«Բելառուսական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Բելոռուսական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն''', [[Բելոռուս]]․ՍՍՀԲելոռուս․ՍՍՀ (Բելոռուսիա, ԲՍՍՀ)Գտնվում է ԱԱՀՄ եվրոպական մասի արեւմուտքոում։Արեւմուտքում սահմանակից է [[Լեհաստան]]ին։Տարածքը՝ 207,6 հզ․ կմ2, բն․՝ 9878հզ․ մարդ (1 հունվ․, 1984)։ Ազգային կազմը(1979-ի մարդահամարով, հազար մարդ),բելոռուսներ՝ 7568, ռուսներ՝ 1134, լեհեր՝ 403, ուկրաինացիներ՝ 231, հրեաներ՝135 և ուրիշներ։ Միջին խտությունը՝ 1 կմ 1 վրա 47,2 մարդ ([[1983]])։ Մայրաքաղաքը՝[[Մինսկ]] (1442 հզ․ բն․, 1983)։ Խոշոր քաղաքներն են (հզ․ մարդ, 1984)՝ [[Գոմել]]ըԳոմելը (432), [[Վիտեբսկ]]ը (324), Մոգիլյովը (325),Գրոդնոն (230), Բոբրույսկը (214), Բրեստը (208), Բարանովիչին (144), Բորիսովը(124), Օրշան (117)։ Կառուցվել են նոր քաղաքներ․ Նովոպոլոցկը (79), Աոլիգորսկը (78), Ավետլոգորսկը (62), ժոդինոն և ուրիշներ։ Վարչականորեն բաժանված է 6 մարզի և 117 շրջանի, ունի 96 քաղաք և 111 քտա։tԱովետական կարգեր հաստատվել է 1917-ի հոկտեմբեր-նոյեմբերին։[[1918]]-ի փետրվար—նոյեմբերին գրեթե ողջ Բելոռուսիան օկուպացրել են գերմանական զորքերը։ [[1919]]-ի հունվ․ 1-ին կազմավորվում է ԲԱԱՀ ([[1919]]-ի փետրվար-օգոստոսին գոյություն է ունեցել Լիտվա—Բելոռուս․ ԱԱՀ)։[[1919]] -[[1920]]-ին օկուպացրել է բուրժ․ Լեհաստանը։ [[1921]]-ի [[Ռիգա]]յի պայմանագրով Արմ․ Բելոռուսիան անցել է [[Լեհաստան]]ին։[[1922]]-ին ԲԱԱՀ մտել է ԱԱՀՄ կազմի մեջ ։ 1939-ին Արմ․Բելոռուսիան միավորվել է ԲԱԱՀ-ի հետ։ԱՄԿԿ ղեկավարությամբ իրականացված ինդուստրացման, գյուղատնտեսության կոլեկտիվացման և կուլտուրական հեղափոխության շնորհիվ հանրապետությունում հիմնականում կառուցվում է սոցիալիստ․ հասարակարգ։ Հայրենական մեծ պատերազմի ընթացքում ԲԱԱՀ օկուպացրել են ([[1941]]—[[1944]]-ին) գերմանաֆաշիստական զորքերը։ Ակսվել է համաժողովըրդական պայքարը թշնամու թիկունքում(գործել է 1255 պարտիզանական ջոկատ և խումբ՝ 374 հզ․ մարդ)։ Պատերազմի

տարիներին ԲԱԱՀ-ում զոհվել է 2,2 մլն մարդ։ Հանրապետությունը ազատագրվել է [[1944]]-ի հուլիսին։ [[1945]]-ից ԲԱԱՀՄԱԿ-ի անդամ է։ [[1983]]-ի հունվարի 1-ին Բելոռուսիայի կոմկուսի շարքերում կար 603353 կուսակցական անդամ և 22701 անդամության թեկնածու, ԲԼԿԵՄ շարքերում կար 1500103 կոմերիտական, արհմիությաննշարքերում՝ 5174521 աշխատավոր։ ԱԱՀՄ ժողովուրդների շարքում ԲԱԱՀ աշխատավորները ետ պատերազմյան հնգամյակներում հասել են զգալի հաջողությունների կոմունիստական հասարակարգի կառուցման ասպարեզում։ ԲԱԱՀ պարգեատրվել է Լենինի 2 (1935, 1958), Հոկտեմբերյան հեղափոխության (1968) և ժողովուրդների բարեկամության (1972) շքանշաններով։Սոցիալիստ, շինարարության տարիներին Բելոռուսիան դարձել է բարձր զարգացած ինդուստրիալ-ագրարային հանրապետություն։ Այն տնտեսական ամուր կապեր ունի ԱԱՀՄ բոլոր հանրապետությունների հետ։ [[1980]]-ին արտադրության արտադրանքի ծավալը 29 անգամ գերազանցել է 1940-ի, 235 անգամ՝ 1913-ի մակարդակը։ Զգալիորեն բարձրացել է ծանր արդյունաբերությանտեսակարար կշիռը։ Արդ․ արտադրանքի առանձին տեսակների թողարկման մասին տես աղյուսակ 1-ի տվյալները։ ԲԱԱՀ խոշորագույն էլեկտրակայաններն են Լուկոմլի, Բերեգայի, Սվետլոգորսկի, Սմոլեիչի ՊՇՀԿ-ները։ Վառելիքի արդյունաբերությունը ներկայացված է տորֆի, նավթահանման և նավթավերամշակման ճյուղերով։ Մեքենաշինության մեջ աչքի է ընկնում հաստոցաշինությունը ([[Մինսկ]],Վիտեբսկ, Գոմել, Օրշա, Մոլոդեչնո),ավտո և տրակտորաշինությունը (Մինսկ,ժոդինո, Մոգիլյով)։ Զարգացած է սարքաշինությունը, ռադիոէլեկտրոնային, [[էլեկտրաէներգիա]]նէլեկտրաէներգիան, արդյունաբերությունը (Մինսկ,Վիտեբսկ, Գոմել, Մոգիր, Բրեստ, Լիդա են), նավթաքիմ․ (Նովոպոլոցկ, Մոգիր),քիմիական պարարտանյութերի և թելերի արդյունաբերությունը (Սվետլոգորսկ, Մոգիլյով, Նովոպոլոցկ, Գրոդնո են), սննդարդյունաբերությունը, թեթե և տեքստիլարդյունաբերությունը (Օրշա, Բարանո-Վիչի)․ փայտամշակումը (Բորիսով) են։