ}</math>
 
[[Կինետիկակա]]ն բնութագրով ռեակցիան նաև «պարզ» է, այսինքն, ընթանում է մեկ փուլով, երկու մասնիկների
բախման հետևանքով, այդ պատճառով ռեակցիան կոչվում է նաև երկմոլեկուլային: Փոխարկումն ընթանում է
բուն [[մոլեկուլ]]ային մեխանիզմով, այսինքն, մասնիկների բախումը տեղի է ունենում հենց մոլեկուլների[[մոլեկուլ]]ների, և ոչ թե
[[ռադիկալ]]ների կամ [[իոն]]ների միջև:
 
Տող 33.
դպրոցական դասագրքերում [1]:
 
Վերադառնալով յոդաջրածնի[[յոդաջրածին|յոդաջրածն]]ի առաջացման ռեակցիային, կարող ենք նշել, որ ժամանակի հետ ելանյութերի սպառման
(կոնցենտրացիայի փոքրացման) հետ ուղիղ ռեակցիայի արագությունը անընդհատ նվազում է, իսկ հակադարձ
ռեակցիայի արագությունը սկսում է մեծանալ, քանի որ վերջանյութի կոնցենտրացիան մեծանում է: Բնական է,
Տող 39.
այդ պահից սկսած ինչ արագությամբ ելանյութերը սպառվում են` առաջացնելով ռեակցիայի վերջանյութ, նույն
արագությամբ էլ վերջանյութը քայքայվում է` առաջացնելով ելանյութեր: Այսպիսով, հաստատվում է քիմիական
հավասարակշռություն, որից հետո ինչպես ելանյութերի, այնպես էլ վերջանյութերի կոնցենտրացիաներն այլեւսայլևս
փոփոխության չեն ենթարկվում:
 
Տող 47.
Այսպիսով, դարձելի քիմիական ռեակցիայի հավասարակշռությունը որակապես կարելի է
բնութագրել «հավասարակշռության վիճակ» արտահայտությամբ, երբ ուղիղ եւ հակադարձ ռեակցիաների
արագություններն իրար հավասարվում են` VուղV<sub>ուղ</sub> = VհկV<sub>հկ</sub> (նկ. 1):
 
Նկ. 1. Հավասարակշռության հաստատումը դարձելի ռեակցիայում
 
Նյութերի հավասարակշռային կոնցենտրացիաները, սովորաբար նշում են քառակուսի փակագծերով:
 
(3)
<math>\overrightarrow{V}=\vec{k}\cdot</math><math>[H_2]</math><math>[J_2] ~~~~~~~~ \overrightarrow{V}=\vec{k} \cdot [HJ]^2 ~~~~~\overrightarrow{V}=\overrightarrow{V}</math>
 
Թիվ (3) հավասարման ձախ մասում ուղիղ եւ հակադարձ ռեակցիաների արագության հաստատուններն են, որոնք,
ինչպես հայտնի է, կախված չեն փոխազդող նյութերի կոնցենտրացիայից, այլ կախված են նյութերի բնույթից,
Տող 72 ⟶ 74՝
 
Դարձելի քիմիական ռեակցիայում հավասարակշռություն հաստատվելուց հետո վերջանյութերի կոնցենտրացիաների
հարաբերությունը ելանյութերի կոնցենտրացիաների[[կոնցենտրացիա]]ների արտադրյալին հաստատուն մեծություն է:
 
Բ) Ջերմադիմաիկական բնութագիրը: Հավասարակշռության հաստատումը կարելի է մեկնաբանել ջերմադինամիկական
պատկերացումներով [2–4]: [[Ջերմադինամիկայի երկրորդ օրենքիցօրենք]]ից հետեւում է, որ ռեակցիան կարող է ընթանալ
ինքնաբերաբար, եթե համակարգի [[Գիբսի էներգիանէներգիա]]ն նվազում է` < 0: եւԵվ G տառերի միջեւ դրված r -ը
խորհրդանշում է ռեակցիան: Գիբսի էներգիայի կախումը ռեակցիայի խորությունից, այլ կերպ, ելանյութերի
փոխարկման աստիճանից ( փ), որի փոփոխության սահմաններն են 0 1, ներկայացված է նկ. 2-ում:
Տող 84 ⟶ 86՝
Նկարից երեւում է, որ ուղիղ ռեակցիան ինքնաբերաբար ընթանում է մինչեւ հավասարակշռության հաստատումը,
քանի որ ելանյութերի փոխարկման աստիճանի մեծացմանը զուգընթաց Գիբսի էներգիան փոքրանում է` < 0,
ձգտելով մի ինչ որ նվազագույն արժեքի` GնվG<sub>նվ</sub>: Երբ ելանյութերի որոշ մասը փոխարկվել է վերջանյութերի,
հաստատվում է քիմիական հավասարակշռություն` =0: Աստղանիշից աջ` վերջանյութերի կոնցենտրացիայի
մեծացման հետ համակարգի [[Գիբսի էներգիանէներգիա]]ն սկսում է մեծանալ` > 0, ինչը նշանակում է, որ այդ հատվածում
ռեակցիայի ինքնաբերաբար ընթացքը (ձախից աջ) հնարավոր չէ:
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Քիմիական_հավասարակշռություն» էջից