«Մածնաբերդի իշխանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: → (7) oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ պատմական երկիր
| Անվանում= Մածնաբերդի իշխանություն
| Նախորդ1= Տաշիր-Ձորագետի թագավորություն
| Դրոշ_Նախորդ1= Bagratuni flag.svg
| Հաջորդ1= Վրացական թագավորություն
| Դրոշ_Հաջորդ1= Flag of Georgia.svg
| Հաջորդ2=
| Դրոշ_Հաջորդ2=
| Հիմնադրում = [[Դավիթ Բ Կյուրիկյան]]ը հիմնադրում է իշխանությունը
| Հիմնադրման տարեթիվ=[[1113]]
| Ավարտ = Գրավվում է Վրացական թագավորության կողմից
| Ավարտի տարեթիվ=
| Դրոշ=
| Դրոշի հոդված=
| Զինանշան=
| Զինանշանի հոդված=
| Քարտեզ= [[Պատկեր:Jorgat harasm.gif|250px]]
| Քարտեզ2=
| Քարտեզի տարեթիվ= Իշխանությունը՝ [[Տաշիր-Ձորագետի թագավորություն|Տաշիր-Ձորագետի թագավորության]] կազմում[[1017]]
| Քարտեզի տարեթիվ2=
| Պետական կարգ= [[Միապետություն]]
| Մայրաքաղաք= [[Մածնաբերդ]]
| Պետության գլուխ= [[Իշխան]]
| Դինաստիա= [[Կյուրիկյաններ]]
| Մակերես= 5 000
| Բնակչություն=
| Ազգություն= [[Հայեր]]
| Արժույթ=
| Կարգախոս=
| Տոն=
| Հիմն=
| Լեզու= [[Հայերեն]]
| Կրոն=[[Հայ Առաքելական Եկեղեցի]]
| Նշումներ=
}}
'''Մածնաբերդի իշխանություն''', իշխանություն [[Մեծ Հայք]]ի [[Ուտիք նահանգ]]ի արևմտյան մասում, [[12-րդ դար|12]]-[[13-րդ դար]]երում։ Հիմնել է [[Կյուրիկե Ա Բագրատունի|Կյուրիկե Ա]]-ի որդի [[Դավիթ Բ Կյուրիկյան|Դավիթ]]ը ([[1113]]-[[1145]]) մոտ [[1113]] թվականին, երբ [[Կյուրիկյան թագավորություն|Կյուրիկյան թագավորության]] անկումից հետո հաստատվել է [[Մածնաբերդ]]ում։ Այդ ճյուղը [[Հայաստան]]ի [[Ավատատիրություն|ավատատիրական]] տներից էր, ենթակա [[Զաքարյան Հայաստան|Զաքարյանների գերիշխանությանը]] և քաղաքական կապեր ուներ հարևան իշխանությունների՝ [[Տավուշ]]ի, [[Հաթերք]]ի, Նոր-բերղի տերերի ու վրացի Օրբելիների հետ։
[[12-րդ դար]]ի առաջին կեսին Մածնաբերդի իշխանության պայքարի մեջ էր [[Գանձակի ամիրայություն|Գանձակի սելջուկ ամիրայության]] դեմ։ [[Դավիթ Բ Կյուրիկյան|Դավթի]] հաջորդներ [[Կյուրիկե Գ Կյուրիկյան|Կյուրիկեի]] ([[1145]]-[[1170]]) և [[Աբաս Բ Կյուրիկյան|Աբաս]] ([[1170]]-[[1176]]) Ժամանակաշրջանից Մածնաբերդի իշխանության մասին տեղեկությունները սուղ են։
[[12-րդ դար]]ի վերջին Նոր-բերղի Կյուրիկյանները փորձել են [[Աղսարթան Ա Կյուրիկյան|Աղսարթան Ա]]-ից (1176 թվականից) խլել Մածնաբերդը, բայց՝ ապարդյուն։ [[1236]] թվականին, [[Աղսարթան Բ Կյուրիկյան|Աղսարթան Բ]]-ի օրոք, [[Մածնաբերդ]]ը ժամանակավորապես նվաճել են մոնղոլները։ [[1250]]-ական թվականներին մոնղոլական արշավանքներին ([[Նփրկերտ]], [[Բաղղադ]]) մասնակցել է [[Թաղիադին Կյուրիկյան|Թաղիադինը]], որի որդի [[Սարգիս Կյուրիկյան|Սարգիսը]] Մածնաբերդի իշխանության մեջ հայտնի վերջին [[տիրակալ]]ն է։ Մածնաբերդի Կյուրիկյանները մասնակցել են նաև հայ [[հոգևոր մշակույթ|հոգևոր-մշակութ]]ային կյանքին ([[Աբաս Բ Կյուրիկյան|Աբասի]] քույր Մարիամը կառուցել է տվել [[Քոբայրի վանք|Բոբայրի եկեղեցի]]ն և այլն)։ Մածնաբերդի իշխանությունը գոյատևել է մինչև [[13-րդ դար]]ի վերջը։
{{ՀՍՀ}}
|