«Տասներկուանիստ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (38), )կ → ) կ oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, փոխարինվեց: ։Փ → ։ Փ, ։Ո → ։ Ո, ։Ն → ։ Ն, ։Մ → ։ Մ, ։Հ → ։ Հ (2), ։Կ → ։ Կ, ։Ի → ։ Ի (2), ։Ե → ։ Ե, ։Դ → ։ Դ (2), ։Բ → ։ Բ, oգտվելով [[Վիքիպեդիա:ԱվտոՎ...
Տող 8.
== Բնության մեջ ունեցած դերը ==
Բնության մեջ բազմաթիվ օրգանիզմներ,նյութեր հանդես են գալիս դոդեկաեդրի մոդելի տեսքով:Օրինակ`Վոլվոքսը,Երկաթի պիրիտը և այլն:
Վոլվոքսը ջրիմուռ է` բաղկացած պարզագույն բազմաբջիջ օրգանիզմներից,իրենից ներկայացնում է սֆերիկ թաղանթ`կազմված հիմնականում յոթանկյուն,վեցանկյուն ը հնգանկյուն բջիջներից(այսինքն`բջիջներից որոնք ունեն 7,6 կամ 5 հարևան բջիջներ,յուրաքանչյուր գագաթ ընդհանուր է 3 բջջի համար)։Կան։ Կան այնպիսիները,որոնք ունեն քառանկյուն և ութանկյուն բջիջներ,բայց կենսաբանները նկատել են,որ եթե այդպիսի «անկանոն» բջիջները(5-ից քիչ և 7-ից ավելի կողմ ունեցող) բացակայում են,ապա հնգանկյուն բջիջները միշտ 12-ով շատ են յոթանկյուն բջիջներից (ընդհանուր բջիջների թիվը կարող է գերազանցել հազարը)։Այս։ Այս պնդումը հետևում է Էյլերի բանաձևից։
[[Պատկեր:Dodekaedr artagcac gndi sharavix.PNG|մինի|աջից|Դոդեկաեդրին արտագծած գնդի շառավիղ]]
Ֆուլերենը ածխածնի տարատեսակներից մեկն է։Այնէ։ Այն հայտնաբերվել է այն ժամանակ,երբ փորձել են մոդելավորել տիեզերքում ընթացող գործընթացները։Հետագայումգործընթացները։ Հետագայում գիտնականները երկրային պայմաններում կարողացան սինթեզել և հետազոտել այդ գնդաձև մոլեկուլների բազմաթիվ ածանցյալներ։Առաջացավածանցյալներ։ Առաջացավ [[ֆուլերեն]]ների քիմիան։Որոշքիմիան։ Որոշ միացություններ,որոնք ունեն C60 ֆուլերենի բյուրեղային կառուցվածքը հանդիսանում են լավ հաղորդիչներ,117Կ կրիտիկական ջերմաստիճանով։Փորձերջերմաստիճանով։ Փորձեր են տարվում ֆուլերենի հիմքի վրա ստեղծվել նյութեր նորաստեղծ մոլեկուլային էլեկտրոնիկայի համար։Բայցհամար։ Բայց ֆուլերեն,ինչպես պարզվեց առկա է նաև Երկրի ընդերքում։
Իմաստունները ասում էին «Անտեսանելին հասկանալու համար,ուշադիր նայիր տեսանելիին»։[[Սալվադոր Դալի]]ն իր «Խորհրդավոր երեկո» կտավում ընտրել է հենց դոդեկաեդրը։Այդդոդեկաեդրը։ Այդ կտավում դոդեկաեդրի համաչափության կենտրոնը համընկնում է [[Հիսուս Քրիստոս]]ի հետ։
[[Պատկեր:Dodekaedr caval.PNG|մինի|աջից|Դոդեկաեդրի ծավալ]]
Համակարգչային մոդելավորման մեթոդիկայով ցույց է տրվել ֆուլերենի հավանակն միացումը [[ՌՆԹ]]-ի և երկպարույր [[ԴՆԹ]]-ի շղթայի մոլեկուլի հետ։ԴՆԹհետ։ ԴՆԹ-ի մոլեկուլը հանդիսանում է ներկային տեխնիկայի առանցքային բաղադրամասը,որից ստանում են բիոչիպեր և բիոսենսորներ։Նախատեսվումբիոսենսորներ։ Նախատեսվում է,որ ֆուլերենը կարող է ինտենսիվացնել այդպիսի սարքավորումների աշխատանքը։Երբաշխատանքը։ Երբ պարզվեց,որ ֆուլերենը մտնում է շունգիտի բաղադրության մեջ,որը բուժիչ քար է,որոշ գիտնականներ ֆուլերենի բուջիչ հատկության հետ կապեցին [[Պետրոս Մեծ]]ի ապաքինումը [[1714]] թվականին,ով բուժվում էր այդ քարերի միջոցով։Իսկմիջոցով։ Իսկ վերջին հայտնագործությունները գիտնականներին ստիպեցին վերադառնալ ֆուլերենի առաջացման խնդրին։Հնարավորխնդրին։ Հնարավոր է ,որ ֆուլերենի նոր քիմիական հետազոտությունները նոր էջեր բացահայտեն Երկրի բազմաբովանդակ պատմությունից։
 
== Հատկությունները ==
Դոդեկաեդրը օժտված է համաչափությամբ։
Տարածության կենտրոնային և առանցքային համաչափությունները սահմանվում են հարթության համապատասխան համաչափությունների համանման եղանակով։Միակեղանակով։ Միակ տարբերությունը այն է,որ այդ սահմանումները կիրառվում են տարածության,այլ ոչ թե հարթության կետերի նկատմամբ։
Սահմանում(կենտրոնային համաչափության)
Դիցուք տարածությունում սևեռված է(ֆիքսված է) որևէ O կետ։
Տող 28.
Հհատկություն 1(կենտրոնային համաչափության անշարժ կետի մասին)։
Ցանկացած O կենտրոնի համար գոյություն ունի ճիշտ մի կետ,որի համաչափը O-ի նկատմամբ համընկնում է իր հետ։Դահետ։ Դա հենց O կետն է։Այնէ։ Այն կետը,որի համաչափը(պատկերը) համընկնում է իր հետ,կոչվում է անշարժ։
Այսպիսով,կենտրոնային համաչափությունն ունի ճիշտ մի անշարժ կետ,դա նրա կենտրոնն է։Իրոքէ։ Իրոք,եթե A-ն տարբեր է O կետից,ապա վերը նկարագրված կառուցման արդյունքում ստացված A' կետը չի համընկնի A-ի հետ։
Հատկություն 2(կենտրոնային համաչափության կրկնակի կիրառության մասին)։
Եթե A կետի համաչափը O կենտրոնի նկատմամբ A' կետն է,իսկ A' կետինը` A''-ն է,ապա A''-ը համընկնում է A-ի հետ։
Նկատի ունենալով այս հատկությունը,ասում են,որ կենտրոնային համաչափությունն ինքն իր հակադարձն է։
Ակնհայտ է,որ եթե O կետը AA' հատվածի միջնակետն է,ապա այն նաև A'A հատվածի միջնակետն է։Այսէ։ Այս դիտողությունը ապացուցում է երկրորդ հատկությունը
Սահմանում(երկու կենտրոնահամաչափ մարմնինների)։
Տարածության Փ և Փ’ մարմինները (ամենաընդհանուր դեպքում`բազմությունները) կոչվում են համաչափ(սիմետրիկ) O կետի(կենտրոնի) նկատմամբ,եթե Փ-ի ցանկացած A կետին O կենտրոնի նկատմամբ համաչափ A'