Վիքիպեդիա

«Ֆելիքս Կլայն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ clean up, փոխարինվեց: → (7),   → (2) oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 16.
| ազդել է =
| գրքեր =
| աշխատանք = [[Բոնն]]ի համալսարանի <br> փիլիսոփայության դոկտոր,<br> [[1872]] թ.՝թվական՝ [[Էրլանգեն]]ի համալսարանի.<br> [[1875]] թ.՝թվական՝ [[Մյունխեն]]ի դպրոցի, <br> [[1880]] թ.՝թվական՝ [[Լայպցիգ]]ի, <br> 1886—1913[[1886]]-[[1913]] թ.՝թվականներ՝<br> [[Գյոթինգեն]]ի համալսարանների<br> մաթեմատիկայի պրոֆեսոր
| կարողություն =
| մասնագիտություն = գերմանացի մաթեմատիկոս
Տող 26.
}}
 
'''Ֆելիքս Կլայն''' ({{lang-de|Felix Christian Klein)}}, (25.4.[[ապրիլի 24]], [[1849]], [[Դյուսելդորֆ]] - [[հունիսի 22.6.]], [[1925]], [[Գյոթինգեն]]), գերմանացի մաթեմատիկոս, [[Բեռլին]]ի ԳԱ թղթանդամ ([[1913]] թվական), [[Բոնն]]ի համալսարանի փիլիսոփայության դոկտոր ([[1868]] թվական)։
 
[[1872]] թվականից՝ [[Էրլանգեն]]ի համալսարանի, [[1875]] թվականից՝ [[Մյունխեն]]ի դպրոցի, [[1880]] թվականից՝ [[Լայպցիգ]]ի, [[1886]]-[[1913]] թվականներին՝ [[Գյոթինգեն]]ի համալսարանների մաթեմատիկայի պրոֆեսոր։
1872 թվականից՝ [[Էրլանգեն]]ի համալսարանի. [[1875]] թվականից՝ [[Մյունխեն]]ի դպրոցի, [[1880]] թվականից՝ [[Լայպցիգ]]ի, 1886—1913 թվականներին՝ [[Գյոթինգեն]]ի համալսարանների մաթեմատիկայի պրոֆեսոր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափությանը, անընդհատ խմբերի, հանրահաշվական հավասարումների, էլիպտիկ և [[ավտոմորֆ ֆունկցիաներ]]ի տեսություններին։ Երկրաչափության վերաբերյալ իր գաղափարները Կլայնը շարադրել է «Երկրաչափական նոր հետազոտությունների համեմատական քննարկում» աշխատությունում ([[1872]] թվական), որը հայտնի է «էրլանգենյան ծրագիր» անունով։ Կլայնը ձգտել է բացահայտել մաթեմատիկայի առանձին ճյուղերի, ինչպես նաև [[մաթեմատիկա]]յի և [[ֆիզիկա]]յի ու տեխնիկայի ներքին կապերը։ 1910-23 թվականներին Ա. Զոմմերֆեչդի աշխատակցությամբ գրել է «Հոլի տեսություն» քառահատոր աշխատությունը։ Զբաղվել է մաթեմատիկայի կրթության հարցերով։ ▼
[[Պատկեր:Klein bottle.svg|thumb|left|Կլեյնի շիշ]]
 
▲1872 թվականից՝ [[Էրլանգեն]]ի համալսարանի. [[1875]] թվականից՝ [[Մյունխեն]]ի դպրոցի, [[1880]] թվականից՝ [[Լայպցիգ]]ի, 1886—1913 թվականներին՝ [[Գյոթինգեն]]ի համալսարանների մաթեմատիկայի պրոֆեսոր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափությանը, անընդհատ խմբերի, հանրահաշվական հավասարումների, էլիպտիկ և [[ավտոմորֆ ֆունկցիաներ]]ի տեսություններին։ Երկրաչափության վերաբերյալ իր գաղափարները Կլայնը շարադրել է «Երկրաչափական նոր հետազոտությունների համեմատական քննարկում» աշխատությունում ([[1872]] թվական), որը հայտնի է «էրլանգենյան ծրագիր» անունով։ Կլայնը ձգտել է բացահայտել մաթեմատիկայի առանձին ճյուղերի, ինչպես նաև [[մաթեմատիկա]]յի և [[ֆիզիկա]]յի ու տեխնիկայի ներքին կապերը։ 1910-23 թվականներին Ա. Զոմմերֆեչդի աշխատակցությամբ գրել է «Հոլի տեսություն» քառահատոր աշխատությունը։ Զբաղվել է մաթեմատիկայի կրթության հարցերով։
{{commonscat|Felix Klein}}▼
 
{{ՀՍՀ }}
Կլայնը ձգտել է բացահայտել մաթեմատիկայի առանձին ճյուղերի, ինչպես նաև [[մաթեմատիկա]]յի և [[ֆիզիկա]]յի ու տեխնիկայի ներքին կապերը։ [[1910]]-[[1923]] թվականներին Ա. Զոմմերֆեչդի աշխատակցությամբ գրել է «Հոլի տեսություն» քառահատոր աշխատությունը։ Զբաղվել է մաթեմատիկայի կրթության հարցերով։
 
== Գրականություն ==
* ''Выгодский М. Я.'' Феликс Клейн и его историческая работа. См. в книге: ''Клейн Ф.'' [http://ilib.mirror1.mccme.ru/djvu/klassik/razvitie.htm Лекции о развитии математики в XIX столетии. Том I.] М.-Л., ГОНТИ, 1937, 432 с.
* ''Гиндикин С.'' [http://kvant.mirror1.mccme.ru/1975/12/feliks_klejn.htm Феликс Клейн.] «Квант», 1975, № 12.
* ''Колмогоров А. Н., Юшкевич А. П. (ред.)'' Математика XIX века. М.: Наука.
:* Том 1 [http://djvu.504.com1.ru:8019/WWW/a5d285a3a1b9867d419ac34eeab8834c.djvu Математическая логика. Алгебра. Теория чисел. Теория вероятностей. 1978.]
:* Том 2 [http://djvu.504.com1.ru:8019/WWW/2195fea01b9bd0b893a20ae895a6dc93.djvu Геометрия. Теория аналитических функций. 1981.]
* [http://www.math.ru/history/people/Klein Феликс Клейн на Math.ru.]
* ''Яглом И. М.'' Феликс Клейн и Софус Ли. — М.: Знание, 1977.
* [http://klein.math.okstate.edu/ Klein’s Web Pages.]
 
▲{{commonscatՎՊԵ|Felix Klein}}
{{ՀՍՀ|ստուգված=1}}
 
{{DEFAULTSORT:Կլայն, Ֆելիքս}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ֆելիքս_Կլայն» էջից