«Ջորջ Սանտայանա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: → , մ ։ → մ։ oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
'''Ջորջ Սանտայանա''' (Santayana) ([[1863]]— [[1952]]), ամերիկացի [[փիլիսոփա]], քննադատական ռեալիզմի ներկայացուցիչ։ Ծագումով՝ իսպանացի։
'''Ջորջ Սանտայանա''' (Santayana) ([[1863]]— [[1952]]), ամերիկացի [[փիլիսոփա]], քննադատական ռեալիզմի ներկայացուցիչ։ Ծագումով՝ իսպանացի։[[1872]]—[[1912]] թվականներին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում, [[1907]]—[[1912]] թվականներին՝ [[Հարվարդի համալսարան]]ի [[պրոֆեսոր]]։ Կրել է Ու․ Ջեմսի և Ա․ Բերգսոնի ազդեցությունը, կյանքի վերջին տարիներին մոտեցել է [[էկզիստենցիալիզմ]]ին, է․ Հուսեռլի ֆենոմենոլոգիային և Ա․ Ուայտհեդի «պրոցեսի փիլիսոփայությանը»։ Սանտայանայի մետաֆիզիկական համակարգը տրված է «Կեցության ոլորտները» երկում։ Փիլիսոփայության հիմնական խնդիրը Սանտայանան համարում է աշխարհի նկատմամբ բարոյական և գեղագիտական կողմնորոշում մշակելը․ փիլիսոփայությունը ոչ եկեղեցական [[կրոն]] է, այն ուղղված է մարդու «մտքին և սրտին»։ Պոեզիան, [[արվեստ]]ը, [[կրոն]]ը մարդկային հոգեկանի բարձրագույն ձևերն են, որոնք խիստ հակադրվում են «կենդանական հավատի» (արտաքին աշխարհի գոյությունն ընդունող անմիջական համոզմունքի) վրա հիմնված կենսաբանորեն մեկնաբանվող պրակտիկային և գիտությանը։ Ընդ որում, [[գիտություն]]ն ըմբռնվել է որպես աշխարհի օգաապաշաական նշանակություն Ունեցող ոչ իսկական ընկալում։ Ս․ «Տիրապետություն և իշխանություն» գրքում (1951) Պլատոնի ոգով մշակել է հակադեմոկրատական հասարակական-քաղաքական ուսմունք։ Հեղինակ է նաև «Վերջին պուրիտանը» վեպի ([[1935]]) և գեղագիտության, [[մշակույթ]]ի ու [[Գրականություն|գրականության]] վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատությունների։ Հայտնի է իր փայլուն գրելաոճով։ Սանտայանայի գաղափարների վրա է հիմնվում ամերիկյան հասարակական մտքի հակասցիենտիստական ուղղությունը։
 
'''Ջորջ Սանտայանա''' (Santayana) ([[1863]]— [[1952]]), ամերիկացի [[փիլիսոփա]], քննադատական ռեալիզմի ներկայացուցիչ։ Ծագումով՝ իսպանացի։[[1872]]—[[1912]] թվականներին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում, [[1907]]—[[1912]] թվականներին՝ [[Հարվարդի համալսարան]]ի [[պրոֆեսոր]]։ Կրել է Ու․ Ջեմսի և Ա․ Բերգսոնի ազդեցությունը, կյանքի վերջին տարիներին մոտեցել է [[էկզիստենցիալիզմ]]ին, է․Է․ Հուսեռլի ֆենոմենոլոգիային և Ա․ Ուայտհեդի «պրոցեսի փիլիսոփայությանը»։ Սանտայանայի մետաֆիզիկական համակարգը տրված է «Կեցության ոլորտները» երկում։ Փիլիսոփայության հիմնական խնդիրը Սանտայանան համարում է աշխարհի նկատմամբ բարոյական և գեղագիտական կողմնորոշում մշակելը․ փիլիսոփայությունը ոչ եկեղեցական [[կրոն]] է, այն ուղղված է մարդու «մտքին և սրտին»։ Պոեզիան, [[արվեստ]]ը, [[կրոն]]ը մարդկային հոգեկանի բարձրագույն ձևերն են, որոնք խիստ հակադրվում են «կենդանական հավատի» (արտաքին աշխարհի գոյությունն ընդունող անմիջական համոզմունքի) վրա հիմնված կենսաբանորեն մեկնաբանվող պրակտիկային և գիտությանը։ Ընդ որում, [[գիտություն]]ն ըմբռնվել է որպես աշխարհի օգաապաշաական նշանակություն Ունեցող ոչ իսկական ընկալում։ Ս․Սանտայանան «Տիրապետություն և իշխանություն» գրքում (1951) Պլատոնի ոգով մշակել է հակադեմոկրատական հասարակական-քաղաքական ուսմունք։ Հեղինակ է նաև «Վերջին պուրիտանը» վեպի ([[1935]]) և գեղագիտության, [[մշակույթ]]ի ու [[Գրականություն|գրականության]] վերաբերյալ բազմաթիվ աշխատությունների։ Հայտնի է իր փայլուն գրելաոճով։ Սանտայանայի գաղափարների վրա է հիմնվում ամերիկյան հասարակական մտքի հակասցիենտիստական ուղղությունը։
{{ՀՍՀ}}
 
{{ՀՍՀ}}
{{DEFAULTSORT:Սանտայանա, Ջորջ}}
[[Կատեգորիա:Փիլիսոփաներ ըստ ազգության]]