«Առվույտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: → (11) oգտվելով ԱՎԲ |
հեռացվել է Կատեգորիա:Բույսեր ՀոթՔաթ գործիքով |
||
Տող 14.
| rang =
| latin = Medicago
|author
|syn
* {{btname|Crimaea|[[Vassilcz.]]}}
* {{btname|Factorovskya|[[Eig]]}}
Տող 24.
* {{btname|Rhodusia|Vassilcz.}}
* {{btname|Turukhania|Vassilcz.}}
|typus
|children name
|children
|range map
|range map caption =
|range map width
|range legend
|wikispecies
|commons
|itis
|ncbi
|eol
|grin
|ipni
}}
'''Առվույտ''' ({{lang-lat|Medicago}}), [[բակլազգիներ]]ի ([[թիթեռնածաղկավորներ]]) ընտանիքի միամյա և բազմամյա խոտաբույսերի, հազվադեպ՝ կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է ավելի քան 150, ՀՀ-ում վայրի վիճակում՝ 10 տեսակ՝ {{bt-armlat|առվույտ գայլուկանման|M. lupulina}}, {{bt-armlat|առվույտ ցանովի|M. sativa}}, {{bt-armlat|առվույտ երկնագույն|M. coerulea}}, {{bt-armlat|առվույտ խավոտ|M. papiilosa}}, {{bt-armlat|առվույտ տատասկանման|M. tribuloides}} և այլն։
== Բուսաբանական նկարագրություն ==
Արմատն իլիկաձև է, ցողունը՝ ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 40-150 սմ, մերկ, երբեմն՝ թույլ թավոտ։ Տերևը բարդ է, եռաբաժան, սղոցաեզր։ [[Ծաղկաբույլ]]ը խիտ կամ նոսր կոնաձև ողկույզ է։ Ծաղիկը երկսեռ է, դեղին, մանուշակագույն, բաց վարդագույն, կանաչավուն, հազվադեպ՝ սպիտակ։ Ծաղկում է մայիս-հուլիսին (որոշ տեսակներ՝ մինչև ուշ աշուն)։ Պտուղը զսպանակաձև, երիկամաձև, մանգաղաձև ունդ է (հաճախ՝ փշոտ), սերմերը՝ մանր, երիկամաձև, դեղին, բաց շագանակագույն։
==Կիրառական նկարագրությունը==▼
Առվույտը հողը հարստացնում է [[ազոտ]]ով, բարձրացնում բերրիությունը։ Սպիտակուցներով (չոր տերևը պարունակում է 19-20%) ու [[վիտամին]]ներով (A, C, D, PP և այլն) հարուստ [[կերաբույս]] է (օգտագործվում են կանաչ զանգվածը, խոտը, սենաժը, խոտալյուրը)։ Առվույտի ցանքերը շահագործվում են 5-6 տարի։ Ցանքաշրջանառության մեջ տողնում են 2-ից 3 տարի։ [[Մեղրատու բույսեր|Մեղրատու]] է։ ▼
==Տարածվածությունը Հայաստանում==▼
▲Առվույտը հողը հարստացնում է [[ազոտ]]ով, բարձրացնում բերրիությունը։ Սպիտակուցներով (չոր տերևը պարունակում է 19-20%) ու [[վիտամին]]ներով (A, C, D, PP և այլն) հարուստ [[կերաբույս]] է (օգտագործվում են կանաչ զանգվածը, խոտը, սենաժը, խոտալյուրը)։ Առվույտի ցանքերը շահագործվում են 5-6 տարի։ Ցանքաշրջանառության մեջ տողնում են 2-ից 3 տարի։ [[Մեղրատու բույսեր|Մեղրատու]] է։
▲== Տարածվածությունը Հայաստանում ==
ՀՀ-ում վայրի վիճակում հանդիպում է 10 տեսակ՝ {{bt-armlat|առվույտ գայլուկանման|M. lupulina}}, {{bt-armlat|առվույտ ցանովի|M. sativa}}, {{bt-armlat|առվույտ երկնագույն|M. coerulea}}, {{bt-armlat|առվույտ խավոտ|M. papiilosa}}, {{bt-armlat|առվույտ տատասկանման|M. tribuloides}} և այլն։ Տարածված է բոլոր մարզերում։ Աճում է ստորին և վերին լեռն., ալպյան և մերձալպյան գոտիներում, քարքարոտ լանջերին, կրոտ և կավոտ վայրերում, անտառի բացատներում, ճամփեզրերին, գետափերին և այլն։ Մշակության մեջ տարածված են {{bt-armlat|առվույտ ցանովի կամ կապույտ|M. sativa}}, {{bt-armlat|առվույտ մանգաղանման կամ դեղին|M. falcata}} և {{bt-armlat|առվույտ հիբրիդային|M. media}} տեսակները։
Տող 145 ⟶ 148՝
* ''[[Medicago virescens]]''
{{div col end}}
== Ծանոթագրություններ==
{{Reflist}}
Տող 150 ⟶ 154՝
{{ՀԲ}}
[[Կատեգորիա:Բակլազգիներ]]
[[Կատեգորիա:Մեղրատու բույսեր]]
| |||